Σαμαράς-Βενιζέλος: Και μαζί και μόνοι...

του Αριστείδη Αποστόλου ([email protected])

«Όρθια κυβέρνηση, πάση θυσία, με κοινή γραμμή ΝΔ-ΠΑΣΟΚ». Αυτό είναι το μήνυμα που εκπέμπουν πλέον, σε όλους τους τόνους, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος. Στηρίζοντας ο ένας στον άλλο ακόμα και στα δύσκολα (η περίπτωση των υποβρυχίων είναι χαρακτηριστική), οι δύο πολιτικοί άνδρες δείχνουν

αποφασισμένοι να περάσουν όλους τους σκόπελους, από όπου κι αν προέρχονται αυτοί, προκειμένου να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους στους εταίρους και δανειστές τής Ελλάδας, κλείνοντας ερμητικά τα αυτιά τους στις αντιδράσεις που ξεσπούν στους εσωτερικούς μηχανισμούς τους, όσο και στις φήμες για τη δημιουργία ενός ενιαίου κόμματος.

Η σύγκλιση των δύο εταίρων επιβεβαιώθηκε με την υπογραφή «Προγραμματικής Συμφωνίας», προκαλώντας συγκρατημένες αντιδράσεις από βουλευτές τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι προσπαθούν να διερευνήσουν ποιο κόμμα είναι η «ουρά» του άλλου και σε ποιες περιπτώσεις θα πρέπει να μπουν «κόκκινες γραμμές» στη συνεργασία τους, καθώς η ταύτιση απόψεων σε όλα τα θέματα δεν πρέπει να θεωρείται ως δεδομένη (χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπόθεση του αντιρατσιστικού νόμου, προ λίγων μηνών, όπου υπήρξε έντονη διαφωνία μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ). Παράλληλα, αρκετοί βουλευτές από αμφότερα τα δύο στρατόπεδα ανησυχούν για την πιθανή ενσωμάτωση του ενός κόμματος από το άλλο –ανησυχίες που επιτείνει η αντιπολίτευση, κάνοντας λόγο για συνύπαρξη ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και για πιθανή συνεργασία τους (ακόμα και για κοινή κάθοδο) στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Παράλληλα, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, αναγνωρίζοντας την κρίσιμη για αυτούς πολιτική συγκυρία (οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ πιθανόν να είναι το πρώτο κόμμα σε πιθανή εκλογική αναμέτρηση) απορρίπτουν το σενάριο περί πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, συνειδητοποιώντας πως και οι δύο θα βγουν χαμένοι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Επομένως, αμφότεροι δείχνουν πρόθυμοι και αποφασισμένοι να ανταποκριθούν σε κάθε απαίτηση της τρόικας, προκειμένου να διατηρηθούν στην εξουσία –περιορίζοντας όσο περισσότερο μπορούν το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται αυτή η επιλογή τους.

Τα υποβρύχια έδειξαν τον δρόμο...

Η αλληλοστήριξη Σαμαρά-Βενιζέλου αποτυπώθηκε χαρακτηριστικά στην ολιγοήμερη εσωκυβερνητική πολιτική κρίση με το ζήτημα των συμβάσεων για τα υποβρύχια. Το θέμα έχει ανακινήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος διατύπωσε την πρόθεσή του να καταθέσει αίτημα για εξεταστική επιτροπή, προκειμένου να διερευνηθεί η υπόθεση των υποβρυχίων. Αρχικά δημιουργήθηκε προστριβή μεταξύ του υπουργού Αμύνης Δημήτρη Αβραμόπουλου και του Ευάγγελου Βενιζέλου (ο οποίος ήταν από τους πρωταγωνιστές της υπόθεσης), με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να γίνεται έξαλλος και να πιέζει τον πρωθυπουργό για άμεση και απόλυτη στήριξη. Τελικά, η κυβερνητική στήριξη ήρθε δια του εκπροσώπου Σίμου Κεδίκογλου, ο οποίος χαρακτήρισε ως «ανυπόστατη και ωμά συκοφαντική» την «επίθεση» του ΣΥΡΙΖΑ στον κ. Βενιζέλο, προσθέτοντας πως οι όποιες ενέργειες του νυν προέδρου του ΠΑΣΟΚ την περίοδο 2010-2011 «έγιναν υπό συνθήκες διαφάνειας και σε εκτέλεση ειδικού νόμου ψηφισμένου από τη Βουλή».

