Η ρώσικη ρουλέτα, το ενεργειακό παιχνίδι & ο ρόλος της Ελλάδας

Πριν λίγες μέρες, ακούσαμε τον Πάνο Καμμένο στο συνέδριο του Economist να να λέει, πως στο επόμενο ταξίδι του στις Η.Π.Α θα προτείνει την εγκατάσταση αεροπορικής βάσης του Ν.Α.Τ.Ο σε νησί του Αιγαίου, που δεν μας αποκαλύπτει ακόμα ποιο θα είναι.

Την ίδια στιγμή μας είπε, ότι δεν θα προσκυνήσουμε την Ευρώπη αφού ακόμα και τον Θεό οι Έλληνες τον προσκυνούν όρθιοι και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο χρηματοδότησης από τη Ρωσία

Χθες διαβάσαμε, ότι οι Αμερικανοί ανέβαλλαν τη συνάντηση του Πάνου Καμμένου με τον ομόλογο του και ότι γίνονται αγωνιώδεις προσπάθειες για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο οριστικής ακύρωσης της συνάντησης.

Δεν μου κάνει εντύπωση η εξέλιξη και αυτό γιατί δεν μπορείς να ευαγγελίζεσαι την υιοθέτηση μιας πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, ενώ την ίδια στιγμή δεν κρατάς μια σταθερή γραμμή, δεν έχεις καμία απολύτως στρατηγική και λαϊκίζεις συνεχώς προκειμένου να μη γίνεις δυσάρεστος στους ψηφοφόρους σου.

Θα αναλύσω τις παλινωδίες της κυβέρνησης φέρνοντας ως παράδειγμα τα ενεργειακά που είναι και υψίστης σημασίας γεωπολιτικό ζήτημα, πλην του εφοδιασμού και της ενεργειακής ασφάλειας.

Κάποιες μέρες πριν, απεσταλμένος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ζήτησε από την Αθήνα να μην προχωρήσει στο σχέδιο που προωθείται από τη Ρωσία για τον αγωγό φυσικού αερίου TurkishStream, αλλά να υποστηρίξει το σχέδιο που προωθεί η Δύση σχετικά με τον «Νότιο διάδρομο» που θα εφοδιάζει με αέριο την Ευρώπη από το Αζερμπαϊτζάν.

Είναι σαφές ότι στην περιοχή διεξάγεται μια ιδιότυπη μάχη, ένα είδος νέου «Ψυχρού Πολέμου», όπως έγραψαν πρόσφατα και οι New York Times, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται κάπου στη μέση και με την πλάτη στον τοίχο, λόγω της μεγάλης ανάγκης που έχει από επενδύσεις που θα δημιουργήσουν νέες πηγές εσόδων. Και οι αγωγοί φυσικού αερίου αποτελούν σίγουρα σημαντικές επενδύσεις τόσο οικονομικού όσο και πολιτικού και γεωστρατηγικού χαρακτήρα.

Προσωπικά είμαι υπέρ μιας πολιτικής όχι μονοδιάστατης και θεωρώ ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να συνεργαστεί και με τη Δύση αλλά και με τη Ρωσία.

Όμως θα πρέπει να είναι προσεκτική και συστηματική, διότι αυτό που βλέπω είναι, πως μέσα στην αγωνία τους οι κυβερνώντες να αποδείξουν ότι έχουν συμμάχους και δεν έχουν ανάγκη κανέναν, χαλάνε σχέσεις και συμμαχίες, ενώ μετατρέπονται σε «χρήσιμους ηλίθιους» για τη Ρωσία,που είναι προφανές ότι χρησιμοποιεί την Ελλάδα για να δημιουργήσει ρήγμα εντός της Ε.Ε λόγω των κυρώσεων που της επέβαλλε η τελευταία μετά την κρίση στην Ουκρανία.

Η Ρωσία σωστά πράττει για τα συμφέροντα της και μείς σωστά συζητάμε για τον αγωγό TurkishStream, αλλά θα πρέπει να είμαστε λίγο υποψιασμένοι και προσεκτικοί, για να μην καταλήξουμε στο τέλος οι χαμένοι της υπόθεσης και χωρίς κανέναν αγωγό.

