Η δύσκολη εξίσωση του ΔΝΤ και του χρέους (άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η κυβέρνηση έκανε ένα βήμα στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές προτείνοντας την παράταση του λεγόμενου δημοσιονομικού «κόφτη» μετά το 2018, εφόσον υπάρξει συμφωνία για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και για το λεγόμενο «δημοσιονομικό μονοπάτι», ήτοι τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, είπε σχετικά ότι η πρόταση γίνεται για να καλυφθούν οι απαιτήσεις του ΔΝΤ

για εγγυήσεις και υπό την προϋπόθεση ότι θα κλείσει ταυτόχρονα η συμφωνία για το χρέος και τα πλεονάσματα, ενώ επανέλαβε και την αρχική εκτίμηση της κυβέρνησης ότι σε περίπτωση που το ΔΝΤ τελικά αποχωρήσει, αυτό θα είναι μια καλή εξέλιξη.

Η συγκεκριμένη πρόταση της ελληνικής πλευράς -θεωρητικά- μπορεί να αποτελέσει σημείο συμβιβασμού ο οποίος θα καλύψει όλες τις πλευρές και στην πράξη είναι η μόνη πιθανότητα να κλείσει η διαπραγμάτευση μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, διότι διαφορετικά θα ξεκινήσει ένας νέος κύκλος διαπραγματεύσεων, στον οποίο πολλά ζητήματα θα τεθούν εξαρχής.

Στην πράξη, ο μόνος τρόπος να υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα του χρέους με τα λεγόμενα «μεσοπρόθεσμα μέτρα» είναι να συνεχίσει τη συμμετοχή του το ΔΝΤ, διότι χωρίς την πίεση του τελευταίου είναι πολύ αμφίβολο ότι η πλευρά Σόιμπλε θα δεχθεί οποιαδήποτε συζήτηση, ιδιαίτερα μέχρι τις γερμανικές εκλογές τον επόμενο Σεπτέμβριο.

Το ΔΝΤ είναι αυτή τη στιγμή ο μόνος παίκτης που πιέζει για ουσιαστικά μέτρα για το χρέος και αναμένεται να διατυπώσει τη θέση του με ένταση και στην ανάλυση βιωσιμότητα του χρέους που θα παρουσιάσει το επόμενο διάστημα.

Στην κυβέρνηση ελπίζουν ότι η επέκταση του δημοσιονομικού «κόφτη» μπορεί να γίνει με τέτοιο τρόπο που να καλύπτει την απαίτηση του ΔΝΤ για εγγυήσεις σε περίπτωση που δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι για πλεονάσματα.

Δεν είναι βέβαιο, όμως, ότι το ΔΝΤ θα δεχθεί μια τέτοια λύση, αφού μέχρι τώρα επιμένει στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων, με προσδιορισμένους ποσοτικούς στόχους.

Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι εάν ανοίξει η συζήτηση για τον «ενισχυμένο κόφτη» πιθανότατα οι δανειστές θα απαιτήσουν να ενσωματωθούν σε αυτόν συγκεκριμένες δεσμεύσεις για επώδυνες περικοπές δαπανών.

Από την άλλη πλευρά, η συζήτηση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα μπορεί να γίνει στο Eurogroup με στόχο να υπάρξει μια περιγραφή των μέτρων αυτών, χωρίς όμως αναφορά σε συγκεκριμένες ποσοτικές και χρονικές δεσμεύσεις.

Κάτι τέτοιο -και πάλι θεωρητικά- θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό από τη γερμανική πλευρά, στο βαθμό που η περιγραφή των μεσοπρόθεσμων μέτρων θα είναι μεν ένα «πολιτικό βήμα», αλλά δεν θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και σε κάθε περίπτωση θα μεταθέτει την ουσιαστική συζήτηση για την εφαρμογή των μέτρων σε επόμενο χρόνο, μετά τις γερμανικές εκλογές που είναι και το πολιτικό πρόβλημα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Με τα δεδομένα αυτά είναι δύσκολο να φανεί πως μπορεί να υπάρξει μια ουσιαστική απεμπλοκή από το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων χωρίς το ΔΝΤ.