Γιοργκαντζίογλου, Ντενκτάς, Ταλάτ αξιολογούν το αποτέλεσμα των «εκλογών»

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Τουρκοκύπριοι σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο επηρέασαν τη στάση τους στην «εκλογική» διαδικασία της 28ης Ιουλίου, το αποτέλεσμα της οποίας εκλαμβάνεται με παρόμοιες συνιστώσες που επικεντρώνονται στο σχηματισμό της νέας «κυβέρνησης», που θα προκύψει εντός των ημερών στα κατεχόμενα.

Τρεις πολιτικοί, οι πρόεδροι του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού κόμματος, Οζκάν Γιοργκαντζίογλου και του Δημοκρατικού κόμματος – Εθνικές δυνάμεις, Σερντάρ Ντενκτάς, που φέρονται ως επικρατέστεροι σύμμαχοι στη «συγκυβέρνηση», αλλά και ο τέως ηγέτης των Τ/κ, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ

αξιολόγησαν στο ΚΥΠΕ το αποτέλεσμα των «εκλογών» σε σχέση με την εσωτερική κατάσταση στην τ/κ κοινότητα, το Κυπριακό και το μέλλον της Κύπρου και των σχέσεων μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Οι ερωτήσεις ήταν ίδιες προς τους τρεις, που επεσήμαναν ότι σε αυτή την προεκλογική περίοδο το Κυπριακό δεν ήταν σχεδόν καθόλου στην ατζέντα. Αξιολογούν όμως διαφορετικά τη σημασία του αποτελέσματος ως προς το πρόβλημα.

Ο κ. Γιοργκαντζίογλου δίδει έμφαση στη βελτίωση της οικονομίας, ο κ. Ντενκτάς στο κοινό πρόγραμμα που θα συγκροτηθεί και ο κ. Ταλάτ σημειώνει τι πρέπει να γίνει για να αποκατασταθεί η έλλειψη εμπιστοσύνης των Τ/κ στην πολιτική και τους πολιτικούς. Στο Κυπριακό, ο πρόεδρος του ΡΤΚ προτάσσει τις θέσεις του κόμματός του στο Κυπριακό και δηλώνει ότι θα έχουν πιο ενεργό ρόλο, ο πρόεδρος του ΔΚ δεν βλέπει να υπάρχει διασύνδεση του αποτελέσματος των «εκλογών» με τις εξελίξεις στο Κυπριακό, σημειώνοντας όμως ότι όπου εντοπίζει λάθος προσεγγίσεις θα βγαίνει και θα το λέει. Ο τέως ηγέτης των Τ/κ επισημαίνει τη διαφορά του ρόλου του «προέδρου» του ψευδοκράτους ως συνομιλητή με την «κυβέρνηση» και ζητεί από το νέο σχήμα «θετική επιρροή». Αναφορές γίνονται και στον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής, τις δεσμεύσεις της ΕΕ και τη βελτίωση των σχέσεων με την Ένωση.

Ακολουθούν οι συνεντεύξεις των τριών στις κοινές ερωτήσεις του ΚΥΠΕ:

Ερώτηση: Πώς θα επηρεάσει τη ζωή των Τ/κ το αποτέλεσμα των «εκλογών»;

Οζκάν Γιοργκαντζίογλου: «Προσπαθώ να σκεφτώ πως πρέπει να αλλάξει τη ζωή των Τ/κ το αποτέλεσμα των εκλογών. Οι Τ/κ πρέπει να γίνουν πιο δραστήριοι όσον αφορά το να διοικούν τους εαυτούς τους, να είναι άρχοντες των σπιτιών τους. Για να δημιουργήσουμε μια πιο μοντέρνα κοινωνία, έχουμε ευθύνη να αλλάξουμε το σύνταγμα και άλλους νόμους. Πρέπει να αλλάξει στη χώρα μας ο πολύκροτος νόμος των πολιτικών κομμάτων και ο νόμος περί εκλογών και δημοψηφισμάτων. Νομίζω ότι η δημόσια υπηρεσία θα πρέπει να γίνει πιο αποδοτική, πιο εξυπηρετική, να είναι σε θέση να υπηρετεί το λαό». Ταυτόχρονα πρέπει οι διεργασίες της επόμενης περιόδου να στοχεύουν σε μια οικονομία που να είναι επαρκής. Εμείς θα επικεντρωθούμε σε όλα αυτά, θα κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες του λαού μας».

