Δύναμη της Σαντορίνης, οι αμπελουργοί

Από το 1947 παράγει οίνους υψηλής ποιότητας, που διακρίνονται και αποτελούν πρεσβευτή της χώρας μας στις αγορές του εξωτερικού.

Το καλοκαίρι, το ηλεκτρονικό περιοδικό Wine Advocate του Ρόμπερτ Πάρκερ βαθμολόγησε το Ασύρτικο της SantoWines του 2011 με 90 βαθμούς - μια βαθμολογία ιδιαίτερα υψηλή, που σπάνια δίνεται σε φρέσκα κρασιά. Ομως, όποιος γνωρίζει την ιστορία της Ενωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων δεν εκπλήσσεται. Μας έχει συνηθίσει σε -πολλές

και σημαντικές- διακρίσεις.

Το ανανεωμένο πωλητήριο της Santowines, με όλα τα κρασιά της αλλά και εκλεκτά τοπικά προϊόντα.

Ιδρύθηκε το 1947, στα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια. Δύναμή της όλες αυτές τις δεκαετίες είναι οι ντόπιοι παραγωγοί. Περίπου 1.000 είναι ενεργά μέλη της - καλλιεργούν ντοματάκι, φάβα και σταφύλια. «Χωρίς το συνεταιρισμό, τα φημισμένα προϊόντα της Σαντορίνης θα παράγονταν σήμερα σε ελάχιστες ποσότητες, από μικρές ιδιωτικές καθετοποιημένες επιχειρήσεις, και οι αγρότες του νησιού θα είχαν μεταναστεύσει στα αστικά κέντρα», λέει o Μάρκος Καφούρος, πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΣΘΠ και νέος πρόεδρος της ΕΔΟΑΟ. Πράγματι, η Ενωση αποτελεί ένα από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα συνεταιριστικής οργάνωσης στην Ελλάδα. Εχει καταφέρει να αναπτύξει τον πρωτογενή τομέα σε ένα από τα πιο τουριστικά νησιά του κόσμου και τα ποιοτικά προϊόντα της αποτελούν πρεσβευτή της χώρας μας στις αγορές του εξωτερικού.

Ενα ηλιόλουστο πρωινό φτάνουμε στο οινοποιείο της, στον Πύργο. Είναι χτισμένο σε μια έκταση δέκα στρεμμάτων, στην πιο προνομιακή θέση της Καλντέρας, και δέχεται 350.000 επισκέπτες από όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Στεκόμαστε στην άκρη της τεράστιας Sunset Terrace και αμέσως καταλαβαίνουμε γιατί έχει επιτευχθεί μια τέτοια αξιοζήλευτη επισκεψιμότητα. Η θέα είναι μαγευτική, πόσω μάλλον όταν δύει ο ήλιος - το ιδανικό μέρος να χαλαρώσει κανείς, πίνοντας τον καφέ ή το κρασί του (διαθέτει και μεζεδάκια το κατάστημα!). Εδώ, τα καλοκαίρια, πραγματοποιούνται επίσης ποικίλες εκδηλώσεις και γευστικές δοκιμές.

Αφήνουμε -με δυσκολία, είναι αλήθεια- την ταράτσα και περνάμε στα ενδότερα, με ξεναγό τον οινολόγο της SantoWines, Νίκο Βαρβαρίγο. Το οινοποιείο ολοκληρώθηκε το 1992 και χτίστηκε σε πέντε επίπεδα, ώστε να παραπέμπει στις παραδοσιακές πεζούλες και να ενσωματώνεται αρμονικά στο περιβάλλον του. Επιπλέον, με τη βαρύτητα, η πρώτη ύλη φτάνει ευκολότερα (και χωρίς σπατάλες σε ενέργεια) στο κάτω επίπεδο, όπου γίνεται η επεξεργασία.

Ο Νίκος Βαρβαρίγος, οινολόγος της Ένωσης, επιβλέπει την εμφιάλωση.

