«Η Ευρώπη επέλεξε να γίνει όπως είναι...»

του Αριστείδη Αποστόλου ([email protected])

Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους σύγχρονους στοχαστές, ο οποίος ταυτόχρονα είναι πολύ δημοφιλής στο ευρύ κοινό. Και, μάλιστα, όσο μεγαλώνει -βρίσκεται ήδη στα 85 του χρόνια- τόσο ωριμάζει ο ίδιος και οι απόψεις του, σαν το παλιό, καλό κρασί.

Μοιραία, όταν μιλάει ο Νόαμ Τσόμσκι, ο κόσμος κάθεται και τον ακούει με προσοχή. Και τα λόγια του έχουν ιδιαίτερη σημασία, γιατί πρώτα από όλα ξεφεύγουν από τα τετριμμένα που συνηθίζουν να αναμασούν πολιτικοί και αναλυτές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στη σκέψη των

ανθρώπων, προσφέροντας συνεχή ερεθίσματα και προβληματισμούς στους ακροατές του.

Τι είπε λοιπόν ο διάσημος φιλόσοφος, μιλώντας από τη γερμανική Βόννη την περασμένη εβδομάδα; Πρώτα από όλα πως στην Ευρώπη της κρίσης η πολιτική έχει υποχωρήσει για χάρη της εξυπηρέτησης των ελλειμμάτων, τα οποία καθορίζουν πλέον την πορεία ανθρώπων και κρατών. Ο Αμερικανός διανοητής δεν δίστασε να χαρακτηρίσει ως αποτυχημένους τούς χειρισμούς των Ευρωπαίων αξιωματούχων στην αντιμετώπιση της κρίσης, όπως και την επιλογή της εμπλοκής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σημειώνοντας πως το μοντέλο που εφαρμόζεται είναι προβληματικό και δρα εις βάρος της παραγωγικής οικονομίας.

Παράλληλα, τόνισε πως η πολιτική των Ευρωπαίων έχει ένα «υψηλό τίμημα», που δεν είναι άλλο από τη σταδιακή απώλεια της δημοκρατίας. Λέγοντας τα πράγματα με το όνομά τους, δήλωσε πως «η δημοκρατία μετατρέπεται σε πλουτοκρατία», με αποτέλεσμα τη συνεχή παρακμή των δικαιωμάτων των πολιτών. Πλέον, είπε ο Τσόμσκι, η αντιπροσώπευση εξαντλείται στην εκπροσώπηση οικονομικών συμφερόντων. Μοιραία, «οι εκλογές δεν παίζουν πια σχεδόν κανένα ρόλο, ακριβώς όπως και στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, που διοικούνται από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα», είπε ο Αμερικανός διανοητής, προβληματίζοντας το ακροατήριό του.

Ωστόσο, ο Τσόμσκι δεν έμεινε στη διαπίστωση αλλά προχώρησε περαιτέρω, καθώς δήλωσε πως η ίδια η Ευρώπη επέλεξε να γίνει έτσι. «Δεν ήταν υποχρεωμένη να το κάνει», είπε χαρακτηριστικά. Ο Τσόμσκι, λοιπόν, με απλά και καθαρά λόγια, εξέθεσε τους Ευρωπαίους πολιτικούς που επέλεξαν -με ενέργειες ή παραλείψεις τους- να αφήσουν τα υπερχρεωμένα κράτη σε κατάσταση πανικού, τα κοινωνικά προβλήματα όπως την ανεργία να κλιμακώνονται και τους δημοκρατικούς θεσμούς να εκφυλίζονται, υπηρετώντας ουσιαστικά τα συμφέροντα των ελάχιστων οικονομικά ισχυρών έναντι του συνόλου των Ευρωπαίων πολιτών.

Αν και δεν φάνηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος για το μέλλον της ευρωπαϊκής δημοκρατίας (που επηρεάζεται από εξωπολιτικά κέντρα λήψης αποφάσεων), ο Νόαμ Τσόμσκι στάθηκε ιδιαίτερα στον ρόλο των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, ζητώντας τους το αυτονόητο: να καταγράφουν την αλήθεια των γεγονότων, προκειμένου οι πολίτες να διαμορφώσουν σωστή εικόνα για το τι πραγματικά συμβαίνει στην Ευρώπη της πολυεπίπεδης κρίσης.