Το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP)

Του Πέτρου Δίπλα.

Το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) είναι το κλασσικό φιλελεύθερο κόμμα της Γερμανίας. Ιδρύθηκε το 1948 από μέλη των δύο φιλελεύθερων κομμάτων που υπήρχαν πριν τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, το ‘Γερμανικό Δημοκρατικό Κόμμα’ και το ‘Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα’.

Αμέσως μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση πίεσε να δημιουργηθούν πολιτικά κόμματα στη Γερμανία. Τον Ιούλιο του 1945 συζητήθηκε η δημιουργία ενός μεγάλου πανγερμανικού κόμματος που όμως τελικά οι Σύμμαχοι αποδέχθηκαν την δραστηριοποίησή του μόνο στην κατεχόμενη από τους Σοβιετικούς Γερμανία υπό

το όνομα ‘Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα’. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου (1945) στο Αμβούργο ιδρύθηκε το Κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών (PFD) και το πρώτο Φιλελεύθερο Κόμμα στο Δυτικό τμήμα της χώρας. Ακολούθησε η ίδρυση και άλλων κομμάτων στις διάφορες περιφέρειες (κρατίδια).

Τελικά τον Δεκέμβριο του 1948 εννέα (9) περιφερειακά κόμματα μαζί με υπολείμματα από τα προπολεμικά κόμματα ‘Γερμανικό Δημοκρατικό Κόμμα’ και ‘Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα’, ίδρυσαν το ‘Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα’ (FDP).

Από το 1949 ως τρίτο και μικρότερο κόμμα της Γερμανίας έπαιξε σημαντικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της χώρας σχηματίζοντας κυβερνήσεις συνασπισμού και με τα δύο μεγάλα κόμματα, πότε με το Χριστιανοδημοκρατικό και πότε με το Σοσιαλδημοκρατικό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στα 67 χρόνια από τις πρώτες εκλογές, 33 χρόνια συγκυβέρνησε με το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (1949-1956, 1961-1966, 1982-1998 και 2009-2013) και 13 χρόνια συγκυβέρνησε με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (1969-1982).

Μετά τις εκλογές του 1969 οι Ελεύθεροι Δημοκράτες συγκυβέρνησαν με τους Σοσιαλδημοκράτες του Βίλλυ Μπράντ και μετά τις εκλογές του 1974 με τον Χέλμουτ Σμίτ.

Μετά τις εκλογές του 1982 και μέχρι το 1998 συγκυβέρνησαν με τους Χριστιανοδημοκράτες του Χέλμουτ Κόλ και με την επανένωση των δύο Γερμανιών το συγκυβερνών κόμμα συγχωνεύτηκε τον Αύγουστο του 1990 με την ‘Ενωση Ελεύθερων Δημοκρατών’ και το ‘Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα’ της Ανατολικής Γερμανίας.

Στις εκλογές του 2005 το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα κατήγαγε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του λαμβάνοντας το 9,8% των ψήφων και βγάζοντας 61 βουλευτές. Η επιτυχία του οφείλεται στο ότι πολλοί ψηφοφόροι του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος το ψήφισαν λόγω των πιο φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων στην οικονομία που πρότειναν σε σχέση με τις προτάσεις των Χριστιανοδημοκρατών!.

Όμως μετεκλογικά δεν έγινε δυνατή η συνεργασία γιατί συνολικά τα κόμματα αυτά δεν σχημάτιζαν την απαραίτητη πλειοψηφία λόγω των χαμηλών ποσοστών των Χριστιανοδημοκρατών. Τελικά σχηματίστηκε ο μεγάλος συνασπισμός μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων των Χριστιονοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών και το FDP έγινε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Οι εκλογές του 2009 ήταν ακόμα μεγαλύτερος θρίαμβος –ο μεγαλύτερος στην ιστορία του- με το κόμμα να παίρνει το 14,6% των ψήφων και να βγάζει 93 βουλευτές. Έτσι το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα που πάντα ήθελε να συγκυβερνά με τους Φιλελεύθερους συνασπίστηκε μαζί τους.

Και μετά τον μεγαλύτερο θρίαμβο του 2009 ήρθε η μεγαλύτερη πανωλεθρία στην ιστορία του κόμματος στις εκλογές του 2013.

Στις εκλογές αυτές το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα απέτυχε να κερδίσει, είτε απευθείας προσωπικές έδρες, είτε να φθάσει το απαραίτητο ποσοστό 5% των ψήφων, με αποτέλεσμα να μην εκλέξει ούτε έναν βουλευτή και να μείνει εκτός Βουλής για πρώτη φορά στην ιστορία του. Αποτέλεσμα της πανωλεθρίας του ήταν ο εκ νέου σχηματισμός του μεγάλου συνασπισμού με την συγκυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών.

Το κόμμα υποστηρίζει τον οικονομικό φιλελευθερισμό, τις ανοιχτές αγορές και τις ιδιωτικοποιήσεις. Είναι υπέρ του ελεύθερου ανταγωνισμού και εναντίον του μεγάλου κοινωνικού κράτους ευνοώντας την ιδιωτική ασφάλιση. Πρόεδρός του σήμερα είναι ο Κρίστιαν Λίντνερ.

Οι Φιλελευθεροι υποστηρίζουν τις μειονότητες και τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων.

Ενδιαφέρον όμως έχει το γεγονός ότι ενώ ο αρχηγός του κόμματος (από το 2001 μέχρι το 2011) και υπουργός εξωτερικών (από το 2009 έως το 2013) Γκίντο Βεστερβέλε είναι ανοιχτά ομοφυλόφιλος και ζεί με τον σύντροφό του, το κόμμα στη Βουλή ψήφισε τον Ιούνιο του 2012 εναντίον του γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου για να μην δυσαρεστήσει τον συγκυβερνών εταίρο του τους Χριστιανοδημοκράτες.

Το κόμμα ευελπιστεί στις εκλογές του Σεπτεμβρίου να μπει πάλι στη Βουλή και να συγκυβερνήσει με τους Χριστιανοδημοκράτες. Η ίδια η Μέρκελ έχει δηλώσει πρόσφατα ότι το κόμμα με το οποίο προτιμά να συνασπιστεί μετεκλογικά είναι το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα.