«Μουσεία» αρχοντικά στη Σύρο!

ΡΕΠΟΡΤΑΖ«Μουσεία» αρχοντικά στη Σύρο!Κυριακή, Ιούνιος 29, 2014 - 13:00

Παλιά αρχοντικά μοναδικής ομορφιάς, νεοκλασικά του 19ου αιώνα που κοσμούν με την αυθεντικότητα και τον αριστοκρατικό αέρα τους την Ερμούπολη της Σύρου και μέσα τους κρύβουν ενδιαφέρουσες ιστορίες ανοίγουν τις πόρτες τους σε Ελληνες και ξένους επισκέπτες καλώντας τους να κάνουν ένα ταξίδι στο χθες.

Οι επισκέπτες θα μπορούν να ταξιδέψουν νοερά πίσω στον χρόνο ακούγοντας τον ξεναγό ή κάποιον από τους απογόνους της οικογένειας που έζησε εκεί πριν από πολλές δεκαετίες να τους μιλάει για τα «μυστικά» και τις ζωές των κατοίκων

των ιστορικών αυτών σπιτιών, τα οποία είναι γεμάτα πλούσια αρχιτεκτονικά στοιχεία και εξαιρετικές οροφογραφίες και τοιχογραφίες. Κάποια από αυτά κατοικούνται από τα νεότερα μέλη των οικογενειών ή έχουν μετατραπεί σε γραφεία υπηρεσιών και οργανισμών!

Η πρωτοβουλία

Με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, το καινοτόμο τουριστικό πρόγραμμα «τρέχει» ήδη πιλοτικά στην πρωτεύουσα της Σύρου. Με βάση τον σχεδιασμό, από την επόμενη τουριστική περίοδο επιλεγμένα ιστορικά ακίνητα της Ερμούπολης, δημόσια και ιδιωτικά, θα έχουν τη δυνατότητα να τα επισκέπτονται γκρουπ τουριστών με τη συνοδεία ξεναγού ή ακόμα και του ιδιοκτήτη του αρχοντικού. Η ιδέα του πρότζεκτ ανατέθηκε σε πέντε φοιτητές του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης, Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με στόχο τη δημιουργία ενός νέου τουριστικού προγράμματος, το οποίο θα βασίζεται στις αρχές του Service Design ώστε να εμπλουτιστεί η τουριστική εικόνα της Σύρου. Το πρόγραμμα σχεδιάζουν στο πλαίσιο της διδακτορικής διατριβής τους οι φοιτητές Γαλάτεια Πανουργιά, Αννα Δανά, Ντέμπη Λοΐζου, Ελένη Μπουρλιού και Σπύρος Μποφυλάτος.

Σε πρώτο επίπεδο σχεδιασμού και εφαρμογής επιλέχτηκε μια συγκεκριμένη διαδρομή εντός της πόλης, που περιλαμβάνει τα παλαιότερα τμήματά της και μερικά από τα σημαντικότερα ακίνητα, δημόσια και ιδιωτικά (κτίριο περιφέρειας, Επιμελητηρίου Κυκλάδων, θέατρο Απόλλων, κτίριο οικογένειας Κοή, μουσείο Κυβέλη κ.ά.). Οι φοιτητές εργάστηκαν περίπου δύο μήνες αναζητώντας όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τα ιστορικά αυτά κτίρια (επισκέφτηκαν βιβλιοθήκες, μίλησαν με ανθρώπους και έκαναν έρευνα για να είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν αναλυτικά την ιστορία τους). Σύμφωνα με τη μελέτη, μεταξύ των μελλοντικών προοπτικών του προγράμματος είναι η δημιουργία διαφορετικών διαδρομών περιήγησης στα αρχοντικά του νησιού.

Η προβολή

Μιλώντας στην «Espresso της Κυριακής» ο περιβαλλοντολόγος και συντονιστής της ιδέας Παναγιώτη Βούρος εξήγησε ότι η ιδέα ξεκίνησε από δύο βασικούς άξονες: «Ο πρώτος σχετίζεται με το brand name της Ερμούπολης και της Σύρου γενικότερα και ο δεύτερος με το γεγονός ότι υπήρχαν ιδιώτες οι οποίοι ήθελαν να κάνουν τα σπίτια τους επισκέψιμα στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και της τουριστικής προβολή του νησιού».

