Στο φως το απόρρητο "τρίπτυχο" των συνομιλιών στο Κυπριακό

Το περιβόητο και για εφτά τουλάχιστον μήνες, άγνωστο τρίπτυχο των συνομιλιών που καταγράφει το σύνολο του κεκτημένου της διαδικασίας και το οποίο τυγχάνει πολλαπλών αναγνώσεων αποκάλυψε το ΣΙΓΜΑ.

Σχεδόν 100 σελίδες καταγράφουν την πραγματικότητα των συνομιλιών, χωρίς σάλτσες και υποκειμενισμούς, σε στήλες συγκλίσεων και αποκλίσεων και μεγάλων διαφωνιών. Πρώτο μας σχόλιο ότι η παραχθείσα εργασία είναι όντως σημαντική και σε σύγκριση με το προηγούμενο παρόμοιο έγγραφο, οι λεγόμενες συγκλίσεις Ντάουνερ του 2012, με το οποίο

κάποιος πρέπει να αντιπαραβάλει το σημερινό, διαφαίνεται ότι η δυόμιση ετών διαδικασία προχώρησε όσο ποτέ άλλοτε.

Από μια πρώτη λεπτομερή, αλλά όχι σε βάθος ανάγνωση, με εστίαση κυρίως στα σημεία διαφωνίας προκύπτει η απορία πως μπορούσαμε να καταλήξουμε σε στρατηγική συμφωνία, όπως είπε ο κ. Γκουτέρες, αφού υπάρχουν ακόμη πολλά κενά και ασάφειες.

Εκείνο που προκύπτει είναι πως η πεμπτουσία των συμφωνιών αφορά κυρίως στη Διακυβέρνηση - Κατανομή Εξουσιών και σε αρκετό βαθμό στην Οικονομία και την Ε.Ε.

Τα στοιχεία που ξεχωρίζουν από τη μέχρι στιγμής ανάλυση του εγγράφου του οποίου η σύνταξη, στηρίχθηκε στα εκάστοτε κοινά έγγραφα των διαπραγματευτών είναι:

- Πέραν της εκ περιτροπής, υπάρχει ουσιώδης διαφωνία στο πότε θα κηρύσσεται αδιέξοδο στην Εκτελεστική εξουσία με την Τ/κ πλευρά να θέλει αυτό να γίνεται και μεμονωμένα από τον Τ/κ Πρόεδρο/Αντιπρόεδρο.

-Εξαιρούν από τα κεφάλαια, όπου θα υπάρχει μηχανισμός επίλυσης αδιεξόδου, τους σημαντικούς πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής, της άμυνας και του προυπολογισμού, κάτι που θα οδηγήσει σε επικίνδυνες ατραπούς.

Ωστόσο, για να μπορέσει να γίνει σωστή ανάλυση θα πρέπει να ιδωθούν τα έξι έγγραφα -ένα ανά κεφάλαιο - τόσο μεμονωμένα όσο και σε συνάρτηση, καθώς κτίζεται μια ολοκληρωμένη εικόνα της λύσης που εξυφαίνεται. Παρά ταύτα τα συμπεράσματα είναι αναπόδραστα.

Ένα παράδειγμα είναι ότι η επιτυχία της δημογραφικής αναλογίας 4:1 τίθεται εν συνόλω υπό αμφισβήτηση καθώς η Τ/κ ισχυρίζεται ότι αφορούσε μέχρι τα τέλη του 2016 και μπορεί πλέον να αλλάξει τους αριθμούς. Οφείλουμε επίσης να σημειώσουμε ότι στο κεφάλαιο των ομοσπονδιακών εξουσιών που είναι ο πλέον σημαντικός πυλώνας, υπό τον τίτλο σημαντικές διαφωνίες, υπάρχουν έξι σημεία, τα οποία χρήζουν αναφοράς.

Συγκεκριμένα δεν υπάρχει συμφωνία στα εξής:

-Η Ε/κ πλευρά απαιτεί η άμυνα να είναι ομοσπονδιακή αρμοδιότητα με την Τ/κ να παραπέμπει στα όσα θα συμφωνηθούν στο κεφάλαιο ασφάλεια - εγγυήσεις.

-Στο θεσμό της Κεντρικής Τράπεζας εμμένει η Τ/κ πλευρά σε αριθμητική ισότητα και η Ε/κ στο 2:1. Ομοίως σε όλα τα ομοσπονδιακά σώματα οικονομικής πολιτικής και ανταγωνισμού.

-Τεράστια διαφωνία για το FIR και τα κέντρα ελέγχου με την Τ/κ πλευρά να δηλώνει ότι η μόνη παραχώρηση που κάνει είναι για ένα μεν FIR αλλά δύο κέντρα ελέγχου.

Αυτό που πρέπει να διασαφηνιστεί είναι ότι η τ/κ πλευρά αρνήθηκε να υπογράψει το έγγραφο για να καταστεί κοινό, αν και στηρίζεται σε προηγούμενα κοινά αποδεκτά έγγραφα.

Ωστόσο, στα μείζονα κεφάλαια Εδαφικού και Ασφάλειας δεν καταγράφονται θέσεις της Τ/κ πλευράς. Παρά ταύτα είναι σημαντικές οι Ε/κ θέσεις.

Συγκεκριμένα:

- Στο εδαφικό υπάρχουν δύο μόνο συγκλίσεις που αφορούν στο γνωστό εύρος του ποσοστού 28.2 - 29.2%, μία ήσσονος σημασίας διαφωνία με τεράστια όμως ουσία και δύο μεγάλες διαφωνίες τόσο στα κριτήρια, όσο και στις κατευθυντήριες γραμμές για την ποιότητα των εδαφών που θα επιστραφούν.

- Από τις Ε/κ θέσεις ξεχωρίζουν η πρόταση για δικοινοτική επιτροπή ειδικών (3-3) που θα οριοθετήσουν τις δύο συνιστώσες επί του εδάφους, αλλά και αυτή που προνοεί ότι ξένοι υπήκοοι, προφανώς και έποικοι που την ημέρα της λύσης θα διαμένουν σε υπό εδαφική αναπροσαρμογή περιοχή, και των οποίων η παραμονή ξεπερνά τα πέντε χρόνια, θα δικαιούνται να αιτηθούν οικονομική βοήθεια για μετεγκατάσταση.

- Στο κεφάλαιο ασφάλεια εγγυήσεις καταγράφονται οι γνωστές θέσεις του Προέδρου Αναστασιάδη.