57ο Φεστιβάλ Κινηματοφράφου-Μισέλ Ρεϊγιάκ-Masterclass

«Η …εικονική πραγματικότητα μπορεί να μεταμορφώσει τον κόσμο μας όπως τα κινητά, που άλλαξαν εντελώς τη ζωή μας σε πέντε χρόνια – μπορεί όμως και να μη γίνει ποτέ αυτό και να είναι μια μόδα που θα περάσει…
»Το σίγουρο είναι ότι τα επόμενα χρόνια θα μας μεταφέρει σε ένα συναρπαστικό ταξίδι, με μια νέα γλώσσα που τώρα εφευρίσκεται. Ακόμα κι αν αποτύχει, είναι η πιο συναρπαστική περιπέτεια της εποχής μας. Μπορούμε να επιλέξουμε να την αγνοήσουμε, ή να περιμένουμε να επενδυθούν πολλά χρήματα και να γίνουν οι απαραίτητες βελτιώσεις

στην τεχνολογία ή να έχουμε τη χαρά της συμμετοχής στη δημιουργία κάτι νέου».
Τις «διακρίσεις», την «ετυμολογία» και ως έναν βαθμό την…τεχνική των νέων όρων -αλλά κυρίως μέσων- της ανθρώπινης επικοινωνίας, την εικονική πραγματικότητα στον κινηματογράφο και τα media, παρουσίασε σήμερα σ΄ ένα άκρως ενδιαφέρον masterclass στο πλαίσιο του 57ου φεστιβάλ κινηματογράφου ο Μισέλ Ρεϊγιάκ (Michel Reillac).
«Οι περισσότεροι άνθρωποι ορίζουν ως πραγματικότητα τον υλικό κόσμο που μπορούν να προσλάβουν με τις αισθήσεις τους, όμως και σε αυτό το πεδίο η κβαντική φυσική έχει αμφισβητήσει την «αντικειμενική πραγματικότητα» ως έννοια.
»Στην επαυξημένη πραγματικότητα υπάρχει ένα πρόσθετο στρώμα ψηφιακών πληροφοριών, πάνω στην «πραγματική πραγματικότητα» το οποίο ο χρήστης βλέπει, συνήθως με χρήση γυαλιών, και με ένα κλικ μπορεί να πάρει χρηστικές πληροφορίες σε μια εικονική οθόνη που ανοίγει μπροστά στα μάτια του…
»Σύντομα αναμένεται ότι θα κυκλοφορήσουν συσκευές που θα μας επιτρέπουν να έχουμε πρόσβαση σε πρόσθετες πληροφορίες που άγνωστοι άνθρωποι γύρω μας έχουν δημοσιοποιήσει το διαδίκτυο.
»Στη μεικτή πραγματικότητα ισχύουν οι ίδιες αρχές με αυτές της επαυξημένης και επιπρόσθετα, χρησιμοποιώντας τα ειδικά γυαλιά βλέπουμε ψηφιακά ολογράμματα τρισδιάστατων αντικειμένων, σαν να είχαν υλική υπόσταση» έλεγε στη διάρκεια του σημερινού masterclass.
Ο Μισέλ Ρεϊγιάκ μεγάλωσε στην Αφρική, παρακολουθώντας από μακριά τον κινηματογράφο να επαναπροσδιορίζεται στην πατρίδα του τη Γαλλία, μέσα από τις συμπλοκές των σινεφίλ του ’60 και τη νουβέλ βαγκ. Έκτοτε, έγινε χορευτής, παραγωγός παραστάσεων χορού, επιχειρηματίας, διευθυντής ενός πρωτοποριακού κινηματογραφικού φεστιβάλ στο Παρίσι (Forum des Images), έγινε παραγωγός σε ταινίες που δεν έβρισκαν εύκολα χρηματοδότηση…
O ίδιος προέρχεται όπως είπε «από τον κόσμο της flat οθόνης» αλλά αποφάσισε να εστιάσει στην τεχνολογία της εικονικής πραγματικότητας και σήμερα φτιάχνει τις δικές του ταινίες και κάνει παραγωγές σε ταινίες εικονικής πραγματικότητας.
Κατά την έναρξη του masterclass ο κ. Ρεϊγιάκ έκανε διάκριση μεταξύ αυτού που αισθανόμαστε με τις αισθήσεις μας ως «πραγματική» πραγματικότητα (RR), επαυξημένη πραγματικότητα (AR), μεικτή ( MR) και εικονική πραγματικότητα (VR).
