Στην τελική ευθεία-Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τις εκλογές

Λήγει απόψε τα μεσάνυχτα η προεκλογική περίοδος των Δημοτικών Εκλογών. Ο Γενικός Έφορος Εκλογών υπενθύμισε σε δημοσιογραφική διάσκεψη το πρωί της Παρασκευής 16 Δεκεμβρίου, όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τις εκλογές.

Κανόνες που πρέπει να γνωρίζουν οι υποψήφιοι

- Οι προεκλογικές συγκεντρώσεις και γενικά οι κομματικές δραστηριότητες λήγουν απόψε τα μεσάνυχτα. Κατά την προηγούμενη και την ημέρα της ψηφοφορίας, απαγορεύονται οι πολιτικές διαφημίσεις, δηλώσεις και εκδηλώσεις που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με

- Να αποφευχθεί η αποστολή προεκλογικών ηλεκτρονικών μηνυμάτων σε κινητά τηλέφωνα πολιτών ή άλλως πως, γιατί και αυτή η ενέργεια αποτελεί παραβίαση της νομοθεσίας. Καλώ σήμερα τα εκλογικά επιτελεία, αλλά και κάθε υποψήφιο ξεχωριστά, να αποφύγουν να χρησιμοποιήσουν τη σύγχρονη τεχνολογία για να επηρεάσουν τους εκλογείς ή να διασπείρουν φήμες, όταν η προεκλογική εκστρατεία θα έχει ουσιαστικά και κατά νόμο περατωθεί.

Επίσης, απαγορεύεται η μετάδοση ή δημοσίευση ειδήσεων ή ανακοινώσεων που έχουν σχέση άμεσα ή έμμεσα με τις εκλογές, εκτός από ανακοινώσεις ή ειδήσεις που μεταδίδονται από τον Έφορο Εκλογής ή με εξουσιοδότησή του.

Πώς ψηφίζουμε

- Κανείς δεν μπορεί να ψηφίσει χωρίς να προσκομίσει το εκλογικό του βιβλιάριο ή το δελτίο ταυτότητας της Δημοκρατίας, έστω και αν είναι γραμμένος στον εκλογικό κατάλογο. Μόνη εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούν οι εγκλωβισμένοι, οι οποίοι μπορούν να προσκομίσουν οποιοδήποτε έγγραφο της Δημοκρατίας που φέρει τη φωτογραφία τους. Όλοι, συνεπώς, θα πρέπει να μεριμνήσουν να έχουν μαζί τους ένα από αυτά τα έγγραφα, κατά την προσέλευσή τους στο εκλογικό κέντρο που έχουν κατανεμηθεί. Υπενθυμίζω ότι τα Γραφεία Επάρχων θα δέχονται αιτήσεις για αντικατάσταση εκλογικών βιβλιαρίων, λόγω απώλειας, μέχρι αύριο στη 1.00 μ.μ.

- Ο κάθε ψηφοφόρος πρέπει να γνωρίζει εκ των προτέρων το εκλογικό κέντρο στο οποίο θα ψηφίσει. Η Υπηρεσία Εκλογών και όλοι οι Έφοροι Εκλογής θα έχουν αρμόδιους λειτουργούς και κατά την ημέρα των εκλογών για να ενημερώνουν σχετικά τους ψηφοφόρους.

- Ο εκλογέας να προσέξει να πάρει τα ψηφοδέλτιά του κατάλληλα σφραγισμένα με την επίσημη σφραγίδα της Δημοκρατίας και, στις περιπτώσεις που στο ίδιο εκλογικό κέντρο έχουν κατανεμηθεί εκλογείς από περισσότερες της μιας κοινότητες, τα ψηφοδέλτια που θα του δοθούν να είναι αυτά της κοινότητας της οποίας είναι εκλογέας. Οι εκλογείς σε Δήμους θα πάρουν ξεχωριστά ψηφοδέλτια για την εκλογή δημάρχου, για την εκλογή δημοτικών συμβούλων και για την εκλογή σχολικών εφόρων, ενώ οι εκλογείς σε κοινότητες θα πάρουν ξεχωριστά ψηφοδέλτια για την εκλογή κοινοτάρχη και για την εκλογή κοινοτικών συμβούλων.

- Απαγορεύεται τόσο στους εκλογείς όσο και στους εκπροσώπους των κομμάτων/συνδυασμών/υποψηφίων, να κάνουν χρήση του κινητού τους τηλεφώνου εντός των εκλογικών κέντρων και για το ζήτημα αυτό σημειώνω ότι έχουν δοθεί αυστηρές οδηγίες στους προεδρεύοντες των εκλογικών κέντρων. Ο μοναδικός που μπορεί να χρησιμοποιήσει κινητό τηλέφωνο εντός του εκλογικού κέντρου είναι ο προεδρεύων, για σκοπούς επικοινωνίας με τον Έφορό του.

