Το 25% του ελληνικού χρέους «χάθηκε» στη φοδοροδιαφυγή – Στα 72 δισ. οι απώλειες ΦΠΑ

Θλίψη προκαλούν οι αριθμοί που μελετούν τις τελευταίες μέρες τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Οι απώλειες ΦΠΑ την Ελλάδα για την περίοδο 2000 - 2011, σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άγγιξε τα 72,2 δισ. ευρώ, με πρόχειρους δηλαδή υπολογισμούς το 25% περίπου του χρέους!

Μάλιστα, οι απώλειες ΦΠΑ - από το 2009 μέχρι το 2011 - σημείωσαν ραγδαία άνοδο κάτι

που αποδίδεται στην ισχυρή οικονομική κρίση που βίωσε - και βιώνει -η Ελλάδα, ενώ πάντα υπολογίζονται και οι αποκλίσεις - από τον εκάστοτε φορέα - αυτή τη φορά ξεπεράστηκαν αρνητικά το 30% των προσδοκώμενων εισπράξεων ΦΠΑ. Αυτή η κατάσταση είχε ως συνέπεια να καταταγεί η Ελλάδα από τις 26 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, πέμπτη στη λίστα με τις μεγαλύτερες απώλειες.

Αν και το «κακό» ξεκινά από 2000, η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε από το 2003 και κορυφώθηκε το 2011, που η «μαύρη τρύπα» άνοιξε κατα 39% (των εκτιμηθέντων εισπράξεων) - χάθηκαν δηλαδή 9,7 δισ. ευρώ. Μάλιστα αυτό το ποσοστό αποτελεί το 4,7% του ΑΕΠ αλλά και το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρωζώνη μετά τη Ρουμανία, όπου οι απώλειες αγγίζουν το 8% του ΑΕΠ της.

Η «μαύρη» λίστα της Ε.Ε.

Σύμφωνα με το kathimerini.gr, με απόλυτους αριθμούς φαίνεται το τεράστιο πρόβλημα της ευρωζώνης με πρώτους στη λίστα για το 2011 την Ιταλία (36 δισ. ευρώ), τη Γαλλία (32 δισ. ευρώ), τη Γερμανία (26,9 δισ. ευρώ) και τη Μ. Βρετανία (19 δισ. ευρώ), συνολικά και στις 26 χώρες της Ε.Ε. η διαφορά μεταξύ προσδοκώμενων και πραγματικών εσόδων έφθασε τα 193 δισ. ευρώ (1,5% του ΑΕΠ της Ε.Ε.).

Από την άλλη πλευρά όμως, στη λίστα του ΑΕΠ πρώτη είναι η Ρουμανία, (10 δισ. ευρώ) ακολουθεί η Ελλάδα (9,7 δισ. ευρώ ή 4,7% του ΑΕΠ) και μετά η Λιθουανία (4,4 δισ. ευρώ) και η Λεττονία (0,9 δισ. ευρώ).

Οι 4 πηγές εσόδων

Σύμφωνα με τη μελέτη, τα έσοδα από τον ΦΠΑ την περίοδο 2000-2011 προέρχονται από τις εξής πηγές:

Ιδιωτική κατανάλωση 65% των προσδοκώμενων εσόδων.Δημόσια κατανάλωση και καθαρές προσαρμογές 1% των προσδοκώμενων εσόδων.Ενδιάμεση κατανάλωση βιομηχανίας 12% των προσδοκώμενων εσόδων.ΦΠΑ από επενδύσεις 22% των προσδοκώμενων εσόδων.

Σύμφωνα με τη μελέτη, από το 2008 και μετά παρατηρείται ανοδική τάση στις απώλειες εσόδων από τον ΦΠΑ σε πολλά κράτη-μέλη, κυρίως όμως στην Ισπανία, την Ελλάδα, τη Λεττονία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και τη Σλοβακία, χώρες δηλαδή που η οικονομική κρίση και κατασυνέπεια του ΔΝΤ τους χτύπησε την «πόρτα». Μάλιστα η Ελλάδα παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό ΦΠΑ επί των προσδοκώμενων εισπράξεων από τα νοικοκυριά σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε., φθάνοντας στο 63%, ενώ σημειώθηκε, από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και μετά, άνοδος στις απώλειες των εσόδων από τον ΦΠΑ κατα μέσο όρο 5% σε όλη την Ε.Ε.

Βέβαια το πιο σημαντικό γεγονός που προκύπτει από τη μελέτη, η ραγδαία άνοδος στις απώλειες από τον ΦΠΑ δεν είναι αποκλειστικά αποτέλεσμα απάτης, αλλά είναι πολλές φορές από πτωχεύσεις, στατιστικά λάθη, καθυστερήσεις πληρωμών κ.ά.

Όμως, η Επιτροπή καταρρίπτει ευθύνες στα κράτη-μέλη για τα εθνικά φορολογικά τους συστήματα. Πρέπει να τα διαμμορφώσουν με τρόπο τέτοιο που να διευκολύνει τη συμμόρφωση, να αποτρέπει τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή και να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα της είσπραξης των φόρων.

Οι αιτίες των απωλειών και οι τρόποι καταπολέμησης

Στη ίδια μελέτη, σύμφωνα με το kathimerini.gr, τονίζεται πως βασικό ρόλο στην απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ έπαιξαν οι πολιτικές επιλογές που οδήγησαν τις χωρες σε πολλαπλούς συντελεστές και απαλλαγές στα εθνικά φορολογικά συστήματα καταλήγοντας και πάλι στο συμπέρασμα πως τα κράτη-μέλη θα πρέπει να διευρύνουν τη φορολογική τους βάση, ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των φορολογικών τους συστημάτων. Κάτι τέτοιο όχι μόνο θα οδηγήσει σε σημαντικές νέες πηγές εσόδων, αλλά θα δημιουργήσει απλούστερα συστήματα φορολογίας για τις επιχειρήσεις, διευκολύνοντας τη μεγαλύτερη συμμόρφωση, τονίζει η Επιτροπή.