Ταπεινωτικές και εξευτελιστικές αλήθειες

Η Έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με τη μεταχείριση του ασθενούς κρατουμένου Παναγιώτη Νεοκλέους, αλλά και οι διαπιστώσεις της Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού σχετικά με την παραβίαση δικαιωμάτων του παιδιού του αποτελούν το νέο επεισόδιο της περίεργης ιστορίας δίωξης η οποία έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός δικαστικού θρίλερ: πρωταγωνιστές που αντιπαρατίθενται από την εποχή Βγενόπουλου, ανεξιχνίαστες κλοπές εταιρειών ρωσικών συμφερόντων αξίας εκατομμυρίων, διαπλοκή, αμφιλεγόμενες ανακριτικές και δικαστικές πρακτικές. Και όλα αυτά εν αναμονή της

Το νέο κεφάλαιο που ανοίγεται υπό το φως των γεγονότων περιγράφει τον τρόπο διαβίωσης ενός ασθενή μέσα στο δωμάτιο όπου κρατείται για σκοπούς θεραπείας λόγω μιας χρόνιας, προϋπάρχουσας πάθησής του η οποία θεραπεία σύμφωνα με τους γιατρούς του απαιτεί απόλυτη ψυχική ηρεμία. Συγκεκριμένα, η Έκθεση αναφέρεται στη συνεχή παρακολούθηση του ασθενούς με 12 κάμερες (!) μέσω κλειστού κυκλώματος και καταλήγει αναφερόμενη στις κάμερες που βρίσκονται μέσα στο δωμάτιο: «Θεωρώ ότι δεν είναι συμβατή με τις αρχές των σύγχρονων δημοκρατικών κοινωνιών και ως εκ τούτου συνιστά προσβολή της αξιοπρέπειας του ατόμου και της ιδιωτικής ζωής…αποτελεί υποτιμητική / εξευτελιστική μεταχείρισή του…».

Παράλληλα, η επίτροπος Προστασίας του Δικαιωμάτων του Παιδιού σε κείμενό της σχετικά με τη διακοπή προγραμματισμένης επίσκεψης του παιδιού του κρατουμένου από τον Διευθυντή των φυλακών και ιατρούς για έκτακτη ιατρική εξέταση διαπιστώνει «…παραβίαση των δικαιωμάτων του παιδιού σε σχέση με την έκθεσή του στη θέα της ιατρικής εξέτασης του πατέρα του μέσα από το κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης».

Πέρα όμως από τη συναρπαστική για τον αναγνώστη αντιδικία και τον εντυπωσιακό αριθμό καμερών (ποιος δολοφόνος / ισοβίτης άραγε παρακολουθείται τόσο στενά ακόμη και την ώρα του ύπνου του;) η υπόθεση είναι μια ευκαιρία να δούμε κατά πρόσωπο μερικές δυσάρεστες αλήθειες, άλλες προφανείς και άλλες όχι τόσο, σχετικά με τους θεσμούς μας και την κοινωνία μας.

Αλήθεια πρώτη: Στο σωφρονιστικό σύστημα και κατ’ επέκταση στην κυπριακή Δικαιοσύνη έχει δημιουργηθεί μια κατάσταση νοσηρή. Φυσικά κανείς δεν σοκάρεται από τη διαπίστωση. Χρόνια το κράτος δικαίου αφήνεται να σαπίζει καθώς η αδράνεια αποδεικνύεται ιδιαίτερα εξυπηρετική. Είναι βολική η ρουσφετολογική ανεπάρκεια, η γραφειοκρατία, το χαλαρό σύστημα ελέγχου και κυρώσεων. Βολική όχι για τους πολίτες αλλά για όσους επιδιώκουν τη χειραγώγησή του. Ο εκσυγχρονισμός και η μεταρρύθμιση του συστήματος δεν είναι ανέφικτα: είναι ανεπιθύμητα.

Αλήθεια δεύτερη: Όποιος έχει το όνομα έχει και τη χάρη. Είναι αναρίθμητες οι περιπτώσεις διορισμών συγγενικών προσώπων μεγαλόσχημων σε θέσεις επιρροής. Όλες αξιοκρατικές και όλες συμπτώσεις φυσικά. Στην Κύπρο η επίκληση της συγγενικής σχέσης είναι συχνά πιο ισχυρή από οποιεσδήποτε παραβάσεις της νομοθεσίας. Τι κι αν παρατηρούνται αυτοκρατορικές συμπεριφορές; Κραυγαλέες καταχρήσεις της εξουσίας; Τι κι αν διαπιστώνονται νομικά και ηθικά ασυμβίβαστα; Λίγοι βλέπουν το βαθύτερο πρόβλημα: ότι, σταθερά, η πρακτική αυτή μας οδηγεί σε νομικά και ηθικά αδιέξοδα. Γιατί είναι ηθικό αδιέξοδο, κατάντια και σημάδι παρακμής, να επιδιώκεις να εκδικηθείς έναν πατέρα εξευτελίζοντας τον μπροστά στο παιδί του. Τόση χυδαιότητα κάποια στιγμή αναπόφευκτα θα σκάσει στα μούτρα αυτού που την κουβαλά με αλαζονεία.

Αλήθεια τρίτη: Η τήρηση των νόμων μοιάζει σήμερα προαιρετική καθώς οι ευθύνες διαχέονται μέχρις εξαφανίσεως κάθε ίχνους. Οι υποθέσεις ανοίγουν και κλείνουν επιλεκτικά, φάκελοι κινούνται με την ταχύτητα του φωτός και άλλοι αραχνιάζουν στο αρχείο, διαπιστωμένες παρανομίες χάσκουν σαν ανοικτές πληγές, συνταγματικά δικαιώματα πάνε περίπατο χωρίς να ανοίγει μύτη αρμοδίου.

Αλήθεια τέταρτη: Όσοι δεν έχουν μνήμη χρυσόψαρου μπορούν να κάνουν τις αναγωγές και να βγάλουν τα συμπεράσματα. Ο συγκεκριμένος κρατούμενος είναι ο μόνος άνθρωπος στην Κύπρο που ως δικηγόρος κατάφερε να παγοποιήσει τους λογαριασμούς και τα περιουσιακά στοιχεία του μακαρίτη Βγενόπουλου σε όλο τον κόσμο και να του επιδώσει κλήση για να λογοδοτήσει για τις πράξεις του. Η πορεία από τότε γνωστή: απομάκρυνση από την υπόθεση, κατηγορίες, φυλάκιση..

Εξάλλου, αν κάποιος κοινός θνητός, κάποιος κακομοίρης κουρεμένος τολμήσει να κοιτάξει ψηλά, προς τον νοητό ήλιο της δικαιοσύνης, θα διακρίνει στο τόξο της πύλης του δωματίου του θρόνου του να αναγράφεται με ευμεγέθη γράμματα το μόττο: «Οι ευθύνες για την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κύπρου και κατ’ επέκταση της οικονομίας της είναι κατ’ εξοχήν πολιτικής φύσεως και διοικητικής φύσεως». Τάδε έφη Ζαρατούστρας και η ζωή συνεχίζεται.