Αξίζει να σημειωθεί πως όταν ο κ. Βενιζέλος ρωτήθηκε εάν θα ζητήσει στήριξη από τον πρωθυπουργό και εάν ο κ. Σαμαράς θα πει «όχι» στην πρόταση της εξεταστικής επιτροπής που αναμένεται να καταθέσει η αξιωματική αντιπολίτευση για το θέμα των υποβρυχίων, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απάντησε ως εξής: «Η ερώτησή σας είναι παντελώς ακατανόητη: εάν θα ζητήσω εγώ να με καλύψει ο κ. Σαμαράς για το θέμα των Ναυπηγείων; Γιατί όχι και το αντίστροφο; Γιατί να μη μου ζητήσει ο κ. Σαμαράς να τον καλύψω εγώ; Τι είναι αυτό που μου λέτε; Κανείς δεν καλύπτει κανέναν…», είπε ο κ. Βενιζέλος, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά την αλληλοστήριξη των κυβερνητικών εταίρων.

...η «Προγραμματική Συμφωνία» τον επιβεβαίωσε

«Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ παρά τις ιδεολογικές και πολιτικές τους διαφορές και τις διαφορετικές εκτιμήσεις τους για κρίσιμες περιόδους του παρελθόντος, συνεργάζονται στην παρούσα κυβέρνηση εθνικής ευθύνης, έχοντας πλήρη αίσθηση της ιστορικής υποχρέωσής τους να διασφαλίσουν τη σταθερή πορεία της χώρας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη ζώνη του ευρώ και την οριστική έξοδό της από την κρίση».

Η παραπάνω αναφορά στην «Προγραμματική Συμφωνία» είναι χαρακτηριστική των προθέσεων Σαμαρά και Βενιζέλου για τη συνεργασία των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, καθώς και την πολιτική που θα ακολουθηθεί τους επόμενους μήνες. Η σχετική συνάντηση μεταξύ των δύο κυβερνητικών εταίρων έγινε το απόγευμα της Τετάρτης και όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, υπήρξε συμφωνία για όλα τα ζητήματα.

Επιπλέον, μεταξύ άλλων, στην «Προγραμματική Συμφωνία» αναφέρεται ξεκάθαρα πως η κυβερνητική σταθερότητα και η εξάντληση της τετραετούς κοινοβουλευτικής περιόδου είναι «η πρώτη προϋπόθεση για την επίτευξη του εθνικού στόχου», απορρίπτοντας ουσιαστικά κάθε σκέψη για διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Ταυτόχρονα, δηλώνεται με σαφήνεια η απαρέγκλιτη προσήλωση της κυβέρνησης στις επιταγές των δανειστών, καθώς γίνεται αναφορά στην ανάγκη επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων, καθώς και της συστηματικής και σταθερής προώθησης των διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων.

Αναμενόμενες οι αντιδράσεις

Λογικό ήταν, η «Προγραμματική Συμφωνία» ανάμεσα σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, να μην προκαλέσει κύματα ενθουσιασμού στο εσωτερικό των δύο κομμάτων, με πολλούς βουλευτές να διατυπώνουν την εύλογη ερώτηση για το «ποιός είναι η ουρά ποιου;».

Αναλυτικότερα, το κείμενο της Συμφωνίας έφερε αμηχανία στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, καθώς ακόμα και τα όργανα του κόμματος ή οι βουλευτές –πλην των στενών συνεργατών του πρωθυπουργού– δεν είχαν από πριν γνώση των λεπτομερειών που τελικά αποφασίστηκαν και καταγράφηκαν. Μάλιστα, αρκετά στελέχη δεν δίστασαν να τονίσουν πως ο κ. Σαμαράς υπέκυψε στις απαιτήσεις τού κ. Βενιζέλου, ικανοποιώντας όλες τις απαιτήσεις του. Στο ίδιο μήκος κύματος, ορισμένοι σημειώνουν πως τα τελευταία σχέδια νόμου που έρχονται στη Βουλή είναι «κομμένα και ραμμένα» στις επιθυμίες του κ. Βενιζέλου, ενώ δεν διστάζουν να πουν πως η ΝΔ γίνεται σιγά-σιγά μία «συνιστώσα του ΠΑΣΟΚ».

Στην εσωστρέφεια που καλλιεργείται πλέον ανοιχτά στις τάξης της Νέας Δημοκρατίας, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας είναι μεταξύ αυτών που κατηγορούνται ξεκάθαρα από στελέχη του κόμματος για τη στάση που υιοθετεί στα τεκταινόμενα. Αφενός ορισμένα στελέχη του κόμματος υποστηρίζουν πως ο «τσάρος» της οικονομίας ήταν από τους ελάχιστους που γνώριζε από πριν το περιεχόμενο της Συμφωνίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, αφετέρου πως ο ίδιος απηχεί και εκφράζει τις θέσεις των δανειστών και της τρόικας. Όλα αυτά, τη στιγμή που πληροφορίες θέλουν τον κ. Στουρνάρα να βρίσκεται ένα βήμα πριν από την προσχώρησή του στις τάξεις της Νέας Δημοκρατίας.