Σερντάρ Ντενκτάς: Το αποτέλεσμα των «εκλογών», σε περίπτωση που οδηγήσει σε μια πιο παραγωγική εργασία τη «βουλή», είναι γεγονός ότι θα επηρεάσει θετικά και την κοινωνική και την οικονομική ζωή. Δεν κάναμε μια καλή αρχή (για το περιστατικό με την Ντογούς Ντεριά). Ελπίζω ότι δεν θα συμβεί κάτι παρόμοιο από δω και πέρα. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρη η νέα «κυβέρνηση» που θα δημιουργηθεί. Γι’ αυτό ας δούμε στο πλαίσιο ποιου προγράμματος θα δημιουργηθεί ένας συνασπισμός. Οι συνασπισμοί εκλαμβάνονται ως αστάθεια, αλλά δεν είναι. Στη «βόρεια Κύπρο» οι συνασπισμοί πάντα μπορούσαν να δημιουργήσουν σταθερότητα. Ακριβώς το αντίθετο συνέβαινε στις περιόδους που κυβερνούσε ένα κόμμα και επικρατούσε αστάθεια. Γι’ αυτό το λόγο εγώ είμαι αισιόδοξος.

Μεχμέτ Αλί Ταλάτ: Η ελπίδα μου είναι να γίνουν οικονομικά και πολιτικά βήματα παίρνοντας μάθημα από αυτά που έγιναν στην περίοδο της προηγούμενης «κυβέρνησης» (Κιουτσιούκ) και δίδοντας απαντήσεις στις ανησυχίες των Τ/κ. Αυτό που φαίνεται το πιο μεγάλο ζήτημα αυτή τη στιγμή είναι η εμπιστοσύνη στην πολιτική εξουσία και ταυτόχρονα η οικονομική κατάσταση. Η οικονομική ανάπτυξη δεν αντανακλά στους πολίτες. Για να αρχίσουν να έχουν εμπιστοσύνη στους «βουλευτές», την πολιτική και την «κυβέρνηση» χρειάζεται να αντανακλά (η οικονομική ανάπτυξη) στους πολίτες, να αυξηθεί η απασχόληση και έτσι να γίνει ένα βήμα προόδου στα οικονομικά των ανθρώπων, να υπάρξει ευημερία. Διότι αυτό το ζήτημα, αυτή η δυσφορία, είναι μια μεγάλη κρίση που έχει επηρεάσει τους ανθρώπους.

Ερώτηση: Πώς κρίνετε το αποτέλεσμα των «εκλογών» σε σχέση με το κυπριακό πρόβλημα;
Οζκάν Γιοργκαντζίογλου: Η ευαισθησία του κόμματος μας, που έχει μεγάλη πιθανότητα να σχηματίσει «κυβέρνηση», στο Κυπριακό είναι μια πραγματικότητα που γνωρίζουμε όλοι μας, όπως και οι ευαισθησίες στο θέμα της επίλυσης του κυπριακού προβλήματος. Την επόμενη περίοδο θα αρχίσει μια διαδικασία νέων συνομιλιών. Εμείς επιλέξαμε ως στόχο να έχουμε έναν πιο δραστήριο ρόλο για τη λύση του Κυπριακού σε αυτή τη νέα διαδικασία και σε αυτό το ζήτημα θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας.

Σερντάρ Ντενκτάς: Το αποτέλεσμα των «εκλογών» δεν συνδέεται πολύ με το κυπριακό πρόβλημα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της «προεκλογικής» εκστρατείας το Κυπριακό δεν το συζητήσαμε σχεδόν καθόλου. Γι’ αυτό το λόγο αυτό το αποτέλεσμα δεν συνδέεται με το κυπριακό πρόβλημα. Αλλά η νέα «κυβέρνηση» που θα σχηματισθεί και η νέα «βουλή» θα έχει με μια έννοια το Κυπριακό «στις αγκάλες της». Αυτό δεν θα είναι για να εμποδίσει (τις συνομιλίες), να τις κατευθύνει, είτε είμαστε στην αντιπολίτευση, είτε στην εξουσία, εμάς θα είναι το καθήκον μας. Εάν δούμε λάθος προσεγγίσεις, ανεξάρτητα σε ποια θέση θα είμαστε, θα το μοιραστούμε με την κοινή γνώμη και θα είναι καθήκον μας να επιδράσουμε πάνω σε αυτή την κοινή γνώμη.

