Εργατική Πρωτομαγιά: Από το 1886 μέχρι και σήμερα, ημέρα ορόσημο για τους αγώνες των εργατών

Εργατική Πρωτομαγιά… Τα πάντα κλειστά και πορείες στο κέντρο. Γνωρίζουμε όμως όλοι τι πραγματικά σημαίνει, πότε καθιερώθηκε, πώς ακριβώς ξεκίνησε και τη μεγάλη σημασία της για τους αγώνες των εργαζομένων;

Πριν ξεκινήσουμε όμως να τα λέμε όλα αυτά, να ξεκαθαρίσουμε μια συχνή παρανόηση: Η Πρωτομαγιά είναι απεργία και όχι όπως συχνά ακούμε «αργία».

Πάμε

τώρα στα πρακτικά!

Τι γιορτάζεται την 1η Μαΐου;

Η Πρωτομαγιά είναι η ημέρα των εργατών. Ουσιαστικά πρόκειται για μέρα αφιερωμένη στην εξέγερση των εργατών στο Σικάγο το 1886, οι οποίοι ξεσηκώθηκαν με στόχο να διεκδικήσουν 8ωρο ωράριο εργασίας , αλλά και καλύτερες συνθήκες.

Τη συγκεκριμένη μέρα που είναι εργατική απεργία, όλες οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.

***Η Πρωτομαγιά όμως είναι και η μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης, εξού και το στεφάνι που συνηθίζουμε να φτιάχνουμε, το οποίο αποτελεί ένα πανάρχαιο έθιμο που διατηρούμε μέχρι και σήμερα.

Οι πρώτοι εορτασμοί της Πρωτομαγιάς ξεκίνησαν στην προ-χριστιανική Ευρώπη με γιορτές όπως το κέλτικο Μπελτέιν και την εωσφορική γιορτή της Νύχτας του Walpurgis στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη και γίνονται μέχρι σήμερα . Με τον εκχριστιανισμό όμως της Ευρώπης, πολλές από αυτές τις γιορτές είτε απαγορεύτηκαν, είτε έλαβαν χριστιανικό χαρακτήρα. Έτσι, ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς έχασε τον θρησκευτικό του νόημα. Σήμερα, σε πολλές περιοχές της Ευρώπης επιβιώνουν έθιμα αυτής της εποχής όπως ο χορός γύρω από το Γαϊτανάκι. Σήμερα πολλές νεο-παγανιστικές ομάδες προσπαθούν να αναβιώσουν ανάλογα αρχαία έθιμα της Πρωτομαγιάς.

Για πολλές προ-χριστιανικές παγανιστικές κοινωνίες της Ευρώπης η Πρωτομαγιά εορτάζοταν ως η πρώτη ημέρα του καλοκαιριού. Έτσι το Θερινό Ηλιοστάσιο στις 21 Ιουνίου συνέπιπτε με τη μέση του καλοκαιριού.

Πηγή: WikipediaΤι ακριβώς έγινε το 1886;

Το Μάιο του 1886 τα συνδικάτα στο Σικάγο των ΗΠΑ ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας τα δικαιώματά τους, σε μια σειρά από εξεγέρσεις που βάφτηκαν με αίμα. Το σύνθημα των διαδηλωτών ήταν «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».

600.000 άτομα έδωσαν το παρών στις εξεγέρσεις της 1ης Μαϊου 1886 σ’ όλες τις ΗΠΑ, ενώ στο Σικάγο η συμμετοχή των διαδηλωτών ξεπέρασε τους 80.000.

Ενώ η διαδήλωση στο Σικάγο ξεκίνησε ειρηνικά, οι αστυνομικές δυνάμεις, που ξεπερνούσαν σε αριθμό τους 1.350 άνδρες, έδωσαν εντολή να διαλυθεί η συγκέντρωση.

Όταν μια βόμβα εξερράγη δίπλα στις αστυνομικές δυνάμεις, τότε οι άνδρες της αστυνομίας ξεκίνησαν να πυροβολούν και να χτυπούν αδιακρίτως το πλήθος.

Μπορεί ο επίσημος απολογισμός των νεκρών να είναι 8 αστυνομικοί και 4 διαδηλωτές, όμως τα θύματα εκτιμάται ότι είναι πολύ παραπάνω μιας και πολλοί τραυματίες υπέκυψαν στα τραύματά τους στη συνέχεια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τέσσερις από τους οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές που δικάστηκαν, καταδικάστηκαν σε θάνατο, μ’ έναν ακόμα να αυτοκτονεί ενώ ήταν στη φυλακή.

