H καθέλκυση του «δίδυμου αδελφού» του Τιτανικού

Είναι γνωστό σαν πλοίο επειδή ήταν «αδελφό πλοίο» του θρυλικού Τιτανικού και του δημοφιλούς Ολύμπικ. Καθελκύστηκε στις 26 Φεβρουαρίου του 1914 και ήταν ένα από τα μεγαλύτερα υπερωκεάνια της γραμμής του Βορείου Ατλαντικού στις αρχές του 20ου αιώνα, αν και δεν πρόλαβε να μπει στη γραμμή λόγω της έναρξης του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Όταν ξέσπασε ο πόλεμος επιτάχθηκε από το Βρετανικό Ναυαρχείο και μετατράπηκε βιαστικά σε πλωτό νοσοκομείο. Χρησιμοποιήθηκε με την ιδιότητα αυτή από το Βασιλικό Ναυτικό στη Μεσόγειο για την εκκένωση χιλιάδων τραυματιών από τα πολεμικά μέτωπα

της Τουρκίας (Καλλίπολη), των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής.

Στα πλαίσια αυτών των επιχειρήσεων το γιγαντιαίο υπερωκεάνιο ολοκλήρωσε με επιτυχία 5 αποστολές, μεταφέροντας περίπου 15.000 τραυματίες στην Αγγλία.

Η έκτη του αποστολή ήταν και η μοιραία. Στις 08:00 το πρωί της 21ης Νοεμβρίου 1916 το πλοίο κλυδωνίστηκε από μια ισχυρή έκρηξη, ενώ έπλεε στο Στενό της Κέας με προορισμό το νοσοκομειακό σταθμό της Λήμνου.

Αν και η ετοιμότητα του πλοίου είχε βελτιωθεί σημαντικά μετά το ναυάγιο του Τιτανικού, τελικά βυθίστηκε ύστερα από μόλις 55 λεπτά. Έρευνες στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αιτία της βύθισης ήταν η πρόσκρουσή σε νάρκη που είχε ποντίσει στην περιοχή το γερμανικό υποβρύχιο U-73 λίγες εβδομάδες πριν.

Από το ναυάγιο διασώθηκαν 1.300 περίπου άτομα, ενώ πνίγηκαν 30 άνθρωποι (21 μέλη του πληρώματος, 9 άνδρες του Βασιλικού Υγειονομικού Σώματος)- αφού μετά το ναυάγιο του Τιτανικού τα πλοία είχαν επαρκή σωστικά μέσα, αλλά λόγω του ότι το ναυάγιο έγινε κοντά στην Κέα.

Τα περισσότερα θύματα έχασαν τη ζωή τους λόγω της πρόωρης καθέλκυσης των σωστικών λέμβων τους. Οι μηχανές του πλοίου δούλευαν ακόμη όταν οι βάρκες αυτές κατέβηκαν, επειδή το πλοίο ήταν κοντά στην ακτή της Κέας και ο πλοίαρχος Τσαρλς Μπάρτλετ, επεχείρησε προσαράξει το πλοίο στην ακτή, αποφεύγοντας τη βύθιση.

Έτσι 2-3 λέμβοι παρασύρθηκαν από τη δίνη που δημιουργούσαν οι έλικες και οι επιβαίνοντες κυριολεκτικά κομματιάστηκαν από αυτές. Ελάχιστοι πρόλαβαν να γλυτώσουν και από αυτούς που τα κατάφεραν οι περισσότεροι υπέστησαν ακρωτηριασμούς.

Στα αξιοσημείωτα ήταν ότι ανάμεσα στου διασωθέντες ήταν και η Βάιολετ Τζέσοπ, που είχε επιζήσει και απ’ το ναυάγιο του Τιτανικού, ενώ επέβαινε και στο Ολύμπικ, την ημέρα της σύγκρουσης του με το πολεμικό πλοίο HMS Hawke.

Τη διάσωση των ναυαγών ανέλαβαν δύο αγγλικά αντιτορπιλικά, το HMS Scourge και το HMS Heroic, τα οποία μετέφεραν τους διασωθέντες στον Πειραιά και στο Φάληρο το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Συνολικά, πέντε από τους τραυματίες υπέκυψαν στα τραύματα τους μετά τη διάσωση.

Το 1975 το ναυάγιο ανακαλύφθηκε σε βάθος 120 μέτρων και εξερευνήθηκε από τον Ζακ Κουστό. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο Βρετανός ερασιτέχνης ιστορικός Σάιμον Μιλς (Simon Mills) αγόρασε το ναυάγιο. Η συνεισφορά του Μιλς στην έρευνα της ιστορίας του πλοίου ήταν μεγάλη, καθώς έγραψε δύο βιβλία, συμμετείχε στην παραγωγή αρκετών τηλεοπτικών προγραμμάτων και είχε βασικό ρόλο στην οργάνωση όλων των καταδυτικών αποστολών που έλαβαν χώρα από το 1995 μέχρι το 2006.