Συνέντευξη με την συγγραφέα κυρία Σοφία Κολοτούρου

Tweet

Φιλοξενούμε σήμερα μια συνέντευξη με την συγγραφέα κυρία Σοφία Κολοτούρου, με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου της: «τα 7 πρόσωπα της κώφωσης», εκδόσεις Gutenberg. H κυρία Κολοτούρου είναι γιατρός, συγγραφέας και ποιήτρια. Είναι γνωστή για την ακτιβιστική της δραστηριότητα στον χώρο της μεταγλωσσικής κώφωσης, από την οποία πάσχει και η ίδια.

1) Μιλήστε μας για το βιβλίο «Τα 7 πρόσωπα της κώφωσης». Σε ποιους απευθύνεται;

Το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να προσφέρει στους ακούοντες

μια «ματιά από την κλειδαρότρυπα» του κόσμου των κωφών. Μέχρι πρότινος κάποια από τα πρόσωπα αυτού του κόσμου διαβιούσαν κάπως ξεχωριστά από το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο – και αναφέρομαι σε εκείνους τους κωφούς που επικοινωνούν μόνο με τη νοηματική γλώσσα. Οι περισσότεροι ακούοντες, αν δεν είχαν στο περιβάλλον τους άτομο με προβλήματα ακοής ή αν δεν είχαν ασχοληθεί επαγγελματικά με την εκπαίδευση και αποκατάσταση των κωφών παιδιών, δεν γνώριζαν και δεν γνωρίζουν τα ενδότερα του κόσμου των κωφών: τις σκέψεις, τις αντιλήψεις τους, τις απόψεις που έχουν για τον κόσμο. Αυτό το βιβλίο είναι ένα χρήσιμο βοήθημα προς όποιον θέλει να μάθει περισσότερα για τον κόσμο της κώφωσης. Απαραίτητο σε δασκάλους ειδικής αγωγής, λογοθεραπευτές, ιατρούς ΩΡΛ και άλλων ειδικοτήτων, ψυχολόγους, εργοθεραπευτές και άλλους επαγγελματίες υγείας, αλλά και στους δασκάλους των γενικών σχολείων που ενδέχεται κάποια στιγμή να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα ακοής ενός παιδιού στην τάξη τους.

2) Το βιβλίο σας μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διδασκαλία στην τάξη;

Είναι ευνόητο πως είναι θέμα πολιτισμού το να μιλήσουμε στους μαθητές των σχολείων για όλες τις περιπτώσεις αναπηρίας και πως θα πρέπει να φέρονται και να αντιμετωπίζουν κάθε περίπτωση. Σε αυτό το πλαίσιο, πιστεύω πως κάποια από τα κομμάτια του βιβλίου θα μπορούσαν να είναι πολύ βοηθητικά, ώστε οι μαθητές να προσεγγίσουν την έννοια της κώφωσης, και μάλιστα από όλες τις απόψεις. Να γνωρίσουν τόσο τι συμβαίνει με τους προγλωσσικούς – νοηματίζοντες κωφούς, όσο και την περίπτωση των μεταγλωσσικών κωφών που είναι σε θέση να μιλούν προφορικά και δεν γνωρίζουν τη νοηματική γλώσσα. Να μάθουν για τις εξελίξεις στην αποκατάσταση της κώφωσης (κοχλιακά εμφυτεύματα) και για τα τεχνολογικά βοηθήματα.

3) Μιλήστε μας για τις επισκέψεις σας στα σχολεία

Προσωπικά είμαι κωφή από μικρή ηλικία. Πρόλαβα όμως να μάθω να μιλάω πριν χάσω την ακοή μου (αυτό το ονομάζουμε μεταγλωσσική κώφωση) κι έτσι εκπαιδεύτηκα στο κανονικό σχολείο, όπου παρακολουθούσα διαβάζοντας τα χείλη των συνομιλητών, ενώ απαντάω προφορικά. Με αυτόν τον τρόπο μιλάω και επικοινωνώ με τους μαθητές των σχολείων που με καλούν (με έχουν ήδη καλέσει αρκετά σχολεία για να μιλήσω με τα παιδιά). Λόγω της ιατρικής μου ιδιότητας, αλλά και λόγω των βιβλίων μου, μιλάω στα παιδιά για όλα όσα σας είπα παραπάνω, για τα προβλήματα ακοής και την αποκατάστασή τους. Ετσι, εάν συναντήσουν μετά στο περιβάλλον τους κάποιον με πρόβλημα ακοής θα γνωρίζουν πώς να φερθούν. Παλιά, οι οικογένειες «κρύβανε» τα κωφά και βαρήκοα μέλη τους. Συχνά οι ίδιοι οι κωφοί και βαρήκοοι προσπαθούν να κρύψουν και να υποβαθμίσουν το πρόβλημα. Ο δικός μου ρόλος έγκειται στην γνωστοποίηση του προβλήματος και στην απενοχοποίηση της κατάστασης.