«Προς το παρόν η «γλώσσα» της εικονικής πραγματικότητας είναι σε πολύ αρχικά στάδια, όπως ήταν η γλώσσα του κινηματογράφου την εποχή των αδελφών Λυμιέρ, η οποία επινοήθηκε στα τέλη 19ου αιώνα και χρειάστηκε μια γενιά για να αντιληφθούμε πλήρως τις αρχές της» τόνισε ο κ. Ρειγιάκ ενώ απαντώντας σε ερωτήσεις του κοινού, είπε πως σήμερα, ουσιαστικά δεν υπάρχει αγορά, διότι δεν υπάρχουν πολλοί να κατέχουν συσκευές εικονικής πραγματικότητας…
«Είναι όπως όταν ξεκίνησε ο κινηματογράφος, που δεν υπήρχαν αίθουσες» σχολίασε ο κ. Ρεϊγιάκ και ανέφερε ότι ήδη γίνονται επενδύσεις και σε αυτό τον τομέα. Μια από τις μεγαλύτερες αλυσίδες κινηματογράφου στη Γαλλία κατασκευάζει αίθουσες για να προβάλλονται έργα γυρισμένα με τη «γλώσσα» της εικονικής πραγματικότητας ενώ σύμφωνα με μια μελέτη της Goldman Sachs στην οποία αναφέρθηκε ο κ. Ρεϊγιάκ μέχρι το 2025 η αξία της επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας εκτιμάται στα 11,6 δισ. δολ. στον τομέα των Videogames, 5,1 δισ. στον τομέα της υγείας, 4,6 δισ. στον τομέα της μηχανικής, 4,1 δισ. δολ. για τη μετάδοση Live events, 3,2 δισ. δολ. στον τομέα του Video entertainment κλπ. Προβλέπεται ότι ο κύκλος εργασιών της εικονικής πραγματικότητας θα αντιστοιχεί στο άθροισμα αυτού της τηλεόρασης και του σινεμά. Σύντομα θα δημιουργηθεί μια αλυσίδα πάρκων ψυχαγωγίας, όπου οι θεατές θα φορούν μια συσκευή και θα «μπαίνουν» σε χώρους εικονικής πραγματικότητας.
Κατά τον κ. Ρεϊγιάκ η εικονική πραγματικότητα «αναμένεται να αποτελέσει την επόμενη επανάσταση, όπως αυτή που έγινε με τους προσωπικούς υπολογιστές ή τα έξυπνα κινητά. Εντός πενταετίας μπορεί να μην χρησιμοποιούμε καν smartphone αλλά γυαλιά».
Παράλληλα αναπτύσσονται και άλλα εργαλεία, με τα οποία μπορεί κανείς να «βάψει» τον χώρο γύρω του σε Full 3D. Επίσης, γκαλερί και πινακοθήκες κάνουν εκθέσεις μέσω του HTC Vive, που μέσα από μια «παλέτα» ο χρήστης έχει ένα «πινέλο», διαλέγει χρώμα, υφή και υλικό και μπορεί να «ζωγραφίζει» με νερό ή φωτιά ή αστερόσκονη και το έργο υφίσταται στο χώρο σε τρισδιάστατη μορφή. «Η αριστοτεχνία που έχουν καλλιτέχνες είναι καταπληκτική. Μπορείς ακόμα και να κατασκευάσεις ολόκληρα σπίτια με τα παιδιά σου και να παίξεις» ανέφερε ο κ. Ρεϊγιάκ υπογραμμίζοντας πως «η εικονική πραγματικότητα «συνιστά ριζική αλλαγή Παραδείγματος» σε μια σειρά από κλάδους- από την εκπαίδευση, την υγεία, τον τουρισμό, το real estate και φυσικά τον κινηματογράφο».
«Θεωρώ τον εαυτό μου ανεξάρτητο κινηματογραφιστή και παραγωγό. Πιστεύω ότι ως καλλιτέχνες πρέπει να διερευνήσουμε αυτό το νέο μέσο για πράγματα που δεν αφορούν ζόμπι. Ξέρω ότι πολύ λίγοι το χρησιμοποιούν, το θεωρούν περιθωριοποιημένο ως τρόπο έκφρασης».
Για τον «μάγο της εικονικής πραγματικότητας» (όπως χαρακτηρίζεται ο Μισέλ Ρεϊγιάκ) δεν πρόκειται παρά για «ένα νέο εργαλείο για να αφηγηθούμε ιστορίες. Δεν ξέρουμε αν είναι όντως η επόμενη επανάσταση. Θεωρώ ότι θα αλλάξουν τα πάντα, άλλοι λεν ότι είναι μόδα που θα περάσει. Όσο διαρκεί, αξίζει να την αξιοποιήσουμε ως εργαλείο για να πούμε ιστορίες, αλλά θα πρέπει να ξέρουμε ότι οι κακές ιστορίες δεν μετατρέπονται σε καλές μόνο με τη χρήση αυτής της τεχνολογίας. Η ανάγκη για καλές ιστορίες δεν αλλάζει, αλλά θα υπάρχει μετατόπιση από την επίπεδη οθόνη στην εικονική πραγματικότητα και το αντίστροφο. Όλοι οι βασικοί δραματουργικοί κανόνες όσον αφορά την αφήγηση σε επίπεδη οθόνη ισχύουν και στην εικονική πραγματικότητα».
Αλλάζουν όλα; Οι κανόνες της δραματουργίας (για τον τρόπο που θα παίζουν οι ηθοποιοί σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας) οι ψυχαναλυτικές πτυχές, οι κίνδυνοι απ την κακή χρήση και εμπορική υπερβολή, οι ηθικοί κανόνες , η σωματική και ψυχολογική κόπωση, η απομόνωση ή ο εθισμός που ενδεχομένως να προκύψει, ιατρικά προβλήματα, «εγκεφαλική ναυτία» από τις αντιφατικές πληροφορίες …
«Παίζουμε πολύ επικίνδυνα παιχνίδια, δεν πρέπει να τα προσεγγίζουμε με αφέλεια. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να το ψάξουμε» δήλωνε ο Γάλλος εξπέρ της εικονικής πραγματικότητας κλείνοντας το masterclass που…«ήρθε απ΄ το μέλλον» όπως σχολίαζαν προβληματισμένοι πολλοί από τους συμμετέχοντες.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ , Β.Χαρισοπούλου