Εκτροχιάστηκε ο προϋπολογισμός-«Αγώνας δρόμου» να βρεθούν 25 δισ. €

Διαβάζοντας τον προϋπολογισμό, όπως είναι γραμμένος, θα νομίζει κανείς ότι η χώρα δεν είναι σε κρίση και ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αφού θα δει πρωτογενές πλεόνασμα…

Μάλιστα, όχι μόνο έχει πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά στο 8μηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου, το υπουργείο Οικονομικών κατάφερε να ξεπεράσει το στόχο του πλεονάσματος κατά 537 εκατ. ευρώ. Αν όμως συνεχίσει την ανάγνωση, βλέπει ότι πρέπει να βρεθούν 25 δισ. ευρώ έως το τέλος του χρόνου, πράγμα που σημαίνει «Γολγοθάς».

Στο 8μηνο, σύμφωνα

με τα επίσημα στοιχεία ο προϋπολογισμός εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα 3,801 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 3,264 δισ. ευρώ.

Προχωρώντας την ανάγνωση του προϋπολογισμού «προσγειωνόμαστε ανώμαλα»

Οι εντυπώσεις, ακόμα και για όποιον δεν έχει ιδέα για το τί έχει συντελεστεί στην ελληνική οικονομία τους τελευταίους μήνες, αντιστρέφονται «βίαια», όταν πέσει το μάτι του αναγνώστη στα στοιχεία για τις πληρωμές του κράτους και τα έσοδα που εισπράττει.

Υστέρηση 4,744 δισ. ευρώ στις δαπάνες σημαίνει πως έχουν μείνει τα πάντα απλήρωτα, πλην μισθών, συντάξεων και των απολύτως αναγκαίων και έσοδα με υστέρηση 4,068 δισ. ευρώ, παρά τη μικρή «ανάσα», που έλαβαν τα φορολογικά έσοδα τον Αύγουστο.

Μόνο στα… χαρτιά πρωτογενές πλεόνασμα!

Ο προϋπολογισμός έχει εκτροχιαστεί πλήρως, το πρωτογενές πλεόνασμα είναι μόνο στα χαρτιά, διότι στην ουσία εδώ και μήνες ο προϋπολογισμός είναι πρωτογενώς ελλειμματικός και κρίνεται αμφίβολο, από τα μέχρι σήμερα δεδομένα αν τελικά θα επιτευχθεί και ο στόχος, που τέθηκε πρόσφατα με το νέο Μνημόνιο για πρωτογενές έλλειμμα 0,25% του ΑΕΠ.

Η δημοσιονομική κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολο να μαζευτεί στους τρεις τελευταίους μήνες του έτους, μετά από μία ακόμα προεκλογική περίοδο και σε καθεστώς capital controls.

Οι σημερινές ανακοινώσεις είναι ίσως οι τελευταίες, οι οποίες εμφανίζουν αυτή την εικονική πραγματικότητα για τον προϋπολογισμό. Μια από τις πρώτες υποχρεώσεις της νέας κυβέρνησης, η οποία θα προκύψει από τις κάλπες της Κυριακής θα είναι η κατάθεση και ψήφιση συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2015, μαζί ενδεχομένως με το προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2016 και το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα της επόμενης τριετίας, το οποίο θεωρητικά θα έπρεπε να έχει ψηφιστεί από την περασμένη άνοιξη.

Τα στοιχεία του ΓΛΚ δείχνουν:

Έσοδα: Στο οκτάμηνο τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν μετά βίας σε 30,768 δισ. ευρώ (από 32,919 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περυσινό διάστημα) και έναντι στόχου 34,919 δισ. ευρώ.Δαπάνες: Με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου προς τους προμηθευτές του να ξεπερνούν πλέον τα 5 δισ. ευρώ, είναι απολύτως εξηγήσιμο γιατί οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού είναι χαμηλότερες κατά 4,744 δισ. ευρώ στο 8μηνο (στα 31,869 δισ. ευρώ έναντι στόχου 36,613 δισ. ευρώ).Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων: Οι εισροές από την Ε.Ε. είναι χαμηλότερες μόλις κατά 105 εκατ. ευρώ σε σχέση με τους στόχους (1,792 δισ. ευρώ από 3,3 δισ. ευρώ όμως το αντίστοιχο περυσινό διάστημα), αλλά οι δημόσιες επενδύσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Δεν υπάρχουν οι εθνικοί πόροι για να γίνουν επενδύσεις, όπως δείχνουν τα στοιχεία. Μόλις 1,563 δισ. ευρώ ήταν στο οκτάμηνο οι δαπάνες του ΠΔΕ (αντί για 3,090 δισ. ευρώ) και είναι πρακτικά αδύνατο να αυξηθούν στα 6,4 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, όπως προβλέπει ο προϋπολογισμός. Αυτό είναι μάλλον το «κλειδί» για να μαζευτεί το πρωτογενές έλλειμμα. Το κλασσικό, τα τελευταία χρόνια «ψαλίδι» στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