4) Από την εμπειρία σας, τι πρέπει να κάνει ο δάσκαλος ενός γενικού σχολείου όταν έχει μεταγλωσσικά κωφό μαθητή ή γενικότερα μαθητή με πρόβλημα ακοής στην τάξη του;

Όπως σας είπα, προσωπικά εκπαιδεύτηκα στο κανονικό σχολείο της γειτονιάς μου (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο), αποφοίτησα δε από το 1 Λύκειο Παλαιού Φαλήρου με άριστα 20. Θέλω να πω ότι είναι δυνατόν όχι μόνο να φοιτήσει, αλλά και να αριστεύσει ένα παιδί με πρόβλημα ακοής, αρκεί να υπάρξουν οι παρακάτω συνθήκες:

ι) πολύ προσωπικό διάβασμα στο σπίτι – πρέπει να διαβάζει παραπάνω από τα άλλα παιδιά για να αναπληρώνει όσα χάνει κατά την παράδοση

ιι) στην αίθουσα να κάθεται στο δεύτερο θρανίο στη μεσαία σειρά. Επιμένω στο συγκεκριμένο θρανίο, διότι και εγώ το ζητούσα, αλλά και το διάβασα σε αγγλικό σύγγραμμα χρόνια αργότερα. Όταν το παιδί με πρόβλημα ακοής κάθεται στο πρώτο θρανίο, ενδέχεται ο δάσκαλος να βηματίσει στον διάδρομο και τότε δεν τον βλέπουμε για να διαβάσουμε τα χείλη του. Οταν όμως το παιδί είναι στο δεύτερο θρανίο, τότε μαθαίνει να σταματάει τον δάσκαλο πριν επιχειρήσει να βηματίσει στον διάδρομο

ιιι) Καλές συνθήκες φωτισμού στην αίθουσα, ο δάσκαλος να μην βηματίζει, να μην μιλάει με γυρισμένη την πλάτη, να επικεντρώνει στο παιδί με το πρόβλημα όταν μιλάει

ιv) γραπτές οδηγίες στο παιδί με το πρόβλημα ακοής ώστε να είμαστε σίγουροι ότι έχει κατανοήσει τι πρέπει να κάνει στο σπίτι (αυτές οι οδηγίες δυστυχώς ποτέ δεν μου προσφέρθηκαν από τους δασκάλους και έπρεπε πάντα να ζητώ επιβεβαίωση από συμμαθητές)

v) το παιδί να μάθει να επικεντρώνει στον δάσκαλο κατά τη διεξαγωγή του μαθήματος και να μην προσπαθεί να καταλάβει τι λένε στα πίσω θρανία

vi) Παράλληλη στήριξη όπου είναι δυνατόν (στα δικά μας χρόνια δεν προσφέρονταν)

viii ) εξήγηση του προβλήματος και στα υπόλοιπα παιδιά της τάξης και ενθάρρυνση για συμμετοχή του παιδιού με το πρόβλημα ακοής σε αθλητικές και άλλες ομαδικές δραστηριότητες ώστε να μην απομονώνεται. Τα αθλήματα είναι ένας καλός τρόπος κοινωνικοποίησης γιατί δεν χρειάζονται πολλά λόγια συνεννόησης.

5) Γνωρίζετε κάποιο άλλο βιβλίο της ελληνικής βιβλιογραφίας που θα μπορούσε να βοηθήσει επίσης στην εκπαίδευση κωφών και βαρηκόων παιδιών;

Κατά τη συγγραφή των βιβλίων μου, όσο κι αν έψαξα, στην ελληνική βιβλιογραφία βρήκα μόνο εγχειρίδια σχετικά με την εκπαίδευση των προγλωσσικά κωφών παιδιών μέσα από τη νοηματική γλώσσα. Αυτό όμως δεν καλύπτει εμάς που χάσαμε την ακοή μας μεταγλωσσικά και δεν γνωρίζουμε τη νοηματική. Επίσης δεν καλύπτει τις εξελίξεις τις ιατρικής επιστήμης, που την τελευταία 15ετία και στη χώρα μας τοποθετεί κοχλιακά εμφυτεύματα ακόμα και σε προγλωσσικά κωφά παιδιά, με συνέπεια την μεγάλη αποκατάσταση της ακοής τους και την ανάπτυξη προφορικού λόγου. Υπάρχει, λοιπόν, σήμερα ένα νέο μοντέλο μαθητή που μπορεί και πρέπει να συνεκπαιδεύεται στα γενικά σχολεία μαζί με τα ακούοντα παιδιά.

Εγώ, ως μαθήτρια μιας άλλης εποχής, περισσότερο από 30 χρόνια πριν, κατέθεσα στα 2 βιβλία μου τις εμπειρίες μου (το έτερο βιβλίο λέγεται «Κουφός είσαι ρε; Δεν ακούς» εκδ.ΚΨΜ 2010) ελπίζοντας ότι θα φανούν χρήσιμα στην εκπαίδευση των σημερινών παιδιών, είτε έχουν τα ίδια πρόβλημα ακοής είτε το έχει κάποιος συμμαθητής τους.

Ελπίζω η σχετική βιβλιογραφία να εμπλουτιστεί σύντομα και με άλλες περιπτώσεις κωφών και βαρηκόων μαθητών με προφορικό λόγο, που δεν γνωρίζουν τη νοηματική γλώσσα, αλλά συνεκπαιδεύονται με τα ακούοντα παιδιά στη γλώσσα μας και ξεπερνούν το φράγμα του κοινωνικού αποκλεισμού. Γιατί αυτός είναι και ο τελικός στόχος του σχολείου, η κατά το δυνατόν κοινωνική ενσωμάτωση των μαθητών του.

Tags: συνέντευξηΣοφία Κολοτούρου Tweet Share on

View the discussion thread.