Και τι εννοώ: Oι Η.Π.Α είναι σαφές ότι προσδοκούν να εκμεταλλευτούν την γεωπολιτική σημασία της χώρας μας ως μέλους του ΝΑΤΟ, που βρίσκεται στο νότιο άκρο των Βαλκανίων και ως σημαντική πύλη για την ενέργεια που θα προέρχεται από την Κεντρική Ασία.

Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Hochstein, δήλωσε στη συνέντευξή του ότι το ρωσικό σχέδιο του αγωγού, «δεν είναι ένα οικονομικό σχέδιο», αλλά στόχος του είναι καθαρά και μόνο πολιτικός.

Που υπάρχει τώρα το πρόβλημα στην Ελλάδα: Την ώρα που διαβάζαμε ότι η Ρωσία θα δώσει προκαταβολικά πέντε δισεκατομμύρια ευρώ από τα μελλοντικά κέρδη του αγωγού, Τουρκία και Ρωσία, δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει σε τίποτα όσον αφορά τον συγκεκριμένο αγωγό, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε συμφωνία της Gazprom με την Ελλάδα δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα αν δεν προηγηθεί συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας.

Πέραν αυτού για να προχωρήσει το έργο θα πρέπει να πάρει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στις 22 Απριλίου η εκπρόσωπος της Επιτροπής Ενέργειας Anna-KaisaItkonen, δήλωσε ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να εκτιμήσει την οποιαδήποτε συμφωνία, ενώ τόνισε ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ΕΕ θα εφαρμόσει αυστηρά τους κανονισμούς περί δεσπόζουσας θέσης και τους κανονισμούς που περιέχονται στο Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο, όπως έκανε και στην περίπτωση του South Stream.

Εδώ δεν χρειάζεται, υποθέτω, να υπενθυμίσω ποια ήταν και η τύχη του αγωγού South-Stream, τον οποίον ο Πούτιν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει στα τέλη του περασμένου χρόνου, λόγω των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γι’ αυτό και επιμένω ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να μην διακινδυνεύσουμε σε καμία περίπτωση τη συμφωνία για τον Διαδριατικό Αγωγό φυσικού αερίου (TAP), ένα έργο που υποστηρίζεται και από τη Ε.Ε. όσο και τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) και που είναι έργα υπαρκτά και όχι δυνητικά, που θα έχουν ως αποτέλεσμα επενδύσεις 1,5 δισ ευρώ και τη δημιουργία 10.000 θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια κατασκευής, ενώ θα προσφέρουν πολλά εκατομμύρια ευρώ σε έσοδα κάθε χρόνο.

Οι σχέσεις της Ρωσίας με την Ε.Ε βρίσκονται σε τεντωμένο σκοινί, αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κατηγορήσει πολλές φορές τη Μόσχα,ότι χρησιμοποιεί την Ενέργεια ως «όπλο» για ασκήσει έλεγχο εντός Ευρώπης και να διατηρήσει τις υψηλές τιμές ειδικά στις χώρες της Βαλτικής, όπως η Λιθουανία που δεν έχουν εναλλακτικές λύσεις για άλλους προμηθευτές.

Κατά τη γνώμη μου η Ρωσία πολύ καλά κάνει και χρησιμοποιεί την Ενέργεια ως όπλο στο πλαίσιο μιας καθαρά ρεαλιστικής πολιτικής που βασίζεται σε συμφέροντα.

Η Ελλάδα όμως από την άλλη, καλώς ή κακώς ανήκει στην Ευρώπη, διαπραγματεύεται με την Ευρώπη και τη Δύση και εξαρτά σε μεγάλο βαθμό την επιβίωσή της από τις σχέσεις με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες.

Σαφέστατα η πολιτική πρέπει να λαμβάνει υπόψη το εθνικό συμφέρον, σαφέστατα οι σχέσεις με τη Ρωσία είναι σημαντικές και απαραίτητες, στο βαθμό όμως που δεν διαταράσσουν τη σχέση της χώρας μας με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή οικογένεια.