Αναταράξεις και κινήσεις σ’ ένα πολιτικό τοπίο που αλλάζει

Κεντροδεξιά σενάρια σε κινούμενη άμμο

Του Θ. Μιχόπουλου από την «ΕΠΟΧΗ»

Κινούμενη άμμο θυμίζει το πολιτικό σκηνικό, καθώς στο μεταβατικό τοπίο που βιώνουμε δεν υπάρχει καμιά συνεκτικότητα. Διεργασίες συντελούνται στους περισσότερους πολιτικούς χώρους, ενώ οι δυνάμεις εξουσίας, το «σύστημα», που σήμερα υπηρετεί η συγκυβέρνηση, προετοιμάζουν την επόμενη μέρα. Σ’ αυτή τη μεταβατική φάση, όμως, αντιθέσεις και αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα προκαλούν δράσεις / αντιδράσεις, που δεν έχουν ενιαία και μονοσήμαντη λογική. Παράλληλα, εμφανίζονται νέοι πολιτικοί σχηματισμοί με τη διαχωριστική

γραμμή μνημόνιο / αντιμνημόνιο πλέον να μετακινείται. Σ’ αυτό το πολιτικό πλαίσιο καλείται ο ΣυΡιζΑ να «εξηγήσει» στην κοινωνία το «νέο» τοπίο και να προσπαθήσει να το υπερβεί. Όσοι φαντάζονται περιπάτους στο δρόμο προς το Μαξίμου, ας το ξεχάσουν. Κανείς δεν περιμένει να παραδώσει την εξουσία του.

Καμιά ρευστότητα

Ο Αντ. Σαμαράς με επικοινωνιακό όπλο την δόση, που βαπτίζει «εθνική σωτηρία», προσπαθεί να αλλάξει την ατζέντα ετοιμάζοντας ανοίγματα στην ευρύτερη κεντροδεξιά. Πολιτικά μπορεί να το «παλέψει», οικονομικά αδύνατον. Η δόση ούτε τη διαχειρισιμότητα του χρέους εξασφαλίζει, ούτε, βέβαια, τη βιωσιμότητα της κοινωνίας. Και καμιά ρευστότητα δεν θα υπάρξει στην αγορά από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, όπως ομολόγησε ο ίδιος ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Προβόπουλος, μιλώντας στη Βουλή -«θα υπάρξει ανάσα ρευστότητας, αλλά όχι κατ’ ανάγκη με χρηματοδότηση. Θα έρθει από άλλους διαύλους και συγκεκριμένα από την επανάκαμψη των καταθέσεων στις τράπεζες ως αποτέλεσμα της βελτίωσης της εμπιστοσύνης των καταθετών».

Ο Αντ. Σαμαράς, μετά τον Γ. Στουρνάρα -«φεύγουν τα σύννεφα της αβεβαιότητας»-, απάντησε κι αυτός στον… εαυτό του, διαβεβαιώνοντάς τον ότι «Grexit is dead» -η έξοδος από το ευρώ πέθανε. Τα σενάρια εξόδου, βέβαια, από το ευρώ δεν υφίστανται, και επίσημα, καιρό τώρα, μετά τη σωρεία δηλώσεων Β. Σόιμπλε, Α. Μέρκελ και… λοιπών [ευρω]δυνάμεων, μια και σύμφωνα με αναλύσεις ειδικών και μη θα στοιχίσει πολύ περισσότερο από την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ.

