Όταν η αθωότητα κακοποιείται

Της Βάσως Κίτσιου 

Ο Δημήτρης, μόλις στα 2 του χρόνια, είχε ήδη βιώσει τους ξυλοδαρμούς της μητέρας του από τον πατέρα, αλλά και την εγκατάλειψη από τη μητέρα του η οποία τον άφηνε μόνο του στο σπίτι για ατελείωτες ώρες. Ο Δημήτρης, χωρίς καμία φροντίδα, κατέληξε να τρέφεται με φελιζόλ. Η περίπτωση του Δημήτρη αποτελεί μόλις μία από 366 καταγγελίες που έφτασαν στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056, από την 1η Ιανουαρίου έως και τις 31 Οκτωβρίου 2012.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, τουλάχιστον ένα στα πέντε κορίτσια και ένα στα δέκα αγόρια

θα γίνει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης πριν ακόμη φτάσει την ηλικία των 18, ενώ μόνο μία στις τρεις υποθέσεις θα δηλωθεί.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Παιδικής Κακοποίησης, η Ιωάννα Λαγουμιτζή, κοινωνική λειτουργός της Γραμμής SOS, μίλησε στην «Αττική FreePress» για το συγκεκριμένο φαινόμενο που έχει σημαντικές επιπτώσεις στη μετέπειτα ζωή ενός παιδιού,

Παραμέληση, η συνηθέστερη μορφή κακοποίησης

«Όταν μιλάμε για κακοποίηση μιλάμε είτε για σωματική κακοποίηση είτε για σεξουαλική είτε για λεκτική ή ψυχολογική είτε για παραμέληση. Η τελευταία, αποτελεί τη συνηθέστερη μορφή παιδικής κακοποίησης και μια από τις σοβαρότερες, καθώς έχουν σημειωθεί περιστατικά διεθνώς με παιδιά να έχουν χάσει τη ζωή τους από αυτή. Αυτό συμβαίνει όταν οι γονείς δεν φροντίζουν για την κάλυψη των βασικών αναγκών, όπως η σίτιση των παιδιών, τα εγκαταλείπουν μόνα τους για πολλές ώρες ή ακόμη και μέρες και παραμελούν την εκπαίδευση και την ατομική τους υγιεινή».

Όλες οι μορφές κακοποίησης χρειάζονται εξειδικευμένη υποστήριξη προς τα παιδιά για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν – και κυρίως η ψυχολογική κακοποίηση, η οποία είναι η πιο δύσκολη  να ανιχνευτεί, καθώς δεν αφήνει εμφανή σημάδια.

«Για να καταλάβουμε αν ένα παιδί έχει υποστεί κακοποίηση» εξηγεί η κ. Λαγουμιτζή, «πρέπει να είμαστε αρχικά σε θέση να γνωρίζουμε τη συμπεριφορά του και τις συνήθειές του. Από εκεί και πέρα, οποιαδήποτε ξαφνική αλλαγή στην καθημερινότητα του παιδιού, τη σχολική του απόδοση, τη συμπεριφορά του, τις συνήθειες ύπνου ή τη διατροφή του, αποτελούν  ενδείξεις που πρέπει να υποψιάσουν, τόσο τους γονείς όσο και τους εκπαιδευτικούς».

Η κακοποίηση δεν κάνει διακρίσεις

«Οι θύτες ως επί το πλείστον είναι οι ίδιοι οι γονείς – και δεν είναι πάντα ένας άνθρωπος χαμηλού κοινωνικού επιπέδου. Σίγουρα ορισμένοι αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα, όπως για παράδειγμα μπορεί να είναι χρήστες ουσιών. Αλλά δεν είναι μόνο αυτοί. Έχουν υπάρξει περιστατικά που ήταν άνθρωποι υπεράνω υποψίας. Όπως για παράδειγμα, ένα ζευγάρι δικαστικών στη Β. Ελλάδα που κακοποιούσε το παιδί του. Η κακοποίηση δεν κοιτά ούτε κοινωνικά ούτε οικονομικά στρώματα».

Το «οδοιπορικό» ενός κακοποιημένου παιδιού

Στην Ελλάδα, όπως επισημαίνει η κ. Λαγουμιτζή, όλες οι καταγγελίες καταλήγουν στις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές. Από εκεί και πέρα, ο εκάστοτε εισαγγελέας πρέπει να δώσει εντολή σε κοινωνικό λειτουργό δημοσίου φορέα, προκειμένου να διερευνήσε