«Έφυγε» η δασκάλα των προσφυγόπουλων στο Νουσεϊράτ
του Νάσου Μπράτσου
Στα 95 της χρόνια, έφυγε από κοντά μας η Δέσποινα (Πιπίτσα) Σπανού – Μπονάτσου, που στα δύσκολα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, βρέθηκε να υπηρετεί δασκάλα σε προσφυγόπουλα στο στρατόπεδο Ελλήνων προσφύγων στο Νουσεϊράτ. Είχαμε την τύχη και την τιμή να μιλήσουμε μαζί της και να καταγράψουμε τη μαρτυρία της στα πλαίσια της ιστορικής έρευνας που κάνουμε, που δημοσιεύτηκε στις 24 Ιουνίου 2017 στο ert.gr. Τιμητικά
Aκολούθησε το δύσκολο δρόμο της προσφυγιάς και από την Ικαρία πέρασε στην Τουρκία για να βρεθεί στη Μέση Ανατολή, η Δέσποινα (Πιπίτσα) Σπανού – Μπονάτσου, θυμάται τα ταραγμένα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
-Πότε φύγατε και ποιοι ήταν οι λόγοι;
-Φύγαμε το 1943 και η βασική αιτία ήταν η πείνα. Οι Ιταλοί είχαν συνθηκολογήσει και οι Γερμανοί που τους διαδέχτηκαν ήταν πολύ σκληροί και μας τα έπαιρναν όλα, ό,τι είχαμε και δεν είχαμε.
Ξεκινήσαμε από το λιμάνι του Ευδήλου Ικαρίας, περίπου 15 άτομα που μπήκαμε σε μία βενζινάκατο, χωρίς να υπάρχουν προβλήματα που να μας έκαναν να κρυφτούμε. Ο καιρός ήταν καλός και ευτυχώς που ήταν έτσι γιατί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού χάλασε η μηχανή. Μαζί μας ταξίδευε ο Ιωάννης Τσαντές και η σύζυγός του, ένας Βλαχογένης δικηγόρος, κλπ
-Πληρώσατε ναύλα;
Για ναύλο δώσαμε τη ραπτομηχανή μας, αλλά όταν τελείωσε ο πόλεμος δώσαμε λίγα λεφτά και την ξαναπήραμε πίσω.
Φτάσαμε στην Τουρκία στην Αγρελιά που ήταν και ένα στρατιωτικό φυλάκιο και η συμπεριφορά των Τούρκων στρατιωτών ήταν καλή. Στην Αγρελιά συναντήσαμε το Φώτη Σπανό (υπηρετούσε σε στολίσκο κομάντος) και μας έφερε μπισκότα, που με την πείνα που είχαμε δεν μπορείτε να φανταστείτε πώς μας φάνηκαν.
-Πόσο μείνατε εκεί;
-Μείναμε κοντά 20 μέρες στον Τσεσμέ και μετά πήγαμε στο Χαλέπι και ακολούθως στα Ιεροσόλυμα. Μας πήγαν στο στρατόπεδο Νουσεϊράτ και εκεί ήταν κοντά 2.000 Έλληνες πρόσφυγες, κυρίως νησιώτες, Σαμιώτες, Χιώτες, Ικαριώτες και πολλοί Δωδεκανήσιοι.
Εκεί εργάστηκα σαν δασκάλα και είχα μαθητές 12 χρονών που τους ξεκινούσαμε από πρώτη δημοτικού. Ήταν Δωδεκανήσιοι γιατί οι Ιταλοί είχαν επιβάλλει την ιταλική γλώσσα στο σχολείο και τα ελληνικά που ήξεραν τα παιδιά ήταν από τις συνομιλίες με τους γονείς τους. Είχαν μεγάλο πρόβλημα στο να διαβάσουν και να γράψουν ελληνικά. Είχαμε πίνακα, θρανία στην τάξη, ήταν ένα κανονικό σχολείο.
-Θυμόσαστε άλλους εκπαιδευτικούς;
-Από δασκάλους και καθηγητές θυμάμαι το Γιάννη Ταμβακλή και έναν Τζανετάκη. Ορκίστηκα βοηθός δασκάλα από την κυβέρνηση του Καΐρου και μάλιστα πήρα και τον πρώτο μου μισθό, που ήταν 12 λίρες Αιγύπτου. Τότε πήρα την αδερφή μου Γεωργία και πήγαμε για ψώνια στα Ιεροσόλυμα, πήραμε τσάντες και άλλα πράγματα.
-Πώς ήταν η ζωή μέσα στο στρατόπεδο;
-Η ζωή μέσα στο στρατόπεδο ήταν οργανωμένη με μαγειρεία, φαρμακεία, γίνονταν θεατρικές παραστάσεις, χοροί, κλπ
Είχε ζέστη και υγρασία, μέναμε σε σκηνές και σε κάτι άλλα κτίσματα με λαμαρίνες, ενώ συχνά έρχονταν στις σκηνές μεγάλα καβούρια από τη θάλασσα. Μέναμε σε μία σκηνή με μία οικογένεια δασκάλων από τη Σάμο. Ο Ταμβακλής παντρεύτηκε εκεί, ενώ εμένα με πλησίασε ένας αξιωματικός επίθετο Καπνιάς από τη Σάμο, που τον γνώρισα σε ένα χορό (γίνονταν εκεί χοροί, γλέντια, γάμοι) αλλά δείλιασα και του είπα ότι ήταν πολύ αυστηρός ο πατέρας μου. Η αδελφή μου Γεωργία παντρεύτηκε στα Ιεροσόλυμα.
