Η αξιολόγηση και ο νεο-επιθεωρητισμός στην εκπαίδευση

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

«το παλιό και αντιδραστικό επανέρχεται

περίτεχνα μεταμφιεσμένο σε προοδευτικό» Μπ. Μπρεχτ.

   Στο Υπουργείο Παιδείας με γρήγορους ρυθμούς οδηγούν την εκπαίδευση 30 χρόνια πίσω νεκρανασταίνοντας τους επιθεωρητές. Με την πρόσφατη εγκύκλιο Φ. 361.22/116672/Δ1- 1/1/2012 ορίζονται τα κριτήρια αξιολόγησσης διευθυντών και εκπαιδευτικών στα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία (ΠΠΣ). Είναι φανερό ότι η συγκεκριμένη εγκύκλιος παίζει το ρόλο πιλότου για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών συνολικά στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Με τον πιο δραματικό τρόπο δικαιώνονται μια σειρά θέσεις και εκτιμήσεις μας για το ρόλο της αξιολόγησης. Σε ένα συγκεντρωτικό ή «αποκεντρωμένα» συγκεντρωτικό και αυστηρά ιεραρχικό αστικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν υπάρχει «κακή» ή «καλή»αξιολόγηση, αξιολόγηση που «βοηθάει» και αξιολόγηση που «δε βοηθάει». Δεν μπορεί παρά να είναι ιεραρχική, συμμορφωτική, να συμπυκνώνει την ανισότητα και την αυταρχική επιβολή των κυρίαρχων τάξεων και στρωμάτων. Συνιστά κεντρικό μηχανισμό της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης και είναι σήμερα ένα από τα σημαντικότερα διακυβεύματα στην εκπαίδευση.

1.   Μηχανισμός ανατροπής εργασιακών σχέσεων.

Κατάργηση οργανικής θέσης - μονιμότητας - απολύσεις.

Με βάση τη συγκεκριμένη εγκύκλιο καταργείται η οργανική θέση στα Πειραματικά πρώτα και έπεται συνέχεια. Συγκεκριμένα ο εκπαιδευτικός με θετική αξιολόγηση καταλαμβάνει θέση για πενταετή θητεία. Η πενταετής θητεία ανανεώνεται μετά από εισήγηση του Επιστημονικού Εποπτικού Συμβουλίου (ΕΠΕΣ) «για μια ακόμα πεντετία χωρίς δυνατότητα περαιτέρω ανανέωσης». Με άλλα λόγια ακόμα και με θετική αξιολόγηση ο εκπαιδευτικός μπορεί να παραμείνει στο Πρότυπο σχολείο μέχρι δύο πενταετίες, δηλαδή 10 χρόνια. Ο εκπαιδευτικός αξιολογείται ανά διετία και εφόσον η αξιολόγηση είναι αρνητική χάνει τη θέση του. Από τον νόμο 3699/2011 ορίζεται ότι το εκπαιδευτικό προσωπικό των ΠΠΣ αξιολογείται «από το ΕΠΕΣ για το εκπαιδευτικό τους έργο ανά διετία και τρεις μήνες πριν τη λήξη της πενταετίας» Συγκεκριμένα το ΕΠΕΣ συντάσσει μέχρι τις 30 Ιουνίου κάθε δεύτερου έτους αξιολογική έκθεση με βάση τον προσωπικό φάκελλο κάθε εκπαιδευτικού και την αξιολογική έκθεση του Σχολικού Συμβούλου. Αν η αξιολογική έκθεση είναι αρνητική, τότε διακόπτεται η θητεία του εκπαιδευτικού και ουσιαστικά χάνει την οργανική του θέση και θα τεθούν στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ.

Πέρα, λοιπόν, από την άσκηση ενός τεχνογραφειοκρατικού ελέγχου πάνω στο εκπαιδευ