Το portofolio της αξιολόγησης και άλλες πρ(ωτ)ότυπες ιστορίες , της Πηνελόπης Κουφοπούλου

Πολλοί συνάδελφοι από τη γενιά μου -μεταξύ των οποίων κι εγώ-    «ανακαλύψαμε» τον  κατασταλτικό ρόλο της εκπαίδευσης στην εφηβεία με το τραγούδι των  Pink Floyd We dont need no Education  και λίγο αργότερα, ως φοιτητές πλέον, μέσα από τις κοινωνιολογικές αναλύσεις του Πιερ Μπουρντιέ και του Μισέλ Φουκώ. Εντούτοις,  γίναμε δάσκαλοι, σε  πειραματικά, επαγγελματικά ή γενικά γυμνάσια και λύκεια- δεν έχει και πολλή σημασία, αποτέλεσμα μάλλον τυχαίας συγκυρίας.

Και είμαστε περίπου  ευτυχείς με την επαγγελματική  μας επιλογή...

Ίσως γιατί έχουμε βαθιά ανάγκη την αυταπάτη της κοινωνικής αποστολής. Ίσως  γιατί η εκπαίδευση, ακόμα και  στην αλλοτριωμένη της μορφή σε μια καπιταλιστική κοινωνία, διατηρεί μια σχετική αυτονομία και  διασώζει ένα περίσσευμα αξίας, που επιτρέπει στο δάσκαλο να ονειρευτεί ότι μπορεί να υψώσει το ανάστημά του σαν τον Τζον Κίτινγκ στον Κύκλο των Χαμένων Ποιητών και να ξυπνήσει στα παιδιά την αγάπη για τα γράμματα, το πάθος για την τέχνη ή τη δίψα για την ελευθερία.  

Και πρέπει να παραδεχτούμε ότι   συχνά το χάσαμε το στοίχημα, είτε από  έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής είτε από προσωπική κούραση είτε γιατί το εξεταστικοκεντρικό σύστημα μας περιορίζει στο ρόλο του εκγυμναστή   

Ή άλλοτε, πάλι, το μάθημα πήγε ανέλπιστα καλά, χάρη και στη βοήθεια κάποιου απρόβλεπτου παράγοντα× ήταν τα φύλλα εργασίας; ήταν τα   φύλλα τα φθινοπωρινά; Δύσκολο να πει κανείς. Ο βροχερός καιρός, πάντως, προσφέρεται για ανάγνωση ποίησης. Η διδασκαλία είναι τέχνη εύθραυστη και κατεξοχήν  διαδραστική.

Και κάποια μέρα -όχι βέβαια ως κεραυνός εν αιθρία- έφτασαν στα πρότυπα πειραματικά σχολεία τα έντυπα της αξιολόγησης, γεμάτα με μικροσκοπικά καθησυχαστικά κουτάκια, με πολλαπλούς δείκτες μέτρησης, με εξαρτημένες/ανεξάρτητες μεταβλητές και λεπτομερείς οδηγίες  χρήσης  για να αποτιμηθεί, ή δυνατόν με χειρουργική ακρίβεια, η εκπαιδευτική ικανότητα. Έτσι ώστε να χωριστεί  η ήρα από το στάρι και να παραμείνει το άνθος της εκπαιδευτικής κοινότητας στα νέα εκλεκτά σχολεία – φυτώρια αριστείας.   

Δεν είναι το βασικό πρόβλημα  οι δεκάδες  εργατοώρες  που απαιτούνται για να οργανώσει κανείς ένα αξιοπρεπές portofolio – είναι ότι το άριστα προαπαιτεί ένα κα