Με βάση τον τελικό εκλογικό κατάλογο, ο ολικός αριθμός των εγγεγραμμένων εκλογέων ανέρχεται σε 561.376, από τους οποίους ένας σημαντικός αριθμός θα ψηφίσει δύο φορές.

Συγκεκριμένα, οι εκτοπισθέντες εκλογείς οι οποίοι προέρχονται από τους κατεχόμενους ή ημικατεχόμενους Δήμους ή Κοινότητες, πιθανόν να ψηφίσουν δύο φορές, μια για τον Δήμο ή την Κοινότητα από τον οποίο είναι εκτοπισμένοι, αν θα διεξαχθεί εκλογή, και μια για τον Δήμο ή την Κοινότητα όπου διαμένουν.

Ο αριθμός των εκλογέων κατά Εκλογική Περιφέρεια στην οποία θα στηθούν κάλπες, έχει ως ακολούθως:

Στους αριθμούς αυτούς, περιλαμβάνονται 16.740 εκλογείς/πολίτες άλλων Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τους οποίους οι περισσότεροι είναι Ελλαδίτες και πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου, και 634 Τουρκοκύπριοι εκλογείς.

Δικαίωμα ψήφου έχουν και 70 εγκλωβισμένοι κατεχόμενων κοινοτήτων της Εκλογικής Περιφέρειας Κερύνειας και 161 εγκλωβισμένοι της Εκλογικής Περιφέρειας Αμμοχώστου.

Μια από τις βασικές μέριμνες του Υπουργείου και των Εφόρων Εκλογής ήταν η οργάνωση των εκλογικών κέντρων. Έχουν ήδη οργανωθεί και θα λειτουργήσουν την Κυριακή 1.344 εκλογικά κέντρα συνολικά.

Ανάμεσα σε αυτά, είναι και το ειδικό εκλογικό κέντρο που θα λειτουργήσει στις Κεντρικές Φυλακές για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα οι φυλακισμένοι.

Οι ώρες ψηφοφορίας και σε αυτές τις εκλογές, είναι από τις 7.00 π.μ. μέχρι τις 6.00 μ.μ. με διάλειμμα μιας ώρας μεταξύ 12 μ. – 1 μ.μ.

Η διαλογή και καταμέτρηση των ψήφων θα γίνει επιτόπου, στα ίδια τα εκλογικά κέντρα, ευθύς αμέσως μετά τη λήξη της ψηφοφορίας, με εξαίρεση περιορισμένο αριθμό καλπών κατεχόμενων κοινοτήτων, οι οποίες θα μεταφερθούν για διαλογή και καταμέτρηση σε ενιαίο κέντρο διαλογής που θα λειτουργήσει στον χώρο του Υπουργείου Οικονομικών.

Ορθός τρόπος ψηφοφορίας και σταυροί προτίμησης

Ο ορθός τρόπος με τον οποίο πρέπει να ψηφίσει κάποιος είναι απλός. Ο εκλογέας δεν έχει παρά να τοποθετήσει ένα από τα επιτρεπόμενα σύμβολα "+" ή "Χ" ή "√" μέσα στο μεγάλο τετράγωνο που βρίσκεται κάτω από τη στήλη του συνδυασμού της εκλογής του, ή στο τετραγωνάκι που βρίσκεται δίπλα από το όνομα ενός από τους ανεξάρτητους υποψηφίους, αν επιλέξει να ψηφίσει ανεξάρτητο υποψήφιο.

Επιπρόσθετα, ο εκλογέας μπορεί, αν θέλει, να εκδηλώσει την προτίμησή του σε συγκεκριμένους υποψήφιους του συνδυασμού της εκλογής του, σημειώνοντας σταυρό προτίμησης μέσα στο μικρό τετραγωνάκι που βρίσκεται δίπλα από το όνομά τους.

Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης, που ο εκλογέας δικαιούται να σημειώσει σε υποψηφίους του συνδυασμού της εκλογής του, είναι για τις σχολικές εφορείες σταθερός για όλους τους Δήμους και είναι δύο, για τα δημοτικά συμβούλια ένα σταυρό προτίμησης για κάθε τέσσερις συμβούλους ή μέρος τους και για τα κοινοτικά συμβούλια ένα σταυρό προτίμησης για κάθε δύο συμβούλους. Διευκρινίζεται ότι ο αριθμός των σταυρών προτίμησης καθορίζεται από τον αριθμό των δημοτικών/κοινοτικών συμβούλων και ΟΧΙ από τον αριθμό των υποψηφίων κάθε συνδυασμού.

