Ο πολιτευόμενος επενδυτής: Το προφίλ και οι αντιφάσεις του προέδρου του ΣΕΒ

Είναι μία από τις ελληνικές ιδιοτυπίες ότι ο αρχισυνδικαλιστής του μεγάλου κεφαλαίου δεν είναι βιομήχανος, πόσω μάλλον ότι τσιτάρει Μαρξ. Ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Δασκαλόπουλος προσείλκυσε τα φώτα της δημοσιότητας την προηγούμενη εβδομάδα όταν χαιρέτισε θερμά το «ριζοσπαστισμό του ΣΥΡΙΖΑ» και την επομένη δεν υπέγραψε την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας όπως έκαναν όλοι οι άλλοι εργοδοτικοί φορείς. Αντίφαση; Ας πούμε ότι πρόκειται οπωσδήποτε για υπερβολική έμφαση στην επικοινωνία και τις δημόσιες σχέσεις.

Τον Μάιο του 2011 ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ακολουθώντας τον Γ. Παπανδρέου, είχε προτείνει δημοψήφισμα με το ερώτημα αν η Ελλάδα προχωρά στο δρόμο που επιβάλλει η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας ή αποχωρεί και πορεύεται μόνη.
Το επιχείρημά του ήταν ότι το δημοψήφισμα «θα προσδώσει με τον πιο άμεσο τρόπο στην κοινωνία συνολικά τη δυνατότητα να αναλάβει τις ευθύνες της». Ακριβώς δύο χρόνια μετά κατήγγειλε την αποτυχία των Μνημονίων και πρότεινε την αντικατάστασή τους από ένα εθνικό σχέδιο, ενώ υποδέχθηκε στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ τον Αλέξη Τσίπρα με μια ζεστασιά που προκάλεσε σχόλια και απορίες. Οπως και η επιλογή του να πάρει το λόγο μετά την ομιλία του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά, που είθισται να μιλά τελευταίος.

«Ο ίδιος ο Μαρξ πίστευε πάντοτε ότι η παραγωγή και η βιομηχανία ειδικότερα αποτελούν εκδήλωση των πιο ουσιαστικών δυνάμεων του ανθρώπου. Κι εμείς στον ΣΕΒ συμφωνούμε απόλυτα», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Δασκαλόπουλος, επισημαίνοντας ότι «χρειαζόμαστε ρηξικέλευθες πολιτικές και λύσεις ανατρεπτικές», για να καταλήξει ότι «στο πλαίσιο αυτό ο ριζοσπαστισμός του ΣΥΡΙΖΑ είναι χρήσιμος και ευπρόσδεκτος».

Οι επικριτές του Δ. Δασκαλόπουλου λένε ότι έχει την τάση να πολιτεύεται, να κουνάει το δάχτυλο στο πολιτικό σύστημα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η επιχειρηματική ελίτ ή τουλάχιστον ένα μέρος της μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα. Καταγγέλλει με πάθος το πελατειακό κομματικό κράτος, ξεχνώντας ότι κρατικοδίαιτος είναι σε μεγάλο βαθμό και ο ελληνικός καπιταλισμός, όπως επίσης τη λειτουργία των καρτέλ. Επικρίνει συχνά το άδικο και αναποτελεσματικό φορολογικό σύστημα, ξεχνώντας ταυτόχρονα ότι μεγάλο μέρος της οικονομικής ελίτ κρύβει τα κεφάλαιά της και την περιουσία της σε παραδείσους του εξωτερικού και σε υπεράκτιες εταιρίες.

Είναι ο μακροβιότερος πρόεδρος του ΣΕΒ και αυτό οπωσδήποτε λέει κάτι σε σχέση με τις επιδόσεις του στην τέχνη των ισορροπιών. Πολύ περισσότερο που ο ίδιος δεν είναι βιομήχανος, αλλά πρώην βιομήχανος, ενώ στο βιογραφικό του θα βρει κανείς το πτυχίο της ΑΣΟΕΕ και ένα μεταπτυχιακό στο μάνατζμεντ σε κολέγιο του Λονδίνου.