Πρόσκαιρη «ανάσα»

Η απόφαση του Eurogroup μόνο ευκαιριακά μπορεί να διευκολύνει τη συγκυβέρνηση, καθώς τα χρήματα που τελικά θα ενισχύσουν τη ρευστότητα είναι ελάχιστα, ενώ η διαφημιζόμενη «ανάσα για τη χώρα» γρήγορα θα χρειαστεί και πάλι αναπνευστήρα κάτω από την πίεση των σκληρών μέτρων. Από τα 52,4 δισ. ευρώ της απόφασης, ήδη το ΔΝΤ δεν θα δώσει τα 3,3 δισ. [θα αποφασίσει τον Γενάρη…], τα 23,2 δισ. αφορούν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ενώ τα 11,3 δισ. προορίζονται για την επαναγορά ομολόγων. Το υπόλοιπο ποσό, των 14,6 δισ., που θα δοθεί σε δόσεις, προορίζεται για κάλυψη ελλειμμάτων του προϋπολογισμού και εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών που «μπορεί να θεωρηθεί ότι θα ενισχύσει τη ρευστότητα της αγοράς, αν και ένα μέρος του, που αφορά εξόφληση οφειλών σε ξένους προμηθευτές, θα πάρει το δρόμο του εξωτερικού» [Νέα, 14.12.12].

Και, βέβαια, η επιταγή δεν θα είναι λευκή. Συνδέεται με την «εφαρμογή συγκεκριμένων στόχων του μνημονίου, που μένει να συμφωνηθούν με την τρόικα», όπως αναφέρει και η ανακοίνωση του Eurogroup.

Ανασυγκρότηση;

Η αβεβαιότητα, λοιπόν, της συγκυβέρνησης παραμένει -παρά τα μεγάλα λόγια. Και γίνεται προσπάθεια προετοιμασίας της επόμενης μέρας. Η διάσπαση των Ανεξάρτητων Ελλήνων, αν και όχι ισοδύναμη, και χωρίς να μπορεί, ακόμα, να κοστολογηθεί θετικά ή αρνητικά, ξανανοίγει τη συζήτηση για μια νέα κεντροδεξιά. Ήδη ο Φαήλος Κρανιδιώτης [εφημερίδα Δημοκρατία 12.12.12] απευθύνει από «καρδιάς» παραίνεση στον Αντ. Σαμαρά τονίζοντας ότι «είναι καιρός για άνοιγμα προς τη βάση των Ανεξαρτήτων Ελλήνων και της Χρυσής Αυγής χωρίς προσβολές ή συγκρουσιακά συνθήματα , αλλά με πρακτικές πολιτικές […] Ας ανασυγκροτήσουμε και την παράταξη».

Και αν ο Φ. Κρανιδιώτης εξακολουθεί να βλέπει την αντίθεση με όρους εμφυλίου [δεξιά / αριστερά] ο Χρ. Λαζαρίδης, διευρύνει τη βάση της «μεγάλης δεξιάς παράταξης». Σε ερώτηση [Μ. Κοττάκης, ΝΕΤ, 08.12.12] για το αν η ΝΔ πρέπει να επανεφεύρει τον εαυτό της και να ιδρυθεί ένα νέο κόμμα της κεντροδεξιάς, χωρίς αναφορές στο παρελθόν, απαντά ότι «σε κάθε φάση ιστορικής αλλαγής τα μεγάλα ιστορικά ρεύματα δεν εξαφανίζονται, δεν εξαερώνονται, μετασχηματίζονται ή ξαναανακαλύπτουν τον εαυτό τους […] χωρίς να χάσουν τις βασικές τους αφετηριακές αρχές. Και επομένως, και για τη ΝΔ και για τα άλλα κόμματα, μπαίνει ένα θέμα να επαναπροσδιοριστούν […] ως προς το μεγάλο αιτούμενο της εποχής που είναι οι μεταρρυθμίσεις». Και βλέπει τη δημιουργία δύο μπλοκ. Ένα «μεταρρυθμιστών» -«αυτοί που θέλουν τις μεταρρυθμίσεις είναι ένα πράγμα. Είτε προέρχονται από την αριστερά, από το κέντρο, από την κεντροδεξιά»- και των «απέναντι», που αποτελούν οι «μέχρι τώρα βολεμένοι που δεν θέλουν να ξεβολευτούν, δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα» και όσοι «δεν υπερασπίζονται τα προνόμια των συντεχνιών, γιατί έχουν ιδεολογικές εμμονές». Και βλέπει τη δημιουργία, χωρίς να αποκλείει ακόμα και νέο όνομα, ενός κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων που θα προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις.

