Σπατάλη τροφίμων: Άλλοι δεν έχουν να φάνε και άλλοι τα πετάνε

Attikipress.gr |Ηλεκτρονική ενημέρωση.

Της Κωνταντίνας Γιαννακοπούλου

Είναι οξύμωρο όταν άνθρωποι γύρω μας υποσιτίζονται να μιλάμε για σπατάλη και απώλεια τροφίμων. Κι όμως, πρόκειται για μια δυσάρεστη πραγματικότητα με πολλές κοινωνικές, οικονομικές, αλλά και περιβαλλοντικές προεκτάσεις. Η πολυπλοκότητα αυτού του προβλήματος το καθιστά ένα από τα σοβαρότερα του αιώνα μας, με τους καταναλωτές να παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στη μεγέθυνσή του.

Εκρηκτικές διαστάσεις έχει λάβει η σπατάλη τροφίμων

Σύμφωνα με τη WWF,

σε παγκόσμιο επίπεδο κάθε χρόνο σχεδόν 1,3 δισ. τόνοι τροφής καταλήγουν στα σκουπίδια, παρότι θα μπορούσαν να καταναλωθούν. Την ίδια στιγμή, 868 εκατομμύρια πολίτες υποφέρουν από ασιτία. Η ποσότητα των 1,3 δισ. τόνων θα μπορούσε να καλύψει τέσσερις φορές τις ανάγκες των 868 εκατ. ανθρώπων που υποσιτίζονται. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Η ετήσια σπατάλη τροφής ανέρχεται σε σχεδόν 179 κιλά ανά κάτοικο. Για παράδειγμα, τα τρόφιμα που πετιούνται κάθε χρόνο στην Ε.Ε. ευθύνονται για την κατανάλωση του 50% του νερού άρδευσης. Χαρακτηριστικά επισημαίνεται, επίσης, πως για την παραγωγή ενός κιλού βοδινού κρέατος απαιτείται η κατανάλωση 5.000-10.000 λίτρων νερού.

Συγκλονίζουν τα οικονομικά κόστη

Η σπατάλη τροφίμων συνεπάγεται και οικονομικό κόστος για τα νοικοκυριά. Μελέτη της οργάνωσης WRAP στο Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμά πως η μη σωστή διαχείριση τροφίμων έχει ως αποτέλεσμα οικονομικές απώλειες της τάξης των 595€ για κάθε νοικοκυριό ετησίως. Την ίδια στιγμή, εκατομμύρια τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών πετιούνται κάθε χρόνο επειδή δεν είναι… όμορφα ή επειδή περισσεύουν! Πάνω από το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων σπαταλιέται στους αγρούς και τα σουπερμάρκετ, στα νοικοκυριά και τα εστιατόρια. Τα μεγέθη είναι τέτοια, ώστε αν μειώναμε τη σπατάλη κατά 25%, θα αντιμετωπίζαμε το πρόβλημα του υποσιτισμού σε όλο τον κόσμο!

Τα ελληνικά νοικοκυριά πετάνε 100 κιλά τον χρόνο σε τρόφιμα

Για συνδυασμό κακού προγραμματισμού και κακών συνηθειών κάνει λόγο ο κ. Κωνσταντίνος Αμπελιώτης αναπληρωτής καθηγητής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, που μας παραθέτει τα στοιχεία έρευνας που πραγματοποιήθηκε στα ελληνικά νοικοκυριά: «Σύμφωνα με έρευνα που κάναμε για τη σπατάλη τροφίμων καταλήξαμε ότι κάθε νοικοκυριό πετάει 98,9 κιλά ετησίως εκ των οποίων το 1/3 θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί . Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα 2/3 των τροφίμων που καταλήγουν στα σκουπίδια είναι φρούτα και λαχανικά. Ιδίως, τα νοικοκυριά που έχουν μικρά παιδιά κάνουν μεγαλύτερη σπατάλη. Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα τρόφιμα από μόνα τους έχουν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, από τη χρήση γης, νερού, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων. Με λίγα λόγια, κάθε τρόφιμο έχει ένα συγκεκριμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και όταν το πετάμε υπάρχουν επιπτώσεις. Επίσης, τα τρόφιμα επιβαρύνουν επιπλέον το ζήτημα των αποβλήτων μας».

