Η οικονομία δεν χρειάζεται επανεκκίνηση, αλλά επανεφεύρεση και συνεννόηση (άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η συζήτηση στη Βουλή για την οικονομία και την πρόσφατη απόφαση του Eurogroup για το χρέος κινήθηκε στο αναμενόμενο πλαίσιο και δεν παρουσίασε εκπλήξεις.

Η μεν κυβερνητική πλευρά παρουσίασε τα θετικά της απόφασης και εκτίμησε ότι είναι καλές οι προοπτικές για την οικονομία, ενώ η αντιπολίτευση επέκρινε τους χειρισμούς και υποστήριξε ότι η κυβέρνηση δεν πέτυχε τους στόχους της.

Είναι λογικό η κυβέρνηση να υπερασπίζεται

τα έργα της και είναι εξίσου λογικό η αξιωματική αντιπολίτευση να θέλει να πάρει τη θέση της. Είναι μια από τις βασικές λειτουργίες του κοινοβουλευτικού συστήματος.

Υπό άλλες, κανονικές συνθήκες θα λέγαμε ότι οι κοινοβουλευτικές αντιπαραθέσεις είναι «politics as usual», ένα γνωστό σκηνικό όπου λίγο πολύ όλοι ξέρουν εκ των προτέρων τι θα λεχθεί και ουδείς αναμένει ότι θα παραχθεί ουσιαστική «πολιτική» -με την έννοια της διαχείρισης των δημοσίων πραγμάτων και όχι με εκείνη της κομματικής αντιπαράθεσης για την εξουσία.

Όμως, επειδή οι συνθήκες στην ελληνική οικονομία ύστερα από εννιά χρόνια βαθιάς κρίσης δεν είναι κανονικές, ο κοινοβουλευτικές διάλογος δεν μπορεί πια να διεξάγεται με γνώμονα το ποιος θα κερδίσει τις εντυπώσεις, αλλά επί της ουσίας, με στόχο να διαμορφωθούν πολιτικές και διέξοδοι για τη χώρα.

Η πολιτική ζωή δεν μπορεί να κινείται όπως στο παρελθόν, διότι η χώρα μας δεν ζει μια απλή κρίση που κάποια στιγμή θα περάσει και τα πράγματα θα αποκατασταθούν.

Δεν υπάρχει επιστροφή σε προηγούμενη κατάσταση, διότι το παλιό μοντέλο έχει καταρρεύσει και αυτό δεν αφορά μόνο την οικονομία, αλλά και τη λειτουργία του Κράτους και πολλών θεσμών -ανάμεσα σε αυτούς και των κομμάτων.

Στην ουσία για την Ελλάδα δεν χρειάζεται επανεκκίνηση, αλλά επανεφεύρεση και μάλιστα σε μια περίοδο που οι εντάσεις και οι αβεβαιότητες αυξάνονται διεθνώς αλλά και στο στενότερο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Το δε πεδίο κινήσεων που έχει μια κυβέρνηση είναι εξαιρετικά περιορισμένο και πολιτικά φθοροποιό, όπως διαπίστωσαν όλες οι δυνάμεις που ανέλαβαν την εξουσία τα τελευταία χρόνια.

Στην ουσία ένα μεγάλο ποσοστό των αποφάσεων επιβάλλονται από έξω και η κατάσταση αυτή δεν πρόκειται να αλλάξει δραματικά, ούτε ακόμα κι αν επέλθει η περίφημη «έξοδος στις αγορές».

Επομένως, είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι ένα κόμμα μόνο του μπορεί να παραδώσει μαγικές λύσεις από τη μια μέρα στην άλλη.

Οι διέξοδοι ίσως να έρθουν μέσα από μια διαδικασία που θα κινητοποιήσει όλες τις παραγωγικές, κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, τουλάχιστον στο βαθμό που θα μοιράζονται όλες έναν ελάχιστο κοινό παρονομαστή επιδιώξεων.

Προφανώς, αυτά που χωρίζουν τα κόμματα είναι πολλά και οι διαχωριστικές γραμμές είναι βαθιές.

Από την άλλη, όμως, υπάρχουν σήμερα ορισμένες προτεραιότητες, όπως η αντιμετώπιση της ανεργίας, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, η πάταξη της γραφειοκρατίας και της φοροδιαφυγής, τα οποία αποτελούν στόχο σχεδόν όλων των πολιτικών δυνάμεων.

Η δε σημερινή κυβέρνηση, έστω εξ ανάγκης, έχει αποδεχθεί το βασικό πλαίσιο οικονομικής πολιτικής και τους περιορισμούς της ευρωζώνης, όπως και η αξιωματική αντιπολίτευση.

Και οι δύο αναγνωρίζουν πλέον τη σημασία των ιδιωτικών επενδύσεων και προτίθενται να αξιοποιήσουν κρατική περιουσία.

Ασφαλώς οι συναινέσεις να είναι δύσκολες αφού υφίστανται βασικές διαφωνίες, αλλά η λογική υποδεικνύει ότι υπάρχει έδαφος για συνεννοήσεις, τουλάχιστον για ορισμένα βασικά ζητήματα.

Ας προσπαθήσουν, λοιπόν τα κόμματα να συνεννοηθούν για κάποιους χειρισμούς σε ζωτικά θέματα που μπορεί να αλλάξουν την εικόνα στην οικονομία.