Ο πατέρας του Αριστείδης Δασκαλόπουλος υπήρξε ένα μοναδικό επιχειρηματικό ταλέντο. Ξεκινώντας από ένα μικρό γαλακτοπωλείο στα Εξάρχεια δημιούργησε τη «Δέλτα». Ο γιος του ανέλαβε τη βιομηχανία μετά το θάνατό του, το 2000, και πέντε χρόνια μετά μαζί με το συνεταίρο του Σπύρο Θεοδωρόπουλο ανακοίνωσαν την ένωση της DELTA με την Chipita, που άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία της μεγαλύτερης ελληνικής βιομηχανίας στον τομέα των τροφίμων, τη Vivartia, την οποία πούλησε το 2007 στον Ανδρέα Βγενόπουλο. Η πώληση του προσέφερε μεγάλη ρευστότητα και τη δυνατότητα να επενδύσει στο χρηματοοικονομικό τομέα. Το επιχειρηματικό κους κους της εποχής έλεγε ότι δεν είχε ενημερώσει εγκαίρως το συνεταίρο του, ότι έφυγε άρον άρον λόγω ασυνεννοησίας με τον άλλοτε φίλο του Α. Βγενόπουλο από την προεδρία της Vivartia, ενώ οι κακές γλώσσες αναρωτιούνταν πώς γίνεται ο πρόεδρος του ΣΕΒ να είναι απλώς εισοδηματίας. Είναι μέλος των Δ.Σ. της «Μυτιληναίος», της Εθνικής Τράπεζας και έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο fund, το «Damma holdings fund», με συμμετοχή και άλλων επιχειρηματιών, με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 600 εκατομμύρια ευρώ και έδρα το Λουξεμβούργο, όπως εμφατικά υπενθυμίζουν άσπονδοι φίλοι του.

Οι δύσπιστοι έναντι των προθέσεών του λένε ότι υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και της μείωσης του κατώτατου μισθού στο όνομα της ανταγωνιστικότητας. Οτι έπαιξε, δηλαδή, παιχνίδι με την τρόικα, της οποίας το πρόγραμμα χαρακτηρίζει εκ των υστέρων αποτυχημένο. Κατά καιρούς έχει ταχθεί με ένταση υπέρ των διαρθρωτικών αλλαγών, έχει χαρακτηρίσει ψευδοδίλημμα το «Μνημόνιο/αντιμνημόνιο», έχει καταγγείλει συντεχνιακές αγκυλώσεις και πολιτικαντισμούς. Οι ομιλίες του είναι πάντα πολύ δουλεμένες και δείχνουν ότι τον ενδιαφέρει ιδιαίτερα η δημόσια εικόνα του ως θεσμικού παράγοντα, με μεταρρυθμιστικό οίστρο και πρόταση για τη σωτηρία του τόπου.
Οι υποστηρικτές του προβάλλουν ότι ποτέ δεν είχε ταύτιση με κάποιο κόμμα και ότι πέτυχε το άνοιγμα του ΣΕΒ, στο Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου μετέχουν και εκπρόσωποι τραπεζών, πληροφορικής και άλλων κλάδων πλην του βιομηχανικού.

Ανεκτίμητη η συλλογή με τα έργα τέχνης

Για τη συλλογή έργων τέχνης που έχει κανείς δεν λέει κακή κουβέντα. Είναι μέλος του Board of Trustees του Guggenheim Museum, του International Council της Tate Gallery και του New Museum της Νέας Υόρκης, ενώ το περιοδικό «Economist» έχει φιλοτεχνήσει το προφίλ του «Ελληνα μεγιστάνα», ο οποίος δαπάνησε 1,5 εκατ. δολάρια για να αγοράσει το γλυπτό «Flight Fantasy» του David Hammons.

Η τέχνη, λένε πρόσωπα που τον γνωρίζουν, είναι το πάθος του. Ετσι απαντούν σε όσους πιστεύουν ότι θέλει να κάνει κόμμα, προβλέποντας ότι θα κάνει μουσείο σύγχρονης τέχνης στην Αθήνα. Κανείς δεν ξέρει την πραγματική αξία της συλλογής του, αλλά δεν είναι το μόνο μυστήριο σε σχέση με τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο.

Για το fund του είναι γνωστό ότι αγόρασε μερίδιο του «Κορρέ» και της «Ελληνικής Ζυθοποιίας Αταλάντης». Η δημιουργία του, άλλωστε, συνέπεσε με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, που σάρωσε τη χώρα φέρνοντας μεταξύ άλλων την αποδυνάμωση του κοινωνικού κράτους, εφιαλτική ανεργία και ένα ανησυχητικό κύμα μετανάστευσης των νέων.

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ είχε πάντα άποψη για όλα, όχι τόσο για τις ευθύνες αυτών που εκπροσωπεί, αλλά για εκείνες που αναλογούν σε όλους τους άλλους.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ
[email protected]

Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής