18 χρόνια μετά τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα- Ποιός ήταν ο «περίεργος» ρόλος της Ελλάδας

Ως γενοκτονία αναγνωρίστηκε από τη Χάγη η εκτέλεση 8.000 μουσουλμάνων 18 χρόνια πριν στη Σρεμπρένιτσα από Σέρβους Βόσνιους.

Η σφαγή αυτή ήταν μια ομαδική εκτέλεση Σέρβων μουσουλμάνων από Σέρβους της Βοσνίας και διήρκησε συνολικά οκτώ ημέρες.

Στις 11 Ιουλίου 1995, σερβικές δυνάμεις υπό τη διοίκηση του στρατηγού Ράτκο Μλάντιτς, κατέλαβαν τη Σρεμπρένιτσα, η οποία βρισκόταν υπό την προστασία των

ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ. Μάλιστα, φυλασσόταν από λίγους Ολλανδούς στρατιώτες. Όταν οι Σέρβοι κατέλαβαν τη Σρεμπρένιτσα, οι πολύ λιγότεροι σε αριθμό Ολλανδοί, δεν έκαναν καμία προσπάθεια για να υπερασπιστούν την πόλη.

Πολλοί Βόσνιοι πήγαν στο στρατόπεδο του ΟΗΕ για να ζητήσουν προστασία και αρκετοί δεν έγιναν δεκτοί. Οι στρατιώτες του ΟΗΕ ζήτησαν απεγνωσμένα υποστήριξη, η οποία δεν τους δόθηκε ποτέ. Οι Σέρβοι ξεχώρισαν τους άνδρες και αγόρια από τις γυναίκες και τους σκότωσαν, ρίχνοντας τα πτώματά τους σε ομαδικούς τάφους. Μέσα σε διάστημα οκτώ ημερών εκτέλεσαν περίπου 8.000 μουσουλμάνους άνδρες, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά, ενώ εκτόπισαν 30.000 γυναικόπαιδα.

Η σφαγή αυτή ήταν η μεγαλύτερη της Ευρώπης μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Μετά από την εξέταση των όσων συνέβησαν, η Ολλανδική κυβέρνηση παραιτήθηκε.

Στις δίκες που ακολούθησαν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) το 2007, τα εγκλήματα των σερβικών δυνάμεων στη Σρεμπρένιτσα χαρακτηρίστηκαν επίσημα ως πράξη γενοκτονίας.

Σε εξέλιξη βρίσκονται ακόμα δίκες που αφορούν στη Σρεμπρένιτσα. Πρόκειται για τις δίκες των δύο βασικών κατηγορούμενων, στρατηγού Ράτκο Μλάντιτς και του τότε πολιτικού ηγέτη των Σέρβων, Ράντοβαν Κάρατζιτς.

Σήμερα στο μνημειακό χώρο «Ποτοτσάρι» στη Σρεμπρένιτσα θα τελεστεί η ταφή των λειψάνων 409 θυμάτων που βρέθηκαν σε ομαδικούς τάφους το τελευταίο έτος, ενώ στο χώρο αυτόν μέχρι στιγμής έχουν ταφεί συνολικά 5.657 άτομα.

H σφαγή στη Σρεμπρένιτσα έριξε την κυβέρνηση της Ολλανδίας τον Απρίλιο του 2002, καθώς ο τότε πρωθυπουργός Βιμ Κοκ παραιτήθηκε μετά τη δημοσίευση έκθεσης η οποία αποδίδει στους ολλανδούς κυανόκρανους - υπεύθυνους για τη Σρεμπρένιτσα - μεγάλο μερίδιο της ευθύνης.