Φτάνουμε στη μεγάλη αίθουσα με τα βαρέλια, όπου παλαιώνουν τα κρασιά της SantoWines. Βλέπουμε τα Bertomieu, τα Magrenan και τα φημισμένα Ermitage, εκ Γαλλίας. Τα τελευταία είναι ό,τι καλύτερο για παλαίωση των λευκών κρασιών, αφού δεν τους δίνουν πολύ ξύλινο χαρακτήρα. Ετσι δικαιολογείται, άλλωστε, και η τιμή τους: κοστίζουν 625 ευρώ το ένα. Χρησιμοποιούνται αρχικά για το Νυχτέρι Reserve. Τρεις φορές θα δεχτούν λευκό κρασί, δύο κόκκινο και έπειτα θα μπουν στην παραγωγή του Vinsanto. Είκοσι πέντε χρόνια εργάζεται εδώ ο κ. Βαρβαρίγος. «Από το ξεκίνημά μου ακούω ότι ο αμπελώνας της Σαντορίνης Θα εκλείψει. Ευτυχώς, όχι μόνο δεν συνέβη αυτό, αλλά νέο αίμα μπαίνει διαρκώς στην οινοπαραγωγή». Και μπορεί στην πρώτη γραμμή των προϊόντων του συνεταιρισμού να βρίσκεται το Ασύρτικο, αλλά ο ίδιος πιστεύει πολύ και στη Μανδηλαριά. «Αν δουλευτεί σωστά, μπορεί να δώσει εξαιρετικά αποτελέσματα. Εχει άγριες τανίνες, αλλά, αν τα σταφύλια απλωθούν στον ήλιο για μια-δυο ημέρες -πριν ακολουθηθεί η συνήθης διαδικασία της ερυθρής οινοποιήσης- οι τανίνες της “σπάνε”. Ημερεύει, όμως, και με το πέρασμα από βαρέλι». Η SantoWines έχει αποδείξει το ενδιαφέρον της και για άλλες, λιγότερο προβεβλημένες, γηγενείς ποικιλίες με το Βουδόματο, που δίνει ένα πολύ ενδιαφέρον κρασί, με ελαφρύ χρώμα, αλλά δυνατό άρωμα. Κυκλοφορεί μόλις σε 4.000 φιάλες και μόνο στην τοπική αγορά. Πολύ σύντομα, θα έχουμε τη δυνατότητα να δοκιμάσουμε και τη νέα δημιουργία του οινοποιείου, το Κρεσέντο, έναν ιδιαίτερο ερυθρό οίνο, από Μανδηλαριά, Μαυροτράγανο και Βουδόματο. Γιατί οι δημιουργικοί πειραματισμοί δεν σταματούν ποτέ και το καλύτερο είναι πάντα εχθρός του καλού!

Πρόσφατα, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αλέξανδρος Μπαλτατζής», στο οινοποιείο έγινε ανακαίνιση ύψους 1,2 εκ. ευρώ.

Στις «νίκες» της SantoWines, πάντως, πρέπει να προσμετρηθεί και αυτό: είναι μια υγιής και κερδοφόρος επιχείρηση - και σε δύσκολους καιρούς, έχει καταφέρει να διατηρήσει το προσωπικό της (50 μόνιμους εργαζομένους και περίπου 35 εποχιακούς).

Σε αριθμούς

Το οινοποιείο δέχεται ετησίως το 60% των σταφυλιών του νησιού και παράγει 700.000 φιάλες (24 ετικέτες). Η εταιρεία TSANTALI έχει αναλάβει την αποκλειστική διανομή και τη διάθεση των προϊόντων της SANTOWINES στην Ελλάδα (πλην της Σαντορίνης) και στο εξωτερικό (σε 55 χώρες).

Πύργος, Σαντορίνη, τηλ. 22860 22 233, 22860 28 058 (κέντρο οινοτουρισμού), www.santowines.gr. Το οινοποιείο είναι ανοιχτό από τον Απρίλιο μέχρι τα τέλη Νομεβρίου, από τις 10 το πρωί μέχρι τη δύση του ήλιου. Διαθέτει κατάστημα με οίνους και εκλεκτά τυποποιημένα τοπικά προϊόντα.