«Στο σκαμνί» ακόμη και οι μικροοφειλέτες του δημοσίου

Ανοίγει ο δρόμος για ποινικές διώξεις πολιτών, οι οποίοι χρωστούν από μόλις 5.000 έως 10.000 ευρώ. Το παραπάνω προκύπτει από γνωμοδότηση του ο αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και προϊστάμενος του οικονομικού εγκλήματος, Νίκου Παντελή προς το υπουργείο Οικονομικών. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση εξετάζει την αύξηση στα 10.000 ευρώ του ορίου οφειλών, βάσει του οποίου ενεργοποιούνται οι διατάξεις για άσκηση ποινικών διώξεων.

Ειδικότερα, μετά την ημερομηνία ισχύος του Ν. 3943/2011(31.3.2011) όποιος δεν καταβάλει τα βεβαιωμένα χρέη στις ΔΟΥ

και τα τελωνειακά χρέη από 5.000-10.000 ευρώ προς το δημόσιο, τα ΝΠΔΔ και τους οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων μηνών τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως ένα έτος. Στη γνωμοδότηση του κ. Παντελή αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «ο Ν. 3943/2011, την διαρκούσα παράλειψη καταβολής των βεβαιωμένων στο δημόσιο χρεών, την κατέστησε διαρκές (ή έστω ημι-διαρκές) έγκλημα».

Κατ’ αυτό τον τρόπο, «η παράλειψη καταβολής των ήδη ληξιπρόθεσμων κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού χρεών και η συνέχιση της παράλειψης αυτής ένα τετράμηνο μετά, νομιμοποιεί τον νομοθέτη να ορίσει ως χρόνο τέλεσης του σχετικού εγκλήματος, τον συγκεκριμένο χρόνο που ακολουθεί, κρίνοντας ότι αυτός είναι ο κρίσιμος για την θεμελίωση και ολοκλήρωση της αξιόποινης προσβολής της περιουσίας του δημοσίου».

Σύμφωνα με τη γνωμοδότησή του, η επιλογή αυτή «δεν αντίκειται στα άρθρα 7 του Συντάγματος και 1 του Ποινικού Κώδικα», ενώ με τον νόμο «επιχειρείται ήδη μια νέα οριοθέτηση των στοιχείων της αντικειμενικής υπόστασης του σχετικού εγκλήματος». Αυτό, «οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ποινικοποίηση της μη καταβολής ήδη ληξιπρόθεσμων (από κάθε αιτία) χρεών κατά τον χρόνο ενάρξεως της ισχύος του Ν. 3943/2011 συνολικού ποσού ανώτερου των 5.000 ευρώ, δεν ενέχει στοιχεία αναδρομικής θεμελίωσης του αξιόποινου και συνεπώς είναι επιτρεπτή», σημειώνεται

Συμπερασματικά, «ληξιπρόθεσμα κατά την 31.3.2011 (από κάθε αιτία) χρέη προς το Δημόσιο και τους λοιπούς οργανισμούς που αναφέρονται στο άρθρο 25 παράγραφος 1 του Ν. 1882/1990, συνολικού ποσού ανώτερου των 5.000 ευρώ, εφόσον δεν έχουν καταβληθεί στο δημόσιο ταμείο μέχρι την 31.7.2011, συγκροτούν την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος που προβλέπεται από το εδάφιο α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του Ν. 1882/1990, όπως αυτό ισχύει και οι υπαίτιοι μπορούν να καταμηνυθούν, χωρίς να τίθεται ζήτημα αναδρομικής θεμελίωσης αξιόποινου ή αναδρομικής εφαρμογής δυσμενέστερου ποινικού νόμου στην περίπτωση αυτή», σημειώνεται, ενώ ο κ. Παντελής καταλήγει αναφέροντας ότι «είναι αδιάφορος ο χρόνος βεβαίωσης των χρεών, καθώς ο νόμος δεν κάνει καμία διάκριση», καθώς και ότι «τα ίδια ισχύουν και για τα προγενέστερα της ημερομηνίας αυτής (31.3.2011) ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο, υπό την αυτονόητη όμως προϋπόθεση ότι μέχρι την ημερομηνία αυτή δεν έχει υποβληθεί κατά του υπαιτίου η σχετική μηνυτήρια αναφορά, περίπτωση η οποία εξ αντικειμένου αποκλείεται, ενόψει του ότι υπό το προϊσχύσαν καθεστώς δεν ήταν δυνατή υποβολή αυτοτελώς μηνυτήριας αναφοράς για χρέη κατώτερα των 10.000 ευρώ».