Ενας εκ των φοιτητών και υποψήφιος διδάκτωρ, ο Σπύρος Μποφυλάτος, τόνισε χαρακτηριστικά: «Στο πλαίσιο συνεργασίας με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και μέσω πρακτικής άσκησης που τρέχει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ξεκινήσαμε ένα πρόγραμμα με σκοπό να αναδείξουμε την πολιτιστική κληρονομιά της Ερμούπολης. Η βασική ιδέα ήταν να κάνουμε κατά κάποιον τρόπο βιωματική ξενάγηση σε επισκέπτες. Για να το πετύχουμε αυτό χρησιμοποιήσαμε το Service Design, τη σχεδίαση υπηρεσιών, που είναι σχετικά νέα προσέγγιση. Ουσιαστικά έγινε μια πολύ καλή περιγραφή του τι θα είναι και τι θα περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας έγινε και μια πιλοτική ξενάγηση, δηλαδή δημιουργήθηκε μια πρώτη διαδρομή σε έξι σπίτια, με αναφορά και στα ιστορικά στοιχεία για τα υπόλοιπα σπίτια που βρίσκονται δεξιά και αριστερά κατά τη διάρκεια της διαδρομής, με σκοπό να φανεί ο ιστορικός χαρακτήρας της Ερμούπολης. Η σκέψη είναι να υπάρχει παραπάνω από μια διαδρομή στα αρχοντικά της Ερμούπολης. Αναφορικά με το ποιοι θα κάνουν τις ξεναγήσεις, η λογική είναι να χρησιμοποιήσουμε προγράμματα κατάρτισης περιφέρειας που μας δίνουν τη δυνατότητα να οργανώσουμε ένα σεμινάριο κατάρτισης για νέους που θέλουν να γίνουν ξεναγοί, ενώ ταυτόχρονα για μας είναι σημαντική και η συμμετοχή των ιδιοκτητών των σπιτιών».

Ο αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Πουσσαίος, εκτός των άλλων αναφέρθηκε και στο πρόβλημα που έχει ανακύψει με τους φάρους της Ελλάδας: «Επειδή ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα για τη διατήρηση της ταυτότητας των ακινήτων αυτών αλλά και των νησιών γενικότερα, πρέπει να πω ότι οι περισσότεροι από τους 125 φάρους της χώρας, που ανήκουν σε ένα δίκτυο φάρων που κατασκευάστηκε από μια γαλλική εταιρία το 1800-1900, βρίσκονται σε κατάσταση κατάρρευσης. Εμείς κάναμε μια πρόταση προς το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και στη Διεύθυνση φάρων προκειμένου να αναλάβουμε πρωτοβουλία για τη συντήρηση και την ανάδειξή τους. Πρώτα απ' όλα πρέπει να προσπαθήσουμε να τους κρατήσουμε όρθιους, γιατί πολλά από τα κτίρια τα οποία κάποτε ήταν ζωντανοί οργανισμοί και κρατούσαν τη ναυσιπλοΐα σε ασφαλή κίνηση δυστυχώς καταρρέουν. Δεν έχουμε το δικαίωμα ως Ελληνες να έχουμε εγκαταλείψει αυτόν τον τεράστιο πλούτο» σημείωσε ο αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, κάνοντας λόγο για ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα φάρων σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Αρχιτεκτονικά διαμάντια σε ένα νησί με ιστορία!

Ο αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Πουσσαίος επισήμανε ότι η ιδέα των ξεναγήσεων δημιουργήθηκε εξαιτίας του πλούτου που διαθέτει η Ερμούπολη από νεοκλασικά κτίρια, τα οποία έχουν τη δική τους ιστορία: «Ο κόσμος μέχρι τώρα σταματούσε και θαύμαζε την εξωτερική τους όψη και πέραν αυτού, τίποτε άλλο. Επειδή είναι ένας πολύ μεγάλος αριθμός αρχοντικών και μάλιστα σε πολύ μικρή σε έκταση περιοχή, σκεφτήκαμε και ήρθαμε σε συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες προκειμένου να μπορούν να τα επισκέπτονται οι ενδιαφερόμενοι και να γνωρίζουν την αρχιτεκτονική, γιατί είναι κτίρια που έχουν εκπληκτικές οροφογραφίες και τοιχογραφίες, και την ιστορία του καθενός, που συνθέτουν τη συνολική εικόνα της πόλης στο διάβα των αιώνων. Ετσι ήρθαμε σε συνεννόηση με τον δήμο και με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, φοιτητές του οποίου κατέγραψαν την ιστορία του κάθε κτιρίου και αυτήν τη στιγμή γίνεται -σε πιλοτικό στάδιο- ξενάγηση σε συγκεκριμένη διαδρομή και σε συγκεκριμένες ώρες. Αυτό νομίζω ότι συμβάλλει πολύ στην αξιοποίηση του πολιτιστικού αποθέματος και είναι ένας επιπλέον τουριστικός πόρος ο οποίος προστίθεται στην προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης και προβολής Σύρου».

Ο κ. Πουσσαίος ανέφερε επίσης ότι η περιφέρεια θέλει να συμβάλει και στη συντήρηση των αρχοντικών και σύντομα θα εγκριθεί ένα κονδύλι γι' αυτόν τον σκοπό: «Ουσιαστικά η ιδέα προέκυψε από τα ακίνητα (συνολικά 29 στην Ερμούπολη) τα οποία ανήκουν σε κληροδοτήματα και είναι πολλά αυτά που υπάρχουν στη Σύρο και δυστυχώς καταρρέουν».

Εύα Παπαδάτου