Τονίζεται ότι η σημείωση σταυρών προτίμησης δεν είναι υποχρεωτική, ούτε και είναι υποχρεωμένος ο εκλογέας να τοποθετήσει όλους τους σταυρούς προτίμησης, που επιτρέπονται από τον Νόμο. Η τοποθέτηση περισσότερων σταυρών προτίμησης από τον αριθμό που προνοεί ο Νόμος, καθιστά τους σταυρούς προτίμησης άκυρους, αλλά η ψήφος που δόθηκε στον συνδυασμό θεωρείται έγκυρη.

Η εκλογή Δημάρχου ή Κοινοτάρχη είναι πιο απλή. Ο εκλογέας δεν έχει παρά να τοποθετήσει το κατάλληλο σημείο "+" ή "Χ" ή "√" μέσα στο μεγάλο τετράγωνο που βρίσκεται κάτω από το όνομα του υποψήφιου της προτίμησής του.

Πότε ένα ψηφοδέλτιο είναι άκυρο

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ένα ψηφοδέλτιο μπορεί να είναι άκυρο. Οι κυριότεροι όμως λόγοι, είναι οι εξής:

(α) Όταν το ψηφοδέλτιο δεν είναι σφραγισμένο με την επίσημη σφραγίδα στο εξωτερικό του μέρος. Με βάση τον Εκλογικό Νόμο, ο προεδρεύων υπάλληλος κάθε εκλογικού κέντρου, οφείλει να μεριμνήσει για να σφραγισθούν όλα τα ψηφοδέλτια στο εξωτερικό τους μέρος, προτού παραδοθούν στους εκλογείς για να ψηφίσουν. Επομένως, αν ένα ψηφοδέλτιο δεν φέρει την επίσημη σφραγίδα είναι άκυρο, γι’ αυτό τόσο οι προεδρεύοντες όσο και οι εκλογείς πρέπει να βεβαιώνονται ότι το ψηφοδέλτιο που παραδίδουν και παραλαμβάνουν, αντίστοιχα, είναι κατάλληλα σφραγισμένο.

(β) Αν δεν μπορεί να εξακριβωθεί απ’ αυτό η θέληση του εκλογέα, όπως π.χ. το λευκό ψηφοδέλτιο.

(γ) Όταν ο εκλογέας ψηφίζει δύο ή περισσότερους συνδυασμούς ή ένα συνδυασμό και ένα ανεξάρτητο υποψήφιο ή δύο ανεξάρτητους υποψηφίους, στις περιπτώσεις που υπάρχουν τέτοιοι υποψήφιοι.

(δ) Όταν ο εκλογέας σημειώσει οποιαδήποτε άλλα σημεία ή αριθμούς ή γράμματα, εκτός από εκείνα που καθορίζονται στο Νόμο, δηλ. "+" ή "Χ" ή "√". Στο σημείο αυτό, θέλω να τονίσω πως οι εκλογείς δεν πρέπει να αναγραφούν αριθμούς στα τετραγωνάκια δίπλα από το όνομα των υποψηφίων ή να βάζουν σε κύκλο τον αριθμό του συνδυασμού ή του υποψηφίου που επιλέγουν. Το τονίζω αυτό, γιατί ήταν ένα φαινόμενο που παρατηρήθηκε συχνά στις τελευταίες εκλογικές διαδικασίες.

(ε) Τέλος, όταν φέρει οποιοδήποτε σημείο ή χαρακτηριστικό, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει άμεσα ή έμμεσα στην αναγνώριση της ταυτότητας του εκλογέα. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο θεωρούνται άκυρα τα ψηφοδέλτια που φέρουν σημεία ή αριθμούς ή γράμματα άλλα από εκείνα που καθορίζονται στον Νόμο, ή στα οποία οι εκλογείς χρησιμοποιούν πέννα διαφορετικού χρώματος από το μπλε και το μαύρο.

Λευκά ψηφοδέλτια

Με βάση την ισχύουσα Νομοθεσία, τα λευκά ψηφοδέλτια είναι άκυρα, αλλά καταμετρούνται και καταχωρούνται χωριστά για στατιστικούς σκοπούς.

Καταμέτρηση και εξαγωγή αποτελεσμάτων

Η διαλογή και καταμέτρηση των ψήφων και των σταυρών προτίμησης θα είναι όπως πάντα μια επίπονη εργασία. Όπως γνωρίζετε, η Εκλογική Νομοθεσία απαγορεύει οποιαδήποτε επαφή των εκπροσώπων των συνδυασμών ή υποψηφίων με τα ψηφοδέλτια. Απαγορεύεται επίσης να φέρουν πέννες ή άλλα είδη γραφικής ύλης, ή να παίρνουν οποιεσδήποτε σημειώσεις κατά τη διαλογή των ψήφων. Κατά το πέρας της διαδικασίας, θα έχουν τη δυνατότητα, αν το επιθυμούν, να καταγράψουν τα αποτελέσματα και τους σταυρούς προτίμησης του συνδυασμού που εκπροσωπούν.

