Τζαννής Τζαννετάκης, Από τη συνειδητότητα στη δράση-(Επιμέλεια: Άγγελος Δεληβορριάς-Ευάνθης Χατζηβασιλείου)

Ο Τζαννής Τζαννετάκης ήταν μια ιδιότυπη περίπτωση. Από την αρχή έως το τέλος της πολιτικής του δράσης παρέμεινε ενταγμένος αλλά και σε σημαντικό βαθμό αυτόνομος μέσα στον πολιτικό του χώρο. Μολονότι ανέλαβε το αξίωμα του πρωθυπουργού και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, αφήνοντας ευκρινές το αποτύπωμά του στην εξέλιξη της ελληνικής πολιτικής σε πολλά επίπεδα, δεν υπήρξε αρχηγός ενός κόμματος, μικρού ή μεγάλου, ορισμένος στη δημόσια συνείδηση ως ένας από τους ηγέτες που καθορίζουν αποφασιστικά την πορεία της χώρας. Αν και μέλος μιας οικογένειας με αξιομνημόνευτη παράδοση

και έντονη συμμετοχή στην ελληνική ιστορία, υπήρξε άνθρωπος χαμηλών τόνων και ιδιαίτερης σεμνότητας, χωρίς να επιζητήσει την επικοινωνιακή ανάδειξη, η οποία θα τον καθιστούσε «σύμβολο» και ως εκ τούτου ελκυστικό αντικείμενο μελέτης.

Με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στην Προεδρία της Δημοκρατίας

Οι τρεις περίπου μήνες της πρωθυπουργίας του συνιστούν σημαντικό σημείο καμπής της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας. Δεκαπέντε χρόνια μετά τη μεταπολίτευση και την αποκατάσταση της δημοκρατίας ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης συνεργασίας έδειχνε να θέτει οριστικό τέρμα σε διαιρετικές τομές του παρελθόντος, ολοκληρώνοντας μια μακρά πορεία που είχε ξεκινήσεις με τις πρωτοβουλίες του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1974 και του Ανδρέα Παπανδρέου στις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Η κυβέρνηση των 100 ημερών του Τζαννετάκη αποκλήθηκε μεταξύ άλλων, «ιστορικό παράδοξο», «πείραμα», «συναλλαγή», «πρωτοπορία». Ήρθε για τη χώρα σε μια εποχή τεκτονικών αλλαγών στο διεθνές σύστημα, από τις οποίες η ελληνική κοινωνία και οι Έλληνες πολιτικοί για μια φορά ακόμη απείχαν χαρακτηριστικά. Παρά τις προσπάθειες που έγιναν, κυρίως σε δεύτερο χρόνο, προκειμένου να θεωρηθεί η κυβέρνηση συνεργασίας Νέας Δημοκρατίας-Συνασπισμού δείγμα της αρχής του τέλους του Ψυχρού πολέμου στην Ευρώπη, η αλήθεια έδειχνε να απέχει πολύ από αυτό. Επρόκειτο για ένα σύστημα αμιγώς εσωτερικής πολιτικής, το οποίο λειτουργούσε ανεξάρτητα από την ιστορική συγκυρία και εδραζόταν πάνω στην ανάγκη να προχωρήσει η κάθαρση του πολιτικού συστήματος.

Πρωθυπουργός, καλοκαίρι 1989, με τους (από αριστερά) Σπύρο Καβουνίδη, Αντώνη Σαμαρά, Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη, Βασίλη Κοντογιαννόπουλο και Γιώργο Σουφλιά

Ο Τζανετάκης απέδειξε από την πρώτη στιγμή το διαρκές του ενδιαφέρον για τη μεταβολή των κατεστημένων νοοτροπιών και την ανάγκη επιβολής ελέγχου, επιμένοντας εμφατικά σε κάθε δημόσια τοποθέτησή του ότι οι πολιτικοί έχουν εντολή να υπηρετούν τον λαό και δεν είναι νομείς της εξουσίας. Αψηφώντας τις αντιδράσεις που προέρχονταν ακόμη και από το εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, συνέβαλε στην αλλαγή του ύφους της πολιτικής σε μια περίοδο βαθιάς αμφισβήτησης του πολιτικού συστήματος και απαξίωσης του ρόλου του δημόσιου λειτουργού στα μάτια του πολίτη.

Πρέπει να επισημανθεί ότι ήταν παράλληλα ένας άνθρωπος του πνεύματος και του πολιτισμού, ο οποίος ασχολήθηκε με δύσκολα ζητήματα πριν ακόμη από την είσοδό του στην πολιτική, κινητοποιημένος από μια θεμελιώδη ανάγκη της συνέπειας μεταξύ της πνευματικής αναζήτησης και της πράξης, επιζητώντας πάντοτε την προβολή του πολιτιστικού προσώπου της Ελλάδας με συνειδητότητα, με σεμνότητα και ηρεμία, με τρόπο φυσικό, αβίαστο και γι’ αυτό πειστικό. Με έναν τρόπο, τελικά, που προσεκτικά και συστηματικά αποφεύγει τους παροξυσμούς που απαξιώνουν την πνευματική παράδοση του τόπου. Από πολλές απόψεις, επομένως, επρόκειτο για μια ιδιάζουσα περίπτωση και ως τέτοια μελετάται.

Οικογενειακή φωτογραφία, 1989

Στον συλλογικό τόμο συμπεριλαμβάνονται κείμενα που φωτίζουν διαφορετικές περιόδους και πτυχές της ζωής και της προσωπικότητας του Τζαννετάκη μέσα από τη διακριτή οπτική των συγγραφέων τους. Παρά τη διαφορετική σε επιστημονικό, μεθοδολογικό και ιδεολογικό επίπεδο προσέγγιση των συγγραφέων, οι παράλληλες από μέρους τους αναγνώσεις του Τζαννή Τζαννετάκη λειτουργούν εν πολλοίς συμπληρωματικά, ενώ τελικά συγκλίνουν σημαντικά και στο επίπεδο της συνολικότερης αποτίμησης του ανθρώπου και του έργου του.

Τα κείμενα που εδράζονται σε διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης του προσώπου και της εποχής του, ενώ συγκλίνουν σε μια προσπάθεια συνολικής αποτίμησης υπογράφονται από τους: Ιωάννη Γιαννίδη, Γιάννη Σαΐτα, Τάσο Σακελλαρόπουλο, Ευάνθη Χατζηβασιλείου, Χρήστο Χρηστίδη, Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, Κώστα Νικολόπουλο, Α. Δ. Παπαγιαννίδη και Άγγελο Δεληβοριά.

(Επιμέλεια: Άγγελος Δεληβορριάς-Ευάνθης Χατζηβασιλείου),
Τζαννής Τζαννετάκης, Από τη συνειδητότητα στη δράση,
Εκδόσεις Πόλις, 2017, σελ.: 288.

The post Τζαννής Τζαννετάκης, Από τη συνειδητότητα στη δράση-(Επιμέλεια: Άγγελος Δεληβορριάς-Ευάνθης Χατζηβασιλείου) appeared first on Aixmi.gr - Ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο - Έκτακτη επικαιρότητα.