600.000 παχύσαρκα παιδιά και έφηβοι στην Ελλάδα

από τη Σέβη Σαλαγιάννη ([email protected])

Σε σύγχρονη μάστιγα έχει εξελιχθεί στην Ελλάδα η παχυσαρκία, η οποία ειδικά στην παιδική και εφηβική ηλικία παρουσιάσει ανησυχητικά αυξητικές τάσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο πληθαίνουν οι φωνές από την ιατρική κοινότητα, που την αναγνωρίζουν πλέον ως ασθένεια. Στο πλαίσιο αυτό δημιουργήθηκε ένα πανελλήνιο πρόγραμμα κατά της παχυσαρκίας, το οποίο εστιάζει στην αντιμετώπιση της σύγχρονης αυτής διαταραχής στις νεαρές ηλικίες.

SOS

για την παιδική παχυσαρκία

Προβληματίζουν τα στοιχεία για την παιδική και εφηβική παχυσαρκία, δεδομένου του γεγονότος ότι τόσο στη χώρα, όσο και στο εξωτερικό το ποσοστό των παχύσαρκων παιδιών και εφήβων έχει πλέον ξεπεράσει το 30%. Ειδικά για την Ελλάδα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στατιστικά δεδομένα, καταγράφονται περίπου 100.000 γεννήσεις ετησίως. Από αυτό το στοιχείο προκύπτει ότι στο χρονικό διάστημα των 18 ετών που μεσολαβεί από τη γέννηση μέχρι την ενηλικίωση, ο αριθμός των παιδιών και των εφήβων «αγγίζει» τις 1.800.000, κάτι που «μεταφράζεται» ως 600.000 παιδιά και έφηβοι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα σημείωσε ένα αρνητικό ρεκόρ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αφού τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα παχυσαρκίας στη χώρα είναι περισσότερα σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρώπης. Ειδικότερα, 3 στα 10 αγόρια στην εφηβική ηλικία και 1 στα 6 κορίτσια είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ενώ τελευταία παρατηρείται αλματώδης αύξηση των ποσοστών αυτών. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει χαρακτηρίσει την παιδική παχυσαρκία ως τη σοβαρότερη πρόκληση σε θέματα που άπτονται της υγείας για τον 21ο αιώνα. Από τα στοιχεία άλλωστε προκύπτει ότι ο αριθμός των υπέρβαρων παιδιών ηλικίας μικρότερης των 5 χρόνων ήταν 42 εκατομμύρια, εκ των οποίων τα 35 εκατομμύρια ζούσαν σε αναπτυσσόμενες χώρες.

«Όπλο» κατά της παιδικής παχυσαρκίας ένα νέο πρόγραμμα

Με γνώμονα τη δημόσια υγεία δημιουργήθηκε ένα εθνικό σύστημα πρόληψης και αντιμετώπισης της παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Όπως αναφέρει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής και Εφηβικής Ενδοκρινολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευαγγελία Χαρμανδάρη, «καθώς τα παχύσαρκα παιδιά ενηλικιώνονται, αντιμετωπίζουν ένα πλήθος ιατρικών προβλημάτων που οφείλονται στην παχυσαρκία», όπως ινσουλινοαντοχή, διαβήτη τύπου 2, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία και καρδιαγγειακά νοσήματα.

«Είναι απολύτως απαραίτητο να δοθεί έμφαση τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, ώστε να βοηθήσουμε με αποτελεσματικό τρόπο στη βελτίωση της υγείας των πολιτών της χώρας μας κατά την ενήλικη ζωή, καθώς και στην ελάττωση του κόστους νοσηλείας τους λόγω των επιπλοκών της παχυσαρκίας», συμπληρώνει η κα Χαρμανδάρη, ενώ αναφερόμενη στο πρόγραμμα δηλώνει ότι «μέσω αυτού θα τεθούν οι βάσεις για τη διαχρονική παρακολούθηση και αντιμετώπιση όλων των παιδιών και εφήβων με υπερβαρότητα και παχυσαρκία από τη γέννηση μέχρι και την ενηλικίωσή τους».

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα

Το Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Διαβήτη της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γενικό Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», ανέλαβε την υλοποίηση του πανελληνίου προγράμματος κατά της παχυσαρκίας, με τίτλο «Ανάπτυξη Εθνικού Συστήματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Υπερβαρότητας και Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία» και σύνθημα «Χάνω Βάρος – Κερδίζω Ζωή». Το φιλόδοξο για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας στη μικρή ηλικία πρόγραμμα στοχεύει σε τέσσερα βασικά σημεία:

1) την καταγραφή των ανθρωπομετρικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένου του Δείκτη Μάζας Σώματος σε παιδιά και εφήβους που προσέρχονται σε παιδιάτρους ή γενικούς ιατρούς για οξέα ή χρόνια ιατρικά προβλήματα,

2) τη σαφή καθοδήγηση των παιδιάτρων, γενικών ιατρών και άλλων επιστημόνων υγείας σχετικά με τη διαχείριση ενός υπέρβαρου ή παχύσαρκου παιδιού,

3) τον συντονισμό των φορέων που εμπλέκονται στην υγεία του παιδιού σχετικά με την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και

4) την ενημέρωση επιστημόνων υγείας και γονέων, καθώς και όλων των αρμόδιων φορέων σχετικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

Να σημειωθεί ότι οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι έφηβοι και παιδιά έχουν τη δυνατότητα να παραπέμπονται στο νεοσυσταθέν Ιατρείο Αντιμετώπισης Αυξημένου Βάρους Σώματος, στο Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Διαβήτη, Α’ Παιδιατρική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» Για ραντεβού στο τηλέφωνο: 213-2013666 και πληροφορίες στην ιστοσελίδα www.childhood-obesity.gr).

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), ο οποίος «αποκαλύπτει» το εάν κάποιο άτομο αντιμετωπίζει πρόβλημα με την παχυσαρκία, προκύπτει από τη διαίρεση του σωματικού βάρους (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα). Αν ο αριθμός που προκύπτει δείχνει:

Ποσοστό λίπους μικρότερο από 18,5, τότε το άτομο είναι ελλιποβαρές.Ποσοστό λίπους μεταξύ 18,5, τότε το άτομο έχει φυσιολογικό βάρος.Ποσοστό λίπους μεταξύ 25 και 29,9, τότε το άτομο είναι υπέρβαρο.Ποσοστό λίπους 30 και μεγαλύτερο, τότε το άτομο πάσχει από παχυσαρκία.

Ο ΔΣΜ που χρησιμοποιείται στα παιδιά είναι ο ίδιος που χρησιμοποιείται και στους ενήλικες, ωστόσο υπάρχουν πίνακες αναφοράς για τα όρια ανά ηλικία και φύλο για τον χαρακτηρισμό ως υπέρβαρων ή παχύσαρκων. Οι γονείς, σε συνεργασία με τον παιδίατρό τους, πρέπει να παρακολουθούν την εξέλιξη του ύψους, του βάρους και του Δείκτη Μάζας Σώματος του παιδιού τους και να ενημερώνονται σχετικά.