Προσπάθεια αποκατάστασης και αναβίωσης του ιστορικού κέντρου

Το περασμένο Σάββατο πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης φοιτητικών εργασιών της Σχολής Αρχιτεκτονικής και Γεωπεριβαλλοντικών Επιστημών του Πανεπιστήμιου Νεάπολις Πάφου, με τίτλο ¨Μια Νέα Σχολή για μια Νέα Αρχιτεκτονική¨, παρουσία του προέδρου του πανεπιστημίου, κ. Μιχαλάκη Λεπτού, του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, κ. Γιαννάκη Ομήρου και του Δημάρχου της Πάφου, κ. Φαίδωνα Φαίδωνος.

Στην έκθεση που θα διαρκέσει δυο εβδομάδες παρουσιάζονται μεταξύ άλλων και μελέτες των τριτοετών φοιτητών του τμήματος που έχουν ως αντικείμενο την αποκατάσταση και επανάχρηση του ιστορικού κινηματογράφου της Πάφου, ¨Οθέλλος¨, πρώην ¨Αττικόν¨.

Πρόκειται για ένα κτήριο σημαντικής ιστορικής αξίας για την πόλη, αφού αποτελεί έναν από τους πλέον ιστορικούς κινηματογράφους, ο οποίος άρχισε τη λειτουργία του στις αρχές της δεκαετίας του 1940, αποτελώντας σήμερα πολύτιμο τεκμήριο των πρώτων νεωτεριστικών εκφάνσεων της κοινωνικής και ψυχαγωγικής ζωής της πόλης κατά τα τελευταία χρόνια της αποικιοκρατίας. Το εν λόγω κτήριο, που δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί, βρίσκεται αρκετά χρόνια σε αχρηστία και έχει συμπεριληφθεί στις υποδομές που θα υποστηρίξουν την ανάληψη του θεσμού της πολιτιστικής πρωτεύσας της Ευρώπης που έχει αναλάβει η Πάφος για το έτος 2017.

Το συγκεκριμένο έργο επιλέχτηκε ως αντικείμενο του κύριου σχεδιαστικού εργαστήριου του 5ου εξαμήνου, στο πλαίσιο του μαθήματος ¨Συντήρηση και Αποκατάσταση Ιστορικών Κτηρίων και Συνόλων¨, ώστε να υποστηρίξει την πάγια προσπάθεια του πανεπιστημίου για συνδρομή στην επίλυση προβλημάτων και στην ανάπτυξη ιδεών και προτάσεων για τη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη της πόλης.

Οι φοιτητές μέσω σκίτσων, σχεδίων, τρισδιάστατων απεικονίσεων, προπλασμάτων και άλλων απεικονιστικών μέσων, ανέπτυξαν μια σειρά από σύγχρονες και καινοτόμες προτάσεις για την αποκατάσταση και επάναχρηση του κτηρίου, ώστε να φιλοξενήσει νέες χρήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να χαρίσουν ζωή στο ερημωμένο σήμερα κτήριο, λειτουργώντας και ως εφαλτήριο για την αποκατάσταση και άλλων κτηρίων της περιοχής, με στόχο τη γενικότερη αναζωογόνηση του ιστορικού κέντρου της πόλης.

Μεταξύ των φοιτητικών εργασιών περιλαμβάνονται προτάσεις που προβλέπουν τη δημιουργία κινηματόγραφου, εκθεσιακού χώρου, μουσείου, αγοράς, σχολής ανώτατης εκπαίδευσης και άλλων χρήσεων, ενώ στο σύνολό τους οι προτάσεις προβλέπουν διάφορες χωρικές συνδέσεις του κτηρίου με το οικοδομικό τετράγωνο, στο οποίο βρίσκεται μεταξύ άλλων και ο Δημοτικός Πολυχώρος Πολιτισμού ¨Παλιά Ηλεκτρική¨. Οι φοιτητές στις προτάσεις τους πρότειναν λύσεις για την αποκατάσταση του κτηρίου, την επίλυση των προβλημάτων παθολογίας του και σχεδίασαν νέες κατασκευές εντός και εκτός του υφιστάμενου κτηριακού κελύφους, καθώς και υπαίθριες διαμορφώσεις για την αναβάθμιση του περιβάλλοντος χώρου.

Οι εν λόγω μελέτες αποτελούν πολύ καλά παραδείγματα για τον τρόπο που μπορούν να προσεγγιστούν και άλλα κτηριακά κελύφη της περιοχής, τα οποία βρίσκονται σε αχρηστία, ώστε να αποκατασταθούν με ευαισθησία και σεβασμό στις αρχιτεκτονικές και ιστορικές τους αξίες, καθώς και στις χωρικές ποιότητες που διαθέτουν. Η αποκατάσταση του κινηματογράφου ¨Οθέλλος¨, καθώς και άλλων κτηρίων της περιοχής, είτε πρόκειται για κατοικίες και ιστορικούς χώρους κοινωνικών εξυπηρετήσεων, είτε για αποθήκες και εργαστήρια, είναι αναγκαία ώστε το ιστορικό κέντρο της πόλης να ανακτήσει τον κυρίαρχο ρόλο του στη ζωή της Πάφου, διασφαλίζοντας την ιστορική συνέχεια και αναδεικνύοντας ένα σημαντικό μέρος της ταυτότητάς της.

Οι φοιτητές της Σχολής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου εκτός του παραπάνω εργαστηρίου έχουν ασχοληθεί και με μια σειρά άλλων σχεδιαστικών αλλά και θεωρητικών εργασιών που αφορούν την αναβίωση του ιστορικού κέντρου της Πάφου. Το ζήτημα της αναβίωσης των ιστορικών κέντρων στο σύγχρονο περιβάλλον της παγκοσμιοποίησης και του έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των πόλεων είναι