Η στάση και ο ρόλος της Ελλάδας:

Τον Ιούλιο του 2012 η ελληνική κυβέρνηση παραδέχθηκε για πρώτη φορά διά στόματος του τότε υπουργού Δικαιοσύνης κ. Αν. Παπαληγούρα, το «ενδεχόμενο να υπάρχουν πράγματι ευθύνες ελλήνων πολιτών για τις σφαγές αμάχων στη Σρεμπρένιτσα». Ο κ. Παπαληγούρας διέταξε εισαγγελική έρευνα, η οποία συνεχίζεται. Το θέμα επανέφερε στο προσκήνιο ο ανεξάρτητος βουλευτής κ. A. Ανδριανόπουλος, παρουσιάζοντας στοιχεία από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Είναι γνωστό ότι στην πρώην Γιουγκοσλαβία δρούσαν παραστρατιωτικές ομάδες, ο οποίες δεν έπαψαν να λειτουργούν και μετά τη λήξη του πολέμου στη Βοσνία το 1991. Επίσης είναι γνωστό ότι σε αυτές τις παραστρατιωτικές ομάδες συμμετείχαν και Έλληνες. Μάλιστα, το 2003, εντελώς απρόσμενα, ελεγκτές του ΣΔΟΕ έκαναν έφοδο σε σπίτι 36χρονου και, αντί να βρουν ποσότητες αναβολικών, βρήκαν πλήθος μακάβριων φωτογραφιών από τις εκτελέσεις της Σρεμπρένιτσα. Κατόπιν έρευνας που ακολούθησε, διαπιστώθηκε ότι ο εν λόγω 36χρονος στρατολογούσε εθελοντές, οι οποίοι θα πολεμούσαν στο πλευρό των σέρβων παραστρατιωτικών. Μάλιστα, ο άνδρας είχε καταταγεί το 1995 στην Ελληνική Εθελοντική Φρουρά από την οποία λίγο αργότερα αποχώρησε, καθώς οι υπόλοιποι τον θεωρούσαν ακραίο.

θεωρείται δεδομένο ότι άνδρες της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς (ΕΕΦ) πολέμησαν στην Σρεμπρένιτσα, αναρτώντας την Ελληνική, τη Βυζαντινή και τη σημαία της Βεργίνας δίπλα στην Σερβική. Μετά την πτώση της πόλης, οι εθελοντές Αντώνης Μήτκος (διοικητής της Φρουράς), ο Τρύφωνας Βασιλειάδης (υποδιοικητής), ο Σπύρος Τζανόπουλος και ο Ελληνορουμάνος Αννα Φρορίν είχαν φωτογραφηθεί με σέρβους αξιωματικούς στα ερείπια ορθόδοξης εκκλησίας. Σε άνδρες της ΕΕΦ είχαν απονεμηθεί τέσσερα μετάλλια με τη διάκριση του «Λευκού Αετού».

Σύμφωνα με τον 44χρονο, Γιώργο Μουρατίδη, μέλος της ΕΕΦ από το Νοέμβριο έως τον Ιούλιο του 1995, «Έκτροπα έγιναν. Αυτό δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς». Ωστόσο, όπως δήλωσε ένα χρόνο πριν στο «Βήμα», δεν υπήρξε καμία συμμετοχή Ελλήνων στη σφαγή της Σρεμπρένιτσα. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Μια ελληνική φρουρά ανιχνευτών έλαβε μέρος στη μάχη της Σρεμπρένιτσα. Είχαν όλοι πολύ συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Εγώ ο ίδιος δεν ήμουν εκεί, διότι είχα κατέβει στην Ελλάδα για να βοηθήσω στη διανομή ανθρωπιστικού υλικού, το οποίο σας διαβεβαιώνω ότι το «έτρωγε» η μαύρη αγορά του Βελιγραδίου. Ελάχιστα έφθαναν σε αυτούς που την είχαν ανάγκη δωρεάν».

Πολλοί θεωρούν πως η Ελλάδα φέρει ευθύνη για τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα, ενώ η μέχρι τώρα αργοπορία στην εύρεση αποτελεσμάτων στις έρευνες και στην απόδοση ερευνών μαρτυρά πως για τη χώρα μας δεν είναι τόσο σημαντική η απόδοση δικαιοσύνης.

Το χειρότερο όμως είναι πως μια τέτοια κτηνωδία της σύγχρονης ιστορίας επισκιάζεται και κρύβεται κάθε χρόνο, απομακρύνοντας του Έλληνες από την ιστορία και την ιστορική αλήθεια.