Έλεγχοι για 300 εμβάσματα στο εξωτερικό

Του Νίκου Ραγκάκου ([email protected])

Σε «μπούμερανγκ» για 24.710 φορολογουμένους, αλλά και για το ίδιο το δημόσιο και τα έσοδα από πάταξη της φοροδιαφυγής που έχει ανάγκη να εισπράξει, τείνει να μετατραπεί ο έλεγχος για τα εμβάσματα που έστελναν στο εξωτερικό την εποχή της κρίσης.

Η σπουδή της κυβέρνησης να κλείσουν, εδώ και τώρα, οι υποθέσεις, ανοίγει τον δρόμο για να καταπέσουν υποθέσεις μεγάλης φοροδιαφυγής στα δικαστήρια. Είναι ενδεικτικό ότι μόλις πριν δύο εβδομάδες δικαστήριο της Κέρκυρας κατέρριψε το πόρισμα ελέγχου σε βάρος επιχειρηματία, ο οποίος απαλλάχτηκε από πρόστιμα

ύψους 27 εκατ. ευρώ και το δημόσιο εισέπραξε μόλις 3.000 ευρώ, επειδή η υπόθεση δεν ήταν πλήρως «δεμένη» εξ αρχής.

Έλεγχοι εντός 5 ημερών κινδυνεύουν να βγουν… «άκυροι»

Το πρόβλημα που ανακύπτει είναι τι τελικώς θα εισπράξει το δημόσιο ή τι θα κληθεί επιστρέψει τους επόμενους μήνες και χρόνια, μετά τις εκλογές. Το παραδέχονται πλέον ανεπίσημα και στο υπουργείο Οικονομικών, ενώ στους ελεγκτικούς μηχανισμούς επικρατεί αναβρασμός, καθώς κυβέρνηση και αντιπολίτευση έχουν αναγάγει πλέον σε μείζον πολιτικό ζήτημα τον οικονομικό έλεγχο των Ελλήνων με καταθέσεις στο εξωτερικό.

Η πίεση για να τελειώσουν οι έλεγχοι μεταφέρεται στους ελεγκτές, με συνέπεια εκατοντάδες πολίτες να καλούνται μαζικά να περάσουν από την εφορία και να έρχονται αντιμέτωποι με πρόστιμα και κυρώσεις, πριν καν δώσουν εξηγήσεις στις φορολογικές αρχές. Με διαδικασίες-εξπρές πλέον, οι ελεγκτές των εφοριών και του Κέντρου Ελέγχου Μεγάλου Πλούτου κοινοποιούν προσκλήσεις και δίνουν προθεσμία μόλις 5 ημερών στους ελεγχόμενους να προβάλουν τους ισχυρισμούς τους.

Ο χρόνος αυτός δίδεται προκειμένου ο ελεγχόμενος να αποδείξει από πού προέρχονται χρήματα τα οποία έχουν περάσει από τους τραπεζικούς λογαριασμούς του κατά την προηγούμενη δεκαετία και πλέον. Δηλαδή καλείται οποιοσδήποτε πολίτης αναδρομικά, και ενώ δεν είχε την υποχρέωση, να θυμηθεί γεγονότα και να έχει κρατήσει τις σχετικές σημειώσεις και αποδείξεις με στοιχεία.

Στον χρόνο αυτό όμως, ακόμα και αν οι πολίτες είχαν κρατήσει πλήρες αρχείο και παραστατικά των κινήσεών τους, συνήθως δεν προλαβαίνουν καν να ετοιμάσουν ένα ολοκληρωμένο απολογητικό υπόμνημα για να το εκθέσουν στους ελεγκτές. Οι ελεγχόμενοι ζητούν παράταση χρόνου, αλλά αυτή πλέον δεν δίδεται, καθώς η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ζητά επιτακτικά να περατωθούν άρον-άρον 500 έλεγχοι και να επιβληθούν τα πρόστιμα ως τις εκλογές. Έτσι από την έκτη μέρα κιόλας συντάσσεται το πρώτο πόρισμα και ένα 20ήμερο μετά εκπνέει και η τελευταία διορία να απαντήσει ο πολίτης, πριν κλείσει εις βάρος του η υπόθεση.

Μέχρι σήμερα ελέγχθηκαν 450 και είναι στην «σειρά» ακόμη 300

Οι προγραφές φορολογουμένων φαίνεται πως έχουν γίνει πλέον αυτοσκοπός, καθώς μετά από 1,5 χρόνο παλινωδιών από τις συνολικά 24.710 περιπτώσεις μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013 οι εφορίες είχαν ελέγξει μόλις τις 44 και από αυτές μόνον σε 12 διαπιστώθηκαν παραβάσεις! Με τους ρυθμούς εκείνους θα χρειάζονταν… 5,5 αιώνες για να ολοκληρωθούν οι έλεγχοι! Τότε όμως ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς μετέβη στο υπουργείο Οικονομικών για να δώσει εντολές στο οικονομικό επιτελείο να συντομεύουν τις διαδικασίες και να ολοκληρωθούν τουλάχιστον 500 περιπτώσεις πριν τις εκλογές του Μαΐου.

