Το σχέδιο για μέτωπο αντι-Σόιμπλε και η συντηρητική στροφή της Ευρώπης

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη πιθανότατα θα αλλάξει δραστικά μέσα στον επόμενο χρόνο και σε αυτό το πλαίσιο φαίνεται ότι εντάσσεται η προωθούμενη από τον Έλληνα πρωθυπουργό Σύνοδος Κορυφής των χωρών του Νότου (Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Κύπρος, Μάλτα).

Η κυβέρνηση επιδιώκει μια συνάντηση κατά την οποία οι ηγεσίες των χωρών του Νότου θα επεξεργαστούν μια πρόταση αντι-λιτότητας, απέναντι στο οικονομικό

Φαίνεται ότι η ελληνική πλευρά, διαβλέποντας ότι μετά την επικράτηση των συντηρητικών στην Ισπανία οι συσχετισμοί στην Ευρώπη δεν εξελίσσονται όπως είχε αρχικά εκτιμήσει, επιχειρεί να συγκροτήσει παρ’ όλα αυτά το «μέτωπο του Νότου», επενδύοντας στο ότι κάθε ένας από τους άλλους παίκτες έχει να κερδίσει από κάτι τέτοιο.

Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι μέχρι σήμερα οι Νότιοι έχουν προτιμήσει τη συνδιαλλαγή και το συμβιβασμό με την πλευρά Σόιμπλε, παρά την αντιπαράθεση ενώ τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη στρίβει όλο και πιο συντηρητικά.

Ο Ισπανός Μαριάννο Ραχόι είναι σταθερός ιδεολογικός σύμμαχος του κ. Σόιμπλε, ο Ιταλός Μάριο Ρέντσι φαίνεται να αντιμετωπίζει το καυτό για εκείνον πρόβλημα της στήριξης των ιταλικών τραπεζών με έναν ευρωπαϊκό συμβιβασμό, ενώ ο Γάλλος Φρανσουά Ολάντ στηρίζει μεν σταθερά την ελληνική πλευρά, αλλά έχει πολύ μεγάλα προβλήματα στο εσωτερικό με το θέμα της τρομοκρατίας και της ανόδου της Μαρίν Λεπέν.

Εάν πάντως ο στόχος της Ελλάδας επιτευχθεί, αυτό θα είναι θετικά και για την ελληνική πλευρά, η οποία επείγεται να βρεθεί μια ουσιαστική λύση στο ζήτημα του χρέους, με βάση της αποφάσεις που ελήφθησαν στο τέλος του περασμένου Μαΐου στο Eurogroup.

Ο κ. Σόιμπλε είναι κάθετα αντίθετος σε ουσιαστική ελάφρυνση χρέους μέχρι το 2018, κυρίως για πολιτικούς λόγους, καθώς το φθινόπωρο του 2017 διεξάγονται οι γερμανικές εκλογές και κάθε παραχώρηση προς την Ελλάδα θα κοστίσει ακριβά στον κυβερνητικό συνασπισμό χριστιανοδημοκρατών και σοσιαλδημοκρατών.

Το πρόβλημα είναι ότι μπορεί η στάση του κ. Σόιμπλε να είναι σήμερα αρνητική για τα ελληνικά συμφέροντα, αλλά είναι πολύ πιθανόν ότι οι πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία θα καταλήξουν σε εσωτερικές ισορροπίες ακόμα πιο εχθρικές απέναντι στο ελληνικό ζήτημα αλλά και πιο επιφυλακτικές έναντι της ευρωζώνης.

Ο ευρωσκεπτικισμός και οι καθαρά αντιευρωπαϊκές τάσεις στη Γερμανία ενισχύονται και αυτό εκφράζεται στην αυξημένη απήχηση τόσο του του αντιευρωπαϊκού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) όσο και του «σκληροπυρηνικού» κ. Σόιμπλε ο οποίος κερδίζει πόντους έναντι της μετριοπαθέστερης καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ και των Σοσιαλδημοκρατών.

Η σκληρή στάση της Γερμανίας στα ευρωπαϊκά ζητήματα μπορεί να δημιουργεί προβλήματα στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά είναι αποδεκτή από την γερμανική κοινή γνώμη, η οποία επικροτεί τις επιλογές της ηγεσίας.

Με αυτά τα δεδομένα, εάν δεν ληφθούν δραστικές αποφάσεις για το χρέος το αμέσως επόμενο διάστημα, είναι αμφίβολο ότι αυτό θα μπορεί να γίνει αργότερα. Πολύ περισσότερο που θα υπάρξει και κυβερνητική αλλαγή στις ΗΠΑ, οι οποίες σήμερα στηρίζουν σθεναρά, για δικούς τους λόγους, τα ελληνικά συμφέροντα.