Από το ΠΑΣΟΚ της αλλαγής στο ΠΑΣΟΚ του… Μνημονίου

-Ο εκσυγχρονισμός του Σημίτη

-Η συμμετοχική δημοκρατία του Γιώργου

-Το δύσκολο ξεκίνημα του Μπένι

Ρεπορτάζ: Κώστας Μοσχολιός

Η «Αττική», με αφορμή την επικείμενη εκλογή του Ευάγγελου Βενιζέλου στη θέση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν και «θυμάται» όλες τις εσωκομματικές διαδικασίες για την ηγεσία του Κινήματος από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα. Οι αναμνήσεις πολλές και το παρασκήνιο

μπόλικο, καθώς κάθε αλλαγή έφερνε κρίση. Ωστόσο το κόμμα κατάφερνε να την ξεπερνά και να βγαίνει ενωμένο.

Η εποχή του Ανδρέα!

Το φθινόπωρο του 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοινώνει την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος (ΠΑΣΟΚ) με την επονομαζόμενη «Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη», στην οποία παρουσιάζει τις ιδεολογικές αρχές και τους στόχους του νεοϊδρυθέντος κόμματος. Πρόεδρος του κόμματος ο ίδιος, ενώ γύρω του συσπειρώνονται πολλά στελέχη του ΠΑΚ. Στο 1ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, που διεξάγεται τον Μάιο του 1984 και ενώ το κόμμα βρίσκεται στην εξουσία, επανεκλέγεται πρόεδρος του Κινήματος ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Το 1989 αποτελεί χρονιά-ορόσημο για το Σοσιαλιστικό Κίνημα. Την ίδια χρονιά που το κόμμα χάνει τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, ο πρόεδρός του Ανδρέας Παπανδρέου «στοχοποιείται» και οδηγείται στο Ειδικό Δικαστήριο για τη συμμετοχή του στο «σκάνδαλο Κοσκωτά». Τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς συνεδριάζει η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος στο «Πεντελικόν» για να εκλέξει τον πρώτο γενικό γραμματέα του κόμματος. Σε αυτή τη συνεδρίαση, γνωστή και ως η «σύνοδος του Πεντελικού», οι Μελίνα Μερκούρη, Θεόδωρος Πάγκαλος, Κώστας Λαλιώτης και Κώστας Σημίτης προκρίνουν για τη θέση του γενικού γραμματέα τον Παρασκευά Αυγερινό και αντιτάσσονται στην επιλογή του Άκη Τσοχατζόπουλου. Τότε, ο Ανδρέας Παπανδρέου είπε σε έντονο ύφος: «Βρέθηκα ενώπιον ενός ωμού εκβιασμού και αν χρειαστεί θα δώσω τα στοιχεία. Δεν πρόκειται να υποκύψω. Δέχομαι την πρόκληση. Η πρότασή μου για τη θέση του γραμματέα είναι ο Άκης Τσοχατζόπουλος».

Ο… αναπόφευκτος εκσυγχρονισμός του Κινήματος

Στο συνέδριο του 1994 αποφασίζεται ομόφωνα η παραμονή του Ανδρέα Παπανδρέου στη θέση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, ενώ παράλληλα κατέχει και τη θέση του πρωθυπουργού της χώρας. Ωστόσο, από το 1995-1996 το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου βιώνουν την μεγαλύτερη κρίση στην κοινή τους ιστορία. Αρχικά, παραιτείται ο Δημήτρης Τσοβόλας και ιδρύει το ΔΗΚΚΙ, ενώ ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και αναθέτει πρωθυπουργικά καθήκοντα στον υπουργό Επικρατείας και στενό συνεργάτη του Αντώνη Λιβάνη. Αυτή η κίνηση μεγαλώνει την αμφισβήτηση και πληθαίνουν οι αντιδράσεις από κορυφαία στελέχη του κόμματος, με αποκορύφωμα την «ομάδα των τεσσάρων» (Κώστας Σημίτης, Βάσω Παπανδρέου, Θεόδωρος Πάγκαλος, Παρασκευάς Αυγερινός). Ο Ανδρέας Παπανδρέου τελικά παραιτείται στις 17 Ιανουαρίου από πρόεδρος του Κινήματος και η Κεντρική Επιτροπή, με εισήγηση του γενικού γραμματέα Κώστα Σκανδαλίδη, αποφασίζει την εκλογή του πρωθυπουργού από την κο