Και νέο κόμμα;

Και αν η ΝΔ «βλέπει» νέο κόμμα με ηγεμονικό το δικό της ρόλο, οι αποχωρήσαντες βουλευτές από τους Ανεξάρτητους Έλληνες [Κ. Μαρκόπουλος, Χρ. Ζώης και Γ. Κουράκος] άρχισαν ήδη τις επαφές για τη δημιουργία νέου φορέα, στον οποίο, πιθανόν, θα ενταχθούν όχι μόνο οι τρεις διαγραμμένοι της ΝΔ [Ν. Νικολόπουλος, Γ. Κασαπίδης και Ν. Σταυρογιάννης], αλλά και βουλευτές της ΝΔ! Ήδη διάχυτη είναι η φημολογία ότι ο Κ. Καραμανλής θα ενεργοποιηθεί ξανά σε μια απόπειρα ανασυγκρότησης της μεγάλης κεντροδεξιάς παράταξης. Ο ίδιος μπορεί να το διαψεύδει, αλλά παράγοντες της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας το προωθούν, κόντρα στον Αν. Σαμαρά.

Ο Ν. Νικολόπουλος, πάντως, αποκάλυψε ότι συζητά με όλους! Με τους Γ. Καρατζαφέρη, Στ. Παπαθεμελή και Π. Ψωμιάδη, που αποτελούν ένα «κοινό» πόλο, τους Χρ. Ζώη και Κ. Μακρόπουλο, ακόμα και με τους Ανεξάρτητους Έλληνες! Ο Γ. Καρατζαφέρης, που προσπαθεί να επανέλθει στο προσκήνιο, ζήτησε να «παραμερίσει ο Αντ. Σαμαράς, για να αναδειχθούν νέες δυνάμεις και να δημιουργηθεί ένα πανεθνικό κίνημα αστικής δημοκρατίας». Εκτιμώντας, όμως, ότι ο Αντ. Σαμαράς δεν θα «παραμερίσει» και για να μην μείνει ο κόσμος «στο ψευδοδίλημμα Σαμαράς ή Τσίπρας», πρότεινε τη δημιουργία ενός «τρίτου πόλου – πλην μαρξιστών. Ενός συνετού αντιμνημονιακού περιεχομένου» ξεχνώντας τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση Λ. Παπαδήμου!

Προσπάθεια γίνεται να μπουν στο παιχνίδι και βουλευτές της Χρυσής Αυγής, καθώς έχει αποκλειστεί [;] η διάσπαση της οργάνωσης. Η εκτίμηση, πάντως, είναι ότι ακόμα και αν υπάρξει αποχώρηση, θα πρόκειται για μεμονωμένη περίπτωση. Η αποχώρηση, πάντως, μελών και βουλευτών από τους Ανεξάρτητους Έλληνες έγινε «από τα δεξιά», αντιδρώντας -αυτό προβάλλουν- στη [μελλοντική] συνεργασία του Π. Καμμένου με το ΣυΡιζΑ! Κίνηση και λόγος που φέρνει στο προσκήνιο το θέμα των συμμαχιών του ΣυΡιζΑ, ιδιαίτερα, μάλιστα, όταν το ΚΚΕ με τις θέσεις του αποκλείει όχι μόνο κάθε κουβέντα για συνεργασία με τον ΣυΡιζΑ αλλά ακόμα και την καλημέρα! Αν, πάντως, οι αποχωρήσεις από το κόμμα του Π. Καμμένου συνεχιστούν και καταστραφεί το «ακροδεξιό ανάχωμα», η Χρυσή Αυγή ενδέχεται να παρουσιάσει και νέα άνοδο…

