ONLINE ΜΕΣΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ)

Ποιος δεν έχει καταλάβει (ακόμη) ότι τα online μέσα κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. Facebook, Twitter, YouTube) και οι μηχανές αναζήτησης (Google, Bing κ.λπ.) μπορούν να χειραγωγηθούν κατάλληλα, έτσι ώστε να επηρεάσουν τεχνηέντως τις πολιτικές εξελίξεις, ακόμα και το αποτέλεσμα των εκλογών;

Το μήνυμα μιας νέας επιστημονικής εργασίας τού ελληνικής καταγωγής καθηγητή

της επιστήμης των υπολογιστών Παναγιώτη Μεταξά, η οποία δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του κορυφαίου επιστημονικού περιοδικού «Science» είναι ότι τα ιντερνετικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να επηρεάσουν κατά πολύ τις πολιτικές εξελίξεις. Η μελέτη, με τίτλο «Τα κοινωνικά μέσα και οι εκλογές», έγινε σε συνεργασία με την επίκουρη καθηγήτρια επιστήμης των υπολογιστών, Ένι Μουσταφαράτζ, του Κολεγίου Wellesley στη Μασαχουσέτη, όπου διδάσκει και ο Π. Μεταξάς.

Οι δύο ερευνητές περιγράφουν ορισμένες μεθόδους με τις οποίες οι κάθε είδους πολιτικοί προπαγανδιστές, οι κακόβουλοι αποστολείς μαζικής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (spam) και οι χάκερ χρησιμοποιούν τις λεγόμενες «βόμβες Google» και «βόμβες Twitter». Πρόκειται για ειδικά προγράμματα λογισμικού που σκοπίμως παραμορφώνουν τα αποτελέσματα των μηχανών αναζήτησης και κατακλύζουν τα κοινωνικά μέσα με κατευθυνόμενα μηνύματα. Με αυτό τον τρόπο, καταβάλλουν συνειδητές προσπάθειες να επηρεαστεί η γνώμη των εκλογέων για τους υποψήφιους ή γενικότερα για ένα πολιτικό κόμμα.

Με αφορμή και τις επικείμενες οριακές αμερικανικές εκλογές, όπου γίνεται σκληρή μάχη μεταξύ Ομπάμα και Ρόμνεϊ, οι δύο ερευνητές επισημαίνουν ότι όλοι σχεδόν οι υποψήφιοι και τα κόμματά τους αξιοποιούν δεόντως τα social media -περισσότερο από κάθε προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση στις ΗΠΑ- προκειμένου να επηρεάσουν τις αντιλήψεις των ψηφοφόρων υπέρ των δικών τους απόψεων και εναντίον των πολιτικών αντιπάλων τους, καθώς και για να αντλήσουν χρηματικές εισφορές από τους πολίτες.

Σύμφωνα με τον Π. Μεταξά, υπάρχουν πολλοί ενδιαφερόμενοι που προσπαθούν να πληροφορήσουν, αλλά και να επηρεάσουν τις αποφάσεις των πολιτών μέσω των κοινωνικών δικτύων. Διαφημιστές και προπαγανδιστές επιδιώκουν τη χειραγώγηση των μηχανών αναζήτησης, ώστε αυτές να παρέχουν αποτελέσματα που έχουν ανέβει στην κορυφή της αναζήτησης, χωρίς να το αξίζουν.

Η εδώ και χρόνια έρευνα του Έλληνα ειδικού της πληροφορικής έχει εντοπίσει διάφορες περιπτώσεις, όπου διαφόρων ειδών προπαγανδιστές έχουν καταφέρει να διασπείρουν ψευδείς πληροφορίες για ιατρικά, θρησκευτικά, οικονομικά και πολιτικά θέματα. Ειδικότερα όσον αφορά τα πολιτικά θέματα, αυτές οι πρακτικές αυξάνονται ιδιαίτερα λίγο πριν από τις εκλογές, όταν δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για να ανακαλυφθεί και να ξεσκεπαστεί η παραπληροφόρηση.

Αναφερόμενος ειδικότερα στη σημασία της έρευνάς του για την ελληνική πολιτική σκηνή, ο κ. Μεταξάς επισήμανε ότι η Ελλάδα «περνάει μία περίοδο κρίσης, όπου ο εκνευρισμός, η απογοήτευση και η δυσκολία διαβίωσής μας μειώνει την ικανότητα κριτικής σκέψης. Το ελληνικό Διαδίκτυο περιλαμβάνει, για παρά