Μεχμέτ Αλί Ταλάτ: Υπήρχε μια εξουσία και ως εξουσία μπορούμε να κρίνουμε τον «πρόεδρο» και την «κυβέρνηση». Αλλά σε αυτό η πλευρά του «προέδρου» υπερέχει, έχει δύναμη και είναι κέντρο που αποφασίζει. Στις «εκλογές» που έγιναν δεν υπήρξε αλλαγή στην «προεδρία», αλλά στην «κυβέρνηση». Γι’ αυτό το λόγο η κατάσταση που υπερέχει συνεχίζει, αλλά η «κυβέρνηση», στο βαθμό που μπορεί να επηρεάσει, πρέπει να επηρεάσει θετικά στο Κυπριακό. Το αποτέλεσμα που βγήκε δείχνει ακόμη μια φορά τη θέληση των Τ/κ για λύση. Αν και κατά τη διάρκεια της «προεκλογικής» περιόδου το Κυπριακό δεν ήρθε στην ατζέντα σχεδόν καθόλου, εγώ και πάλι θεωρώ το αποτέλεσμα σημαντικό. Η προσέγγιση του ΡΤΚ στο κυπριακό πρόβλημα είναι ξεκάθαρη και σαφής και η προτίμηση του «λαού» είναι υπέρ αυτού του κόμματος. Γιατί, όπως είπα, δεν έχει δημιουργηθεί μια κατάσταση που θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη διαδικασία στο Κυπριακό.

Ερώτηση: Θεωρείτε χρήσιμο το αποτέλεσμα των «εκλογών» για ολόκληρη την Κύπρο, τη συμφιλίωση και την ανάπτυξη των επαφών μεταξύ των δύο κοινοτήτων;

Οζκάν Γιοργκαντζίογλου: Βεβαίως. Εμείς θα κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας.

Σερντάρ Ντενκτάς: Και πάλι δεν είναι θέματα που συνδέονται (με το αποτέλεσμα των «εκλογών»). Αναπόφευκτα θα πρέπει να έρθει στην ατζέντα η συνεργασία σε κάποια θέματα, η προσέγγιση μεταξύ των δύο «λαών». Με αυτή την έννοια υπάρχει μια σημαντική ευθύνη της ΕΕ. Για να εκπληρώσει αυτές τις δεσμεύσεις είναι πολύ πολύ σημαντικό να βελτιωθούν οι σχέσεις με την ΕΕ. Είναι πολύ πολύ σημαντικό, σε συνεννόηση με την κυβέρνηση της Τουρκίας και πάλι, να θέσουμε τις απόψεις μας στη διεθνή πολιτική σκηνή. Όλα αυτά στην περίοδο της επόμενης «κυβέρνησης» θα είναι από τα θέματα που θα έρθουν πρώτα. Στις «εκλογές» δεν υπήρξε καμιά αντιπαράθεση για το Κυπριακό, γι’ αυτό δεν είναι εύκολο να δημιουργήσεις απευθείας συσχετισμό με τα αποτελέσματα των «εκλογών».

Μεχμέτ Αλί Ταλάτ: Βεβαίως και είναι. Ιδιαίτερα όσον αφορά το κομμάτι της επαναπροσέγγισης των δύο κοινοτήτων, της αύξησης των επαφών, στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών και της οικονομίας να αυξήσει τη συνεργασία και επιπλέον να ενισχυθεί η συμβολή του κανονισμού της Πράσινης Γραμμής και η διεύρυνση των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών, αυτά είναι πεδίο αρμοδιότητας της «κυβέρνησης». Γι’ αυτό το λόγο, από αυτή την άποψη, θεωρώ ότι η προσέγγιση όσον αφορά τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, το νέο σχήμα της «κυβέρνησης» μπορεί να παράξει πιο θετικά αποτελέσματα.