Πρέπει να βρεθούν έσοδα 25 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους

Βάσει της συμφωνίας της 20ης Αυγούστου, Ελλάδα και θεσμοί εκτιμούσαν «τρύπα» περίπου 800 εκατ. ευρώ στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού τον Αύγουστο, η οποία θα μετατρεπόταν σε πλεόνασμα περίπου 300 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, καταλήγοντας σε «τρύπα» 1,8 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο.

Μόνο που η ανακοίνωση –με καθυστέρηση- των στοιχείων Αυγούστου από το ΥΠΟΙΚ ανατρέπει τον σχεδιασμό, δίδοντας μία σαφέστατη εικόνα του «μαραθωνίου», που περιμένει τη νέα κυβέρνηση, για να συγκεντρώσει έσοδα 25 δισ. ευρώ στους 4 μήνες που απομένουν έως το τέλος του 2015.

Εκτός στόχων το πρόγραμμα

Τον Αύγουστο το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού «αυγάτισε» στα 1,1 δισ. ευρώ από 840 εκατ. ευρώ «ανοίγματος» τον Ιούλιο και παρά την έλευση της 1ης δόσης (ή της εφάπαξ πληρωμής) του φόρου εισοδήματος.

Μόνο που η «στάση» πληρωμών προκαλεί και παρενέργειες στην ανάπτυξη και στη ρευστότητα. Και τούτο διότι μεταξύ άλλων βασίζεται στην υποχρηματοδότηση κατά 1,5 δισ. ευρώ των επενδύσεων (ΠΔΕ), αλλά και σε μηδενικές δαπάνες αποπληρωμής των οφειλών κράτους προς ιδιώτες.

Έτσι, τίθεται το ερώτημα τί θα γίνει, όταν θα αρχίσουν να φαίνονται οι παραπάνω δαπάνες, αφού πλέον οι δανειστές δίνουν χρηματοδότηση (με το… σταγονόμετρο) για αποπληρωμή οφειλών και το υπουργείο Οικονομίας επιχειρεί στο τέλος του μήνα μαζικά αιτήματα πληρωμών για έργα του ΕΣΠΑ, αιτήματα που αν δεν στεφθούν με επιτυχία θα χαθούν κονδύλια και θα προκληθεί – από άλλη πλέον δίοδο – «τρύπα» στα κρατικά έσοδα και στο έλλειμμα.

«Καίει» ο Δεκέμβριος

Ακόμη και ο φιλόδοξος μνημονιακός στόχος για έλλειμμα 1,8 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο, συνοδεύεται από την παραδοχή ότι απαιτείται συνεχής ροή χρηματοδότησης μέσα από το νέο δάνειο.

Σε αυτό το σενάριο το πρόγραμμα ορίζει ότι απαιτείται συνδρομή 6,9 δισ. ευρώ δόσεων μόνο για το διάστημα Νοέμβριο-Δεκέμβριο. Το ποσό, που έχει ανάγκη η Ελλάδα, μαζί με τα 3 δισ. ευρώ των εκκρεμών υποδόσεων του Αυγούστου φτάνει σε 9,9 δισ. ευρώ απολύτως αναγκαίων εκκρεμών χρηματοδοτήσεων του 2015, που δεν έχουν ακόμη διασφαλιστεί:

– Τα 3 δισ. ευρώ απαιτούν εφαρμογή των εκκρεμών προαπαιτούμενων

– Τα υπόλοιπα 6,9 δισ. ευρώ απαιτούν ολοκλήρωση της 1ης αξιολόγησης για να υπάρξει απόφαση έγκαιρης εκταμίευσης.