Παράκλησή μας είναι όπως όλοι οι αντιπρόσωποι των συνδυασμών και των ανεξάρτητων υποψηφίων συμμορφωθούν, γιατί πρόθεσή μας είναι να εφαρμόσουμε αυστηρά την πρόνοια αυτή. Όσοι δεν συμμορφωθούν, θα διώκονται από το εκλογικό κέντρο και θα ληφθούν εναντίον τους δικαστικά μέτρα. Σχετικές οδηγίες έχουν ήδη δοθεί στους προεδρεύοντες υπαλλήλους.

Λόγω των πολλαπλών εκλογών και του αυξημένου αριθμού συνδυασμών και ανεξάρτητων υποψηφίων, θα απαγορευθεί η είσοδος οποιουδήποτε μη εξουσιοδοτημένου προσώπου στο εκλογικό κέντρο. Δικαίωμα εισόδου στα εκλογικά κέντρα, μετά την έναρξη της διαδικασίας διαλογής και καταμέτρησης, θα έχουν μόνο οι Βοηθοί Έφοροι Εκλογής, απλά για να βεβαιωθούν ότι αυτή διεξάγεται ομαλά. Θα απαγορευθεί επίσης στους εκπροσώπους των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης να παρευρίσκονται στα εκλογικά κέντρα κατά τη διαδικασία της διαλογής και καταμέτρησης των ψήφων, εκτός από τη λήψη πλάνων κατά την έναρξη της διαδικασίας. Λήψη πλάνων μπορούν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης να πάρουν και στο ενιαίο κέντρο διαλογής, στο Υπουργείο Οικονομικών.

Σε περίπτωση που όλα εξελιχθούν ομαλά και δεν υπάρξουν απρόβλεπτες δυσκολίες και προβλήματα

- Οι Δήμαρχοι και Κοινοτάρχες που θα εκλεγούν αναμένεται να είναι γνωστοί μέχρι τις 10 το βράδυ της Κυριακής.

- Τα Μέλη των Δημοτικών/Κοινοτικών Συμβουλίων και των Σχολικών Εφορειών, θα γνωστοποιηθούν μετά την καταμέτρηση και των σταυρών προτίμησης, κατά τις πρωινές ώρες της Δευτέρας.

Η ανακήρυξη όσων θα εκλεγούν θα γίνει από τους οικείους Εφόρους Εκλογής, σύμφωνα με την ανακοίνωση που ήδη σας έχει διανεμηθεί.

Σημειώνω ότι η έδρα μου, καθ’ όλη τη διάρκεια της ψηφοφορίας, θα βρίσκεται στο Υπουργείο Εσωτερικών, στο παλιό κτήριο του Υπουργείου Οικονομικών, απ’ όπου θα σας ενημερώνω για την πορεία της εκλογικής διαδικασίας.

Πριν να κλείσω, θα ήθελα να υπενθυμίσω κάποιες τροποποιήσεις της Νομοθεσίας, οι οποίες έχουν να κάμουν τόσο με τους υποψηφίους δημάρχους/κοινοτάρχες/δημοτικούς συμβούλους όσο και με τα κόμματα, σε ό,τι αφορά τις εκλογικές τους δαπάνες, αλλά και τους φορείς που προσέφεραν διαφημιστικές υπηρεσίες στους υποψηφίους.

Κάθε τέτοιος υποψήφιος πρέπει να υποβάλει στον Έφορο Εκλογής εντός τριών εβδομάδων από τη δημοσίευση του αποτελέσματος της εκλογής στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας την έκθεση των εκλογικών του δαπανών, αφού προηγουμένως τη δημοσιεύσει τουλάχιστον σε δύο ημερήσιες εφημερίδες οι οποίες κυκλοφορούν στη Δημοκρατία ή την αναρτήσει στην ιστοσελίδα του ή του κόμματος με το οποίο ήταν υποψήφιος. Μη έγκαιρη υποβολή της έχει ως συνέπεια για τον υποψήφιο χρηματικό πρόστιμο ύψους €500, το οποίο προσαυξάνεται κατά €50 για κάθε επιπρόσθετη ημέρα καθυστέρησης υποβολής της.

Σε ό,τι αφορά τα κόμματα, αυτά που λαμβάνουν μέρος σε οποιεσδήποτε πολιτειακές εκλογές που διεξάγονται στη Δημοκρατία, πρέπει να τηρούν πλήρη οικονομικά στοιχεία και υποβάλλουν στον Έφορο Πολιτικών Κομμάτων αναλυτικές καταστάσεις εσόδων και δαπανών για την προεκλογική τους εκστρατεία, το αργότερο εντός τριών μηνών μετά τη διεξαγωγή των εκλογών. Παράλληλα, αναρτούν τις υπ’ αναφορά καταστάσεις στην ιστοσελίδα τους.