Yπογράφτηκε η Συμφωνία της Βάρκιζας

Η Συμφωνία της Βάρκιζας υπογράφτηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1945 από την τότε κυβέρνηση Πλαστήρα και αντιπροσώπους του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) μετά την ανακωχή στις 11 Ιανουαρίου 1945 ανάμεσα στους Άγγλους και τον ΕΛΑΣ βάσει της οποίας οι δυνάμεις του υποχρεώθηκαν να εκκενώσουν την Αττική και τη Θεσσαλονίκη.

Την αντιπροσωπεία του ΕΑΜ

αποτελούσαν ο επικεφαλής Γεώργιος Σιάντος, γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Ηλίας Τσιριμώκος γ.γ. Ε.Λ.Δ., Δημήτρης Παρτσαλίδης γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜ και ο στρατηγός Στέφανος Σαράφης ως στρατιωτικός σύμβουλος.

Η κυβερνητική αντιπροσωπεία απαρτιζόταν από τον επικεφαλής Ιωάννη Σοφιανόπουλο, υπουργό Εξωτερικών, Περικλή Ράλλη, υπουργό Εσωτερικών, Ιωάννη Μακρόπουλο, υπουργό Γεωργίας και Παυσανία Κατσώτα στρατιωτικό σύμβουλο.

Η Συμφωνία που αποτελούνταν από εννέα άρθρα, προέβλεπε:

Τη δημιουργία μιας δημοκρατικής πολιτείας με πλήρεις πολιτικές ελευθερίες.

Την άρση του στρατιωτικού νόμου.

Την αμνηστία των πολιτικών αδικημάτων αλλά όχι των κοινών αδικημάτων, που πραγματοποιήθηκαν μετά τις 3 Δεκεμβρίου 1944.

Την απελευθέρωση των συλληφθέντων από τον ΕΛΑΣ.

Τη δημιουργία ενός νέου Εθνικού Στρατού.

Την αποστράτευση και τον πλήρη αφοπλισμό του ΕΛΑΣ.

Την εκκαθάριση των δημοσίων υπηρεσιών και των σωμάτων ασφαλείας

Τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το πολιτειακό ζήτημα και εκλογών με συμμετοχή διεθνών παρατηρητών

Στις 28 Φεβρουαρίου ολοκληρώθηκε ο αφοπλισμός του ΕΛΑΣ, ο οποίος παρέδωσε 100 πυροβόλα διαφόρων τύπων, 81 ομαδικούς και 138 ατομικούς όλμους, 419 πυροβόλα, 1412 οπλοπολυβόλα, 713 αυτόματα τουφέκια, 48.953 τουφέκια και πιστόλια, 57 αντιαρματικά τουφέκια και 17 συσκευές ασυρμάτου.

Παρά τα προβλεπόμενα όμως τα αποτελέσματα της Συμφωνίας της Βάρκιζας ήταν διαφορετικά. Μονάδες του ΕΛΑΣ και ο ηγέτης του Άρης Βελουχιώτης, αρνήθηκαν τη Συμφωνία και βγήκαν πάλι στα βουνά. Το Κ.Κ.Ε. τους αποκήρυξε.

Οι παραβιάσεις των όρων της συμφωνίας κι από τις δύο πλευρές, οδήγησαν σε νέα πολιτική πόλωση και στα δραματικά γεγονότα του εμφυλίου 1946-1949.

Η Συμφωνία της Βάρκιζας περιείχε ουσιαστικές αδυναμίες και νομικά κενά, τα οποία σε συνδυασμό με την έλλειψη συνεννόησης ανάμεσα στις δύο πλευρές, τελικά οδήγησαν στην ουσιαστική ακύρωσή της.

Μετά την υπογραφή της Συνθήκης ξέσπασε η αποκαλούμενη Λευκή Τρομοκρατία και αντεκδικήσεις εναντίον των κομμουνιστών.

Η υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας είχε ως αποτέλεσμα το ΚΚΕ να συνεχίσει να θεωρείται νόμιμο κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου έως τις 27 Δεκεμβρίου 1947.