Νέες κινήσεις

Κινήσεις, όμως, γίνονται και σε άλλους, διαφορετικούς χώρους. Ήδη κυοφορείται κόμμα εκσυγχρονιστών από πρόσωπα που κινήθηκαν γύρω από τις κυβερνήσεις Κ. Σημίτη και Λ. Παπαδήμου και συμπλέουν με το σημερινό υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα. Ο Α. Λοβέρδος ανακοίνωσε την πρόθεσή του για δημιουργία κόμματος εντός του 2013, διευκρινίζοντας, όμως, ότι «δεν έχω πρόθεση να ρίξω την κυβέρνηση και να την ωθήσω σε εκλογές». Ο καθηγητής Ν. Κοτζιάς ανακοίνωσε τη δημιουργία κίνησης ιδεών και δράσης, με το όνομα «Πράττω», με πρόεδρο τον ίδιο και «συμμετοχή προσωπικοτήτων από το πολιτικό και επιστημονικό δυναμικό της χώρας και αγωνιστών του λαϊκού κινήματος». Στόχος της κίνησης η «συγκρότηση ενός ριζοσπαστικού, δημοκρατικού, πατριωτικού, κοινωνικού κινήματος σωτηρίας της χώρας, του λαού, του εργαζόμενου ανθρώπου, της ελληνικής φύσης». Όλα τα σώζουμε…Και, βέβαια, υπάρχουν βουλευτές της ΝΔ που δεν «παίζουν», είναι οι Αρ. Σπηλιωτόπουλος, Ν. Κακλαμάνης, ο Κ. Μητσοτάκης, [που απλά περιμένει πότε θα μπει στην κυβέρνηση], η Ντ. Μπακογιάννη που έχει χαθεί από την επικαιρότητα, ενώ η επάνοδος στην επικαιρότητα του Γ. Βουλγαράκη έγινε μετά από καταγγελίες ότι παίζει παρασκηνιακό ρόλο στους Ανεξάρτητους Έλληνες ως φίλος του Π. Καμμένου. Αυτοί, που δεν βλέπουν όλοι το μέλλον τους να συμβαδίζει με» αυτό του Αν. Σαμαρά, κάποια στιγμή θα προχωρήσουν σε πολιτικές κινήσεις διαφοροποίηση.

Ο ΣυΡιζΑ

Η συνεχιζόμενη λιτότητα, η επιτροπεία των ξένων και κυρίως η αλλαγή του τρόπου οργάνωσης της οικονομίας και κοινωνίας επιβάλλει αλλαγές και στον τρόπο λειτουργίας του ΣυΡιζΑ. Η κοινωνία δεν δείχνει να κινητοποιείται, όσο θα περίμενε κανείς σε αντιμνημονιακή βάση ενώ και τα κινήματα συγκεκριμένων επιλογών [«δεν πληρώνω – δεν πληρώνω» διόδια, χαράτσια, κ.λπ.] δείχνουν να έχουν μειώσει τη δυναμική τους. Οι πολίτες δεν πληρώνουν το χαράτσι της ΔΕΗ γιατί δεν έχουν χρήματα –το ιδεολογικό έρχεται μετά. Προέχει, λοιπόν, να «ανακαλύψουμε» νέους τρόπους αντίθεσης / διαμαρτυρίας, αλλά και νέα σημεία αναφοράς -διαφορετικά κάθε φορά. Στην επαρχία μπορεί να είναι οι τοπικές βιομηχανίες που εκποιούνται για ένα κομμάτι ψωμί [π.χ. Βιομηχανία Ζάχαρης στις Σέρρες, η Δωδώνη στα Γιάννενα, κλπ.]. Στα αστικά κέντρα στόχος μπορεί να είναι ό,τι επιβαρύνει τη ζωή μας: από τις επερχόμενες αυξήσεις σε ΕΥΔΑΠ και ΔΕΗ μέχρι τα εισιτήρια στις αστικές συγκοινωνίες.