Oι επιπτώσεις στην ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό της διάλυσης του κοινωνικού κράτος στην Ελλάδα

Tweet Κατηγορία: ΆρθραΑρθρογράφος: Ελένη Ζωγραφάκη

  Της Ελένης Ζωγραφάκη

 

Με αφορμή την ψήφιση του νέου νόμου (Ν. 4027/11 ΦΕΚ 233 τ. Α΄) για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό, αξίζει να διερευνήσουμε αν τα μεγάλα λόγια της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, όπως ότι «σκοπός μας είναι να ανασυγκροτήσουμε της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό και ταυτόχρονα να αναδείξουμε τον εξέχοντα ρόλο

που παίζει η ζωντανή δύναμη της διασποράς στη σύγχρονη εποχή, τόσο για την ελληνική ταυτότητα, όσο και για την ιδιότητα του πολίτη του κόσμου», έχουν κάποια σχέση με την πραγματικότητα της Ελλάδας των Μνημονίων, των περικοπών και της συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους.

Το φαινόμενο της μετανάστευσης έχει βαθιές ρίζες τόσο στην ελληνική ιστορία όσο και στην παγκόσμια κοινωνία. Η μετανάστευση φέρνει σε δημιουργική συνάντηση ποικίλα στοιχεία που προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά συστήματα και πολιτιστικές παραδόσεις. Είναι μια σύνθετη κοινωνική, πολιτιστική, και πολιτική διαδικασία με θετικές αλλά και αρνητικές συνέπειες για τις χώρες αποστολής και υποδοχής των μεταναστών, αλλά και τους ίδιους τους μετανάστες.

Το τεράστιο κομμάτι του ελληνισμού που ζει και εργάζεται στο εξωτερικό αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα. Οι σημερινές διαφορετικές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες προσθέτουν νέα προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα. Η οικονομική κρίση, η ανεργία, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, οι διαρθρωτικές αλλαγές στην κοινωνία οδηγούν σε αναθεώρηση των μεταναστευτικών πολιτικών και πολλές χώρες υιοθετούν συντηρητικότερες επιλογές που πιέζουν τους ξένους εργαζόμενους στο δίλημμα «πλήρης αφομοίωση ή άτακτη φυγή».

Η ελληνική πολιτεία σε όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο αντιμετώπισε τον απόδημο ελληνισμό σαν ξένο σώμα στην εξέλιξη της κοινωνίας. Μια δημοκρατική αντίληψη πρέπει να αναφέρεται και στον απόδημο ελληνισμό και να τον εντάσσει οργανικά στους μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς δημοκρατικής ανάπτυξης της χώρας μας, να τον θέλει να μετέχει στις ελληνικές εξελίξεις και να τον μετατρέπει σε αυθεντικό εκπρόσωπο της ελληνικής πραγματικότητας στο εξωτερικό. Από τις βασικές προϋποθέσεις στο πλαίσιο μιας εθνικής στρατηγικής για τον απόδημο ελληνισμό είναι η εκπαίδευση, ο πολιτισμός και η γλώσσα, που επηρεάζουν και συνδέονται με την εργασία, την απασχόληση, την ένταξη, τη δυνατότητα επιστροφής και την επανένταξη.

Στα ελληνόπουλα του εξωτερικού πρέπει να παρέχεται μια δημόσια παιδεία που θα εξασφαλίζει την ελληνικότητά τους, θα εμποδίζει την αναγκαστική αφομοίωσή τους στις κοινωνίες που ζουν και ταυτόχρονα θα διασφαλίζει ίσες δυνατότητες με τους νέους των χωρών στις οποίες ζουν, αλλά και την ομαλή ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία σε περίπτωση που επιλέξουν να παλιννοστήσουν. Σε όλα τα παιδιά είναι σημαντική η εξασφάλιση της γνωστικής τους ανάπτυξης, του σεβασμού και της