Οι αγώνες στην Ελλάδα

Η πρώτη συγκέντρωση για την Πρωτομαγιά στην Ελλάδα έγινε το 1892, όμως επίσημα η Πρωτομαγιά γιορτάστηκε για πρώτη φορά την αμέσως επόμενη χρονιά, το 1893, όταν 2.000 εργάτες προχώρησαν σε διαδήλωση διεκδικώντας 8ωρο, αργία την Κυριακή αλλά και ασφάλιση απ’ το κράτος για όσους πάθαιναν εργατικά ατυχήματα.

Το ψήφισμα που ενέκριναν οι συγκεντρωμένοι έλεγε:

«Συνελθόντες σήμερον την 2 Μαΐου, ημέραν Κυριακήν και ώραν 5 μ.μ. εν τω Αρχαίω Σταδίω, οι κάτωθι υπογεγραμμένοι μέλη του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου» και υπό μισθόν πάσχοντες εψηφίσαμεν:

Α) Την Κυριακήν να κλείωσι τα καταστήματα, καθ’ όλην την ημέραν, και οι πολίται ν’ αναπαύωνται.

Β) Οι εργάται να εργάζωνται 8 ώρας την ημέραν.

Γ) Ν’ απονέμηται σύνταξις εις τους εκ της εργασίας παθόντας και καταστάντας ανικάνους προς διατήρησιν εαυτών και της οικογενείας των.

Δ) Το συμβούλιον του «Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου» να επιδώση το ψήφισμα εις την Βουλήν.»

Το 1894 μια παρόμοια συγκέντρωση κατέληξε σε 10 συλλήψεις, ενώ τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου συνελήφθη ο Σταύρος Καλλέργης, ένας εκ των προδρόμων του σοσιαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα.

Αξιοσημείωτο γεγονός στους αγώνες που έχουν λάβει χώρα στην Ελλάδα ήταν η εξέγερση των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης το 1936. Όλα ξεκίνησαν από την κατάληψη εργοστασίου όταν δεν ικανοποιήθηκαν τα αιτήματα των εργατών και μέσα στο επόμενο διάστημα κι άλλοι εργάτες έδειξαν την συμπαράστασή τους στους συναδέλφους τους.

Μπορεί να μην έγινε κάποια κεντρική συγκέντρωση, παρά μόνο μικρές συγκεντρώσεις, όμως αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός στον αγώνα των εργατών.

Μια από τις μικρές συγκεντρώσεις μάλιστα βάφτηκε με αίμα, όταν χωροφύλακες σκότωσαν επτά ή οκτώ εργάτες πυροβολώντας τους. Στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου μάλιστα όπου έγινε το περιστατικό υπάρχει και το μνημείο του καπνεργάτη. Πυροβολισμοί σημειώθηκαν τελικά και σ’ άλλες συγκεντρώσεις, ανεβάζοντας τον αριθμό των θυμάτων σε 12 και των τραυματιών σε 300.

Πότε καθιερώθηκε εν τέλει επίσημα η Πρωτομαγιά σαν εργατική γιορτή;

Στις 20 Ιουλίου 1889 από τη Δεύτερη Διεθνή Σοσιαλιστική στο Παρίσι, ως ημέρα ανάμνησης των γεγονότων στο Σικάγο το 1886.

Η Πρωτομαγιά σήμερα

Η εργατική Πρωτομαγιά γιορτάζεται πλέον στις περισσότερες χώρες, με τον Καναδά και τις ΗΠΑ, ωστόσο, να έχουν καθιερώσει ως Ημέρα του Εργάτη όχι την 1η Μαΐου, αλλά την πρώτη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου.

Στην Ελλάδα κάθε χρόνο γίνονται συγκεντρώσεις και πορείες προς τιμήν των αγώνων των εργατών, αλλά και ως προς διεκδίκηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Photo: Nick Paleologos / SOOC, Wikipedia, strauggle.com, maydayimagez.net, Charles C. Ebbets

The post Εργατική Πρωτομαγιά: Από το 1886 μέχρι και σήμερα, ημέρα ορόσημο για τους αγώνες των εργατών appeared first on iPop.