Ένας διάσημος σεφ αναλύει και συμβουλεύει

Ο κ. Ηλίας Μαμαλάκης, διάσημος σεφ, εξηγεί με απλά λόγια τι σημαίνει σπατάλη και δίνει συμβουλές για καλύτερη διαχείριση της κουζίνας μας: «Η σπατάλη γίνεται σε δύο επίπεδα. Το ένα αφορά στη συσκευασία, όταν για παράδειγμα ένας άνθρωπος αγοράσει από το σούπερ μάρκετ πράγματα βάρους 10 κιλών, μόλις πάει στο σπίτι του και βγάλει να πετάξει τις συσκευασίες το 40% είναι σκουπίδια. Αυτά τα σκουπίδια δεν ξέρει να τα διαχειριστεί και να διαχωρίσει τα ζωικά απόβλητα, από τα ανακυκλώσιμα υλικά και τα σκουπίδια που πρέπει να καταλήξουν στους πράσινους κάδους. Το δεύτερο, είναι ότι μαγειρεύοντας περισσεύουν πράγματα, τα οποία δεν τα τρώει η οικογένεια γιατί τα θεωρεί μπαγιάτικα και πετιούνται, ενώ θα μπορούσε μέσω διαφόρων οργανισμών να τα διαθέσει σε ανθρώπους που αυτή την εποχή λιμοκτονούν. Οι Έλληνες έχουμε ένα σύνδρομο ανασφάλειας, αγοράζουμε πολύ περισσότερα από όσα χρειαζόμαστε, παίρνουμε φρέσκο κρέας και το καταψύχουμε, ενώ θα μπορούσαμε να το αγοράζουμε δύο φορές την εβδομάδα και να το τρώμε ολόφρεσκο. Ο σημερινός καταναλωτής θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στις αγορές του, να αγοράζει φρούτα και λαχανικά εποχής και όχι περισσότερα από όσα χρειάζεται για να μην καταλήγουν στα σκουπίδια», επισημαίνει ο κ. Μαμαλάκης.

«Καμία μερίδα χαμένη!»

Αυτό είναι το σύνθημα του «Μπορούμε», της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που έχει θέσει ως στόχο τη μείωση της σπατάλης τροφίμων στην Ελλάδα της κρίσης, η οποία δεν αποτελεί εξαίρεση στην παγκόσμια αυτή μάστιγα. «Λειτουργούμε ως κόμβος διασύνδεσης και δικτύωσης, δεν μεταφέρουμε εμείς φαγητό. Φέρνουμε σε επικοινωνία αυτούς που θέλουν να προσφέρουν με όσους έχουν ανάγκη», μας εξηγεί ο κ. Αλέξανδρος Θεοδωρίδης, ένα από τα ιδρυτικά μέλη του «Μπορούμε». Ποιοί είναι εκείνοι που προσφέρουν; Εστιατόρια, φούρνοι, εταιρείες τροφίμων, λαϊκές αγορές, εταιρείες που διοργανώνουν συνέδρια, αλλά και οικογένειες που θέλουν να δωρίσουν το περίσσευμα τους στους συνανθρώπους τους.

Ως σήμερα, το «Μπορούμε» έχει δικτυώσει πάνω από τέσσερα εκατομμύρια μερίδες φαγητού ενώ, πλέον, δικτυώνει 10.000 μερίδες φαγητού την ημέρα, κατά μέσο όρο. «Το κλειδί βρίσκεται στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, στην αλλαγή του τρόπου ζωής, στην καλύτερη οργάνωση πριν προβούμε στην αγορά τροφίμων», μας εξηγεί ο ίδιος.

Τι μπορούμε να κάνουμε

Αν ο καθένας μας ακολουθεί καθημερινά μερικά απλά βήματα, μπορούμε να περιορίσουμε σημαντικά το πρόβλημα επισημαίνει ο κ. Θεοδωρίδης: «Είναι σημαντικό κάθε καταναλωτής να χρησιμοποιεί λίστες για τα ψώνια, και να μην αγοράζει προϊόντα από παρόρμηση. Να αγοράζει “περίεργα φρούτα”, καθώς πολλά φρούτα και λαχανικά πετιούνται επειδή δεν έχουν το “σωστό” μέγεθος, σχήμα ή χρώμα. Να μάθει ποτέ στα αλήθεια “χαλάει” το φαγητό, γιατί οι περισσότερες ημερομηνίες λήξης είναι ενδεικτικές προτάσεις, που δίνει ο κατασκευαστής για μέγιστη διασφάλιση ποιότητας και αύξηση κατανάλωσης. Να προσέξει το ψυγείο του και να γίνει δημιουργικός με τις συνταγές για να χρησιμοποιήσει όλα τα φαγητά στο ψυγείο του πριν χαλάσουν. Να χρησιμοποιεί την κατάψυξη του και να βάζει τα φρέσκα προϊόντα και περισσευούμενο φαγητό εκεί, αν δεν θα προλάβει να τα καταναλώσει. Να ζητά μικρότερες μερίδες από τα εστιατόρια όταν αυτό είναι εφικτό, και να παίρνει μαζί του το περισσευούμενο φαγητό του για να το φάει αργότερα. Να χρησιμοποιεί τα υπολείμματα τροφών για λίπασμα. Να μεταδώσει την έξυπνη κατανάλωση τροφίμων στους γύρω του, και να δωρίζει τα τρόφιμα που δεν τα έχει αγγίξει, και ειδικά αυτά που δεν αλλοιώνονται, σε ιδρύματα, συσσίτια και κοινωνικές υπηρεσίες της περιοχής του».

Το άρθρο Σπατάλη τροφίμων: Άλλοι δεν έχουν να φάνε και άλλοι τα πετάνε εμφανίστηκε πρώτα στο Alphafreepress.gr.