Ριζικές τομές για Τοπική Αυτοδιοίκηση από εμπειρογνώμονες, επιφυλακτική η Ένωση Δήμων

Ριζική αναδιαμόρφωση του χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε όλη την Κύπρο προτείνουν στην ενδιάμεση τους έκθεση οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες που αξιολόγησαν το υφιστάμενο σύστημα, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης και εκσυγχρονισμού του κράτους.

Η Ένωση Δήμων παρουσιάζεται επιφυλακτική όσον αφορά στην προκαταρκτική αυτή μελέτη των εμπειρογνωμόνων. Αναγνωρίζει ωστόσο ότι πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις

Μιλώντας στο ΚΥΠΕ, η Επίτροπος για τη Μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας Εμανουέλλα Λαμπριανίδου Μουσιούττα είπε ότι στην ενδιάμεση τους έκθεση, οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες καταθέτουν δύο εισηγήσεις. Τη δημιουργία πέντε Δήμων σε όλη την Κύπρο ή τη δημιουργία δέκα μητροπολιτικών Δήμων παγκύπρια, εκ των οποίων ο ένας θα προκύψει από τη συνένωση των Δήμων ανά επαρχία και ο άλλος από τη συνένωση όλων των Κοινοτήτων ανά επαρχία. Το υφιστάμενο σύστημα Τοπικής Αυτοδιοίκησης περιλαμβάνει 39 Δήμους εκ των οποίων οι 9 κατεχόμενοι.

«Οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες εντοπίζουν ότι το σημερινό καθεστώς, κάτι που ουσιαστικά αναγνωρίζουμε και εμείς και το βλέπουμε στην καθημερινότητά μας, δεν είναι πλέον βιώσιμο», ανέφερε η κ. Λαμπριανίδου.

Σύμφωνα με την Επίτροπο Μεταρρύθμισης, οι εμπειρογνώμονες εντοπίζουν επίσης ότι το σύστημα διακυβέρνησης εξυπηρετεί τον εαυτό του αντί τον πολίτη, ότι υπάρχουν τεράστιες ανισότητες στην παροχή υπηρεσιών από την Τοπική Αυτοδιοίκηση στον πολίτη αλλά και πως θα υπάρξουν και φοβερές νέες προκλήσεις για όλη την τοπική αυτοδιοίκηση με την εφαρμογή των νέων μεθόδων διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών που προωθούνται με το νομοσχέδιο ομπρέλα, που συζητήθηκε στη Βουλή (Διαχείριση Δημόσιων Οικονομικών), το οποίο απαιτεί πλέον να μην εξετάζεται ο προϋπολογισμός ως θέμα του πόσα κονδύλια μπαίνουν στον προϋπολογισμό, αλλά να επιμετρούνται και τα αποτελέσματα.

«Η πρόταση των εμπειρογνωμόνων», πρόσθεσε, «είναι για τη δημιουργία βιώσιμων και ικανών σχημάτων διακυβέρνησης, που και να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις που ήδη είναι ενώπιον μας και μελλοντικά να αναλάβουν πρόσθετες αρμοδιότητες για να υλοποιηθεί η φιλοσοφία, την οποία ασπάζεται η Κυβέρνηση ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται στον πολίτη λαμβάνουν πιο άμεσα υπόψη τις ιδιαίτερες του ανάγκες».

Παράλληλα, όπως είπε, οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες εισηγούνται και μία ενδιάμεση λύση που αφορά σε πρώτη φάση τη συμπλεγματοποίηση των Δήμων κάθε επαρχίας και τη συμπλεγματοποίηση των Κοινοτήτων κάθε επαρχίας και εξελικτικά τη μετατροπή τους σε μητροπολιτικούς Δήμους.

Ερωτηθείς για χρονοδιαγράμματα της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων, η κ. Λαμπριανίδου σημείωσε πως «αυτό που συζητούσαμε είναι ότι στις αλλαγές θα ληφθεί υπόψη η σημερινή θητεία των αιρετών αξιωματούχων».
Σημείωσε ότι η έκθεση είναι η ενδιάμεση, θα εξεταστούν οι δημοσιονομικές της πτυχές και θα αποφασιστούν τα επόμενα βήματα.

Με βάση το μνημόνιο, οι τελικές εκθέσεις του πρώτου τμήματος αξιολόγησης της δημόσιας υπηρεσίας (Υπ. Γεωργίας, Παιδείας και Υγείας, Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Τοπική Αυτοδιοίκηση) θα παρουσιαστούν μέχρι το Μάρτιο του τρέχοντος έτους, ενώ στη βάση των ευρημάτων οι Αρχές θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μεταρρυθμίσεις, τις οποίες θα πρέπει να υποβάλουν στη Βουλή και να τις υλοποιήσουν μέχρι τον Ιούνιο του 2014.
Χρήσιμη αλλά προκαταρκτική η μελέτη των Βρετανών, λέει ο Αλέξης Γαλανός
——————–
Από την πλευρά του, απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ για το θέμα, ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων Αλέξης Γαλανός, ανέφερε ότι «υπάρχουν διάφορες απόψεις στην Ένωση Δήμων, έχουμε 39 Δήμους, δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη άποψη, αυτό που όλοι συμφωνούν είναι ότι πρέπει να γίνουν βελτιώσεις», προσθέτοντας ότι «θα το δουν και τα κόμματα, διότι η μεγάλη πλειοψηφία των Δημάρχων ανήκει σε κόμματα».