Προσωρινοί έλεγχοι

Ουσιαστικά η διερεύνηση των υποθέσεων σταμάτησε, καθώς πλέον από τη λίστα «αλιεύονται» αυτομάτως ονόματα με βάση κάποια κριτήρια κινδύνου (ύψος καταθέσεων, ιδιότητα ή επάγγελμα ελεγχομένου, αποκλίσεις από το συνολικό δηλωθέν εισόδημα κ.λπ.).

Η έρευνα δεν προχωρά διεξοδικά στην κίνηση των λογαριασμών, αλλά περιορίζεται στην άθροιση των ποσών των εμβασμάτων που κατατέθηκαν, τα οποία καταλογίζονται σαν αποκρυφθέν εισόδημα, ακόμα και χωρίς να αφαιρούνται οι αναλήψεις ή να εξετάζεται περαιτέρω η προέλευση των χρημάτων που αναφέρονται στη λίστα.

Στόχος είναι η επιβολή του προστίμου, παραπέμποντας τον ελεγχόμενο σε επιτροπές επίλυσης φορολογικών υποθέσεων ή στα δικαστήρια για περαιτέρω εξηγήσεις και αποδείξεις. Το βάρος όμως που επωμίζεται ο πολίτης είναι δυσανάλογο, καθώς η προσφυγή στα όργανα του υπουργείου Οικονομικών ή τα δικαιοσύνης συνεπάγεται την προκαταβολή του 50% ή και 100% του καταλογιζόμενου φόρου.

Η εξέλιξη αυτή φέρνει μάλιστα αντιμέτωπους τους ελεγκτές με τους πολίτες, οι οποίοι, εφόσον διαθέτουν και οικονομική άνεση για να εμβάζουν εκατομμύρια στο εξωτερικό, απειλούν και προσωπικά τους εφοριακούς υπαλλήλους μέσω δικηγόρων με αγωγές και διώξεις για υπέρβαση εξουσίας, αυθαιρεσία και αποζημιώσεις υπέρ του ελεγχόμενου.

Αμφίβολη και η είσπραξη

Πάντως, για το ίδιο το δημόσιο όμως, εφόσον οι υποθέσεις καταλήξουν στα δικαστήρια και καταπέσουν, η είσπραξη των δυσθεώρητων προστίμων καθίσταται αμφίβολη. Αυτό μοιάζει πάντως να είναι το τελευταίο που απασχολεί την δεδομένη χρονική στιγμή την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, που επείγεται να επιδείξει πρόοδο των ερευνών και καταλογισμό προστίμων, θεωρώντας άσκοπο χάσιμο χρόνο και περιττή γραφειοκρατία να «δέσει» πρώτα τις υποθέσεις.

Για να επισπεύσει μάλιστα τους ελέγχους, το υπουργείο Οικονομικών καθιέρωσε πλέον και τη δυνατότητα να διεξάγεται προσωρινός («μερικός») έλεγχος σε φυσικά πρόσωπα, που έως τώρα ίσχυε και γινόταν μόνο για επιτηδευματίες και επιχειρήσεις.

Με τα δεδομένα αυτά, προς το παρόν έχουν εισπραχθεί τα πρώτα 3,5 εκατ. ευρώ από πρόστιμα για την λίστα των εμβασμάτων. Μάλιστα οι 12 κεφαλαιούχοι που οι υποθέσεις τους ελέγχθηκαν πρώτες και σε βάθος (πριν την παρέμβαση του πρωθυπουργού στο υπουργείο Οικονομικών), αλλά δεν μπόρεσαν να δικαιολογήσουν τα εμβάσματα που έστελναν στο εξωτερικό, αναγκάστηκαν να καταθέσουν αναδρομικές δηλώσεις για εισοδήματα που έκρυβαν τα προηγούμενα χρόνια από την εφορία και, μαζί με τα πρόστιμα, η εφορία τώρα τους ζητάει να καταβάλουν 7,2 εκατ. ευρώ.

Από αυτούς εισπράχθηκαν ή κατασχέθηκαν απευθείας από την εφορία 2,5 εκατ. ευρώ που, θεωρητικά, είναι ίσως και τα πλέον ασφαλή για τα κρατικά ταμεία έσοδα, εφόσον καταλογίστηκαν μετά από ενδελεχή έρευνα και ακρόαση του ελεγχομένου.