Ο πατέρας μου ζήτησε να μεταφερθούμε στα Ιεροσόλυμα, όπως και έγινε και τότε σταμάτησα και να παραδίδω μαθήματα στο σχολείο του Νουσεϊράτ. Μείναμε σε ενοικιαζόμενο δωμάτιο με κουζίνα και μπάνιο και πληρώναμε 5 λίρες το μήνα. Ιδιοκτησιακά αρκετά δωμάτια ανήκαν σε μοναστήρια του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Εκεί πια ζούσαμε σαν κανονικοί ελεύθεροι πολίτες.
-Πώς ήταν οι σχέσεις σας με τους ντόπιους;
-Με τους ντόπιους είχαμε καλές σχέσεις, άλλωστε από παλιά υπήρχε ελληνισμός εκεί και βοήθησε να γίνουμε αποδεκτοί. Θυμάμαι έναν οδοντίατρο τον Ιγνατιάδη που έκανε και αστεία.
-Πότε γυρίσατε;
-Γυρίσαμε το 1945 από τη Χάιφα με πλοίο και πήγαμε στον Πειραιά, όπου φιλοξενηθήκαμε λίγες μέρες σε σπίτια συγγενών και φύγαμε για τη Σύρο. Εκεί μείναμε λίγο καιρό, είχαν πιάσει και τα αδέρφια μου δουλειά στην UNRA την υπηρεσία του ΟΗΕ για αποκατάσταση των προσφύγων και αργότερα πήγαμε στην Ικαρία.
Η οικογένειά μου ήταν εκτός από τους γονείς, τέσσερις αδερφοί, ο Γιώργος, ο Νίκος, ο Πέτρος, ο Βάσος, η αδελφή μου Γεωργία και εγώ.
Πηγή: ert.gr
πέθανεδασκάλαπρόσφυγες- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Πέθανε στο Γηροκομείο γνωστός Έλληνας ηθοποιός
- Η απάντηση του Ντίνου Καρύδη στον Βουτσά και όσα είπε για την κόρη του
- Τραγωδία στην άσφαλτο με δύο νεκρούς και έναν σοβαρά τραυματία
- Κι όμως μετά από 12 χρόνια, ο Μπραντ Πιτ τηλεφώνησε στην Τζένιφερ Άνιστον για να ζητήσει συγγνώμη
- Θλίψη: Πέθανε ο γνωστός πρωταγωνιστής «Κατσουλίνος»
- Γιατί ο Τσίπρας επισκέφθηκε την APIVITA
- Το sms της 18χρονης από την Πετρούπολη πριν την μαχαιρώσει ο πατέρας της
- Ανω - κάτω η Μπενφίκα εξαιτίας του... Μήτρογλου!
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Alfa Vita
- Νέο μακελειό στην άσφαλτο: 27χρονος και 16χρονος νεκροί - 22χρονη στο νοσοκομείο
- 4,3 Ρίχτερ νότια της Κρήτης
- Αύριο οι προσλήψεις Αναπληρωτών - Δείτε εδώ τους πίνακες
- Νεότερα για την κατάσταση της υγείας του Νίκου Βούτση
- Δύο συλλήψεις για εμπρησμό από πρόθεση στην Ηλεία
- «Έφυγε» η δασκάλα των προσφυγόπουλων στο Νουσεϊράτ
- Τελευταία Νέα Alfa Vita
- «Έφυγε» η δασκάλα των προσφυγόπουλων στο Νουσεϊράτ
- Αύριο οι προσλήψεις Αναπληρωτών - Δείτε εδώ τους πίνακες
- 4,3 Ρίχτερ νότια της Κρήτης
- Νεότερα για την κατάσταση της υγείας του Νίκου Βούτση
- Νέο μακελειό στην άσφαλτο: 27χρονος και 16χρονος νεκροί - 22χρονη στο νοσοκομείο
- Δύο συλλήψεις για εμπρησμό από πρόθεση στην Ηλεία
- Σύλλογος ΠΕ Ηρακλείου: Άλλη μια χρονιά ξεκινάει χωρίς τους μόνιμους διορισμούς με πολλά κενά...
- Διάθεση εκπαιδευτικών ΔΕ στα ΚΠΑ2 του ΟΑΕΔ για να συμμετέχουν στις Ομάδες Υποστήριξης της Μαθητείας
- Βαριά πρόστιμα σε εταιρείες για αδήλωτες υπερωρίες εργαζομένων
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Κύπρος: Τον Οκτώβριο θα ανακοινώσει ο Αναστασιάδης αν θα είναι και πάλι υποψήφιος πρόεδρος
- Υπατος Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο: Κρίμα να χαθεί η μέχρι τώρα πρόοδος
- Πέθανε στο Γηροκομείο γνωστός Έλληνας ηθοποιός
- Πέθανε ο Στέφανος Αναγνώστου - Πένθος στην ΝΔ
- Καθησυχαστικός ο ΕΦΕΤ για την ουσία fipronil σε αυγά
- Στα σκαριά ο δρόμος από Βλαχογιάννη Ελασσόνας μέχρι Αγριελιά Τρικάλων
- Για ανθρωποκτονία από πρόθεση της 18χρονης κόρης του κατηγορείται o 55χρονος
- ΣΟΥΛΤΑ ΦΕΡΤΑ
- Συντάξεις χηρείας και καταβολή διπλών ασφαλιστικών εισφορών προανήγγειλε ο Πετρόπουλος