Απάντησε θετικά σε ερώτηση αν τους έχει δοθεί η έκθεση των Βρετανών εμπειρογνωμόνων, λέγοντας ότι δόθηκε χθες.

Διευκρίνισε ότι «δεν έχω τοποθετηθεί, έχει αρκετά θετικά σημεία, είναι πολύ χρήσιμη αλλά στο τέλος της ημέρας δεν πρόκειται για ένα μοντέλο το οποίο αποφασίστηκε να εφαρμοστεί». Είναι μια μελέτη προκαταρκτική και δεν υπάρχει απόφαση ότι οποιαδήποτε απόφαση ληφθεί κατ’ ανάγκη θα στηριχθεί στα συμπεράσματα αυτής της μελέτης, πρόσθεσε.

Εξέφρασε τη άποψη ότι «οι άνθρωποι όμως έκαναν μια σοβαρή δουλειά, παρουσίασαν διάφορες υπαλλακτικές λύσεις». Δείχνουν βέβαια, πρόσθεσε, «τις προτιμήσεις τους σε καθαρές λύσεις, οι οποίες είναι ριζικές λύσεις. Αναφέρουν τα υπέρ και τα κατά». Βέβαια, είπε ο κ. Γαλανός «έχουν μπροστά τους τις εμπειρίες του Ηνωμένου Βασιλείου που έχει πολύ μεγάλους Δήμους των 150.000. Εμάς ο αριθμός των Δήμων είναι δυσανάλογος προς το μέγεθος, αλλά δεν είμαστε και οι τελευταίοι».

Ανέφερε παράλληλα, ότι οι εμπειρογνώμονες στην έκθεσή τους «αντιλαμβάνονται ότι τα πράγματα δεν μπορούν να γίνουν μέσα στο πολιτικό περιβάλλον στο οποίο είμαστε». Δηλαδή, εξήγησε, «πρέπει να ξεπεραστούν πολλά πράγματα».

«Είναι μια πολύ χρήσιμη μελέτη και πρέπει να δούμε το βαθμό στον οποίο μπορούμε να εφαρμόσουμε αρκετά στοιχεία της μελέτης στα δικά μας δεδομένα», είπε ο κ. Γαλανός.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων συνέχισε αναφερόμενος και στο θέμα της μεταφοράς εξουσιών, όπως γίνεται παντού πλέον στην Ευρώπη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. «Είναι καθαρό πλέον το γεγονός ότι συνδέουν τις μεταρρυθμίσεις με τη μεταφορά πολλών εξουσιών από την Κεντρική Κυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση», σημείωσε.

Κληθείς να πει κατά πόσο θεωρεί ότι η μεταφορά εξουσιών στις τοπικές αρχές θα ωφελούσε και τους πολίτες και την οικονομική ευρωστία των τοπικών αρχών ο κ. Γαλανός απάντησε ότι «με τη μεταφορά εξουσιών θα δοθεί η ευκαιρία στην τοπική αυτοδιοίκηση να αυξήσει τα έσοδά της και να ελευθερωθεί ή να ελευθερώσει την Κυβέρνηση από την κρατική χορηγία, το οποίο θα δώσει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση περισσότερη ανεξαρτησία και δημοκρατία».

Ειδική αναφορά γίνεται στην έκθεση σύμφωνα με τον κ. Γαλανό στην ανάγκη να εκλείψει το ρουσφέτι, καθώς και στην επιρροή των κομμάτων στην τοπική αυτοδιοίκηση. «Επισημαίνεται πολύ ο ρόλος των κομμάτων σε κάποια τρωτά, που θεωρούν, του συστήματος σήμερα», ανέφερε.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση είπε ότι οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες θα πραγματοποιήσουν ακόμη μια επίσκεψη στην Κύπρο πριν να ετοιμάσουν την τελική τους έκθεση το Μάρτιο. «Ελπίζουμε ως τότε να υπάρχει και η μελέτη των Ιταλών εμπειρογνωμόνων», ανέφερε. Σε ερώτηση αν βρίσκονται στην Κύπρο απάντησε καταφατικά, λέγοντας ότι η έκθεσή τους αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου 7 εβδομάδες.

Τέλος, ο κ. Γαλανός εξέφρασε την προσωπική του άποψη, όπως διευκρίνισε, ότι οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες θα έπρεπε ίσως να είχαν κάνει περισσότερες επαφές με τις τοπικές αρχές, με Δημάρχους και Κοινοτάρχες, ίσως και ανεξάρτητους πανεπιστημιακούς και ειδήμονες. «Δεν έπρεπε να περιοριστεί ο κύκλος των επαφών τους – είναι δική μου προσωπική άποψη – σε δημόσιους υπαλλήλους». Ανέφερε ακόμη ότι μαζί με άλλους δύο Δημάρχους ο ίδιος παρέστη σε τρεις ημερίδες για το θέμα, αλλά δεν είχε απευθείας επαφή ή συνάντηση με τους εμπειρογνώμονες.