Ανάλογη είναι η εικόνα και στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα, κατά τη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας την Πέμπτη, όταν παρουσιάστηκε το κείμενο της Συμφωνίας, δεν έλειψαν οι αντιδράσεις από ορισμένους βουλευτές, που ανάγκασαν τον πρόεδρο του Κινήματος, Ευάγγελο Βενιζέλο, να απαντήσει ακόμα και σε υψηλούς τόνους. Μεταξύ αυτών που αντέδρασαν, ήταν ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Απόστολος Κακλαμάνης, ο Κώστας Σκανδαλίδης, ο Θάνος Μωραϊτης και ο Νίκος Σηφουνάκης.

Πιο συγκεκριμένα, ο Κώστας Σκανδαλίδης ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να μπουν «κόκκινες γραμμές» στο τι θα ψηφίσει στο εξής το ΠΑΣΟΚ και να οριστεί τι είναι οριζόντια μέτρα και τι όχι. Παράλληλα, υπογράμμισε πως το ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να στηρίξει τις προσπάθειες για ανασύσταση της Κεντροαριστεράς –ένα ζήτημα που έχει αναθερμανθεί το τελευταίο διάστημα.

Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να θέσει την ατζέντα, ώστε να μην εκπέμπεται ένα θολό μήνυμα, ενώ πρέπει να θέσει «κόκκινες γραμμές» στη ΝΔ, είπε ο Θάνος Μωραϊτης και συμπλήρωσε πως το ΠΑΣΟΚ πρέπει να τεθεί επικεφαλής μιας προσπάθειας δημιουργίας «προοδευτικού μετώπου». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο βουλευτής Έβρου Γιώργος Ντόλιος, που ανέφερε πως «ενώ προσπαθούμε να ανασυντάξουμε την Κεντροαριστερά, συμπράττουμε με τη ΝΔ και ενσωματονόμαστε σε αυτή», σημειώνοντας ωστόσο πως «θα ήταν αυτοκτονία» να αποχωρήσει το ΠΑΣΟΚ από την κυβέρνηση.

Απαντώντας συνολικά στους βουλευτές, ο κ. Βενιζέλος, είπε πως δεν υπάρχουν μέτρα (ούτε οριζόντια ούτε κάθετα), ενώ στις επικρίσεις για το κείμενο της «Προγραμματικής Συμφωνίας» ανέφερε πως «δεν υπάρχει τίποτα που να μην εκφράζει το ΠΑΣΟΚ: τις πολιτικές και την αξιακή φυσιογνωμία του».

Για «ενιαίο κόμμα» μιλά η αντιπολίτευση

Κοινή κάθοδο ΝΔ-ΠΑΣΟΚ στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις (δημοτικές, ευρωκλογές, ακόμα και στις εθνικές εκλογές, όταν αυτές πραγματοποιηθούν) βλέπουν ως ένα πιθανό σενάριο τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή την «Προγραμματική Συμφωνία» των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου.

Ο ίδιος ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, χαριτολογώντας, σε αναφορά του στην υπόθεση των υποβρυχίων και των ναυπηγείων Σκαραμαγκά, έκανε λόγο για «υποβρύχιο άγχος» του Ευάγγελου Βενιζέλου, που «πάει να καλύψει ο κ. Σαμαράς» και το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με προγραμματικές συμφωνίες. Ένας είναι ο τρόπος, είπε ο κ. Τσίπρας: «Να τον εντάξει τον κ. Βενιζέλο στα ψηφοδέλτιά του, να τον βάλει και επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας, όπως στις προηγούμενες εκλογές έβαλε την κα Μπακογιάννη...».

Στο θέμα αναφέρθηκε και ο ο πρόεδρος της Νέας ΜΕΡΑΣ Χρήστος Ζώης, σημειώνοντας πως «Σαμαράς και Βενιζέλος "εις σάρκαν μίαν" ρίχνουν στάχτη στα μάτια του λαού», χαρακτηρίζοντας την «Προγραμματική Συμφωνία» ΝΔ με ΠΑΣΟΚ ως «άλλοθι του επικείμενου αταίριαστου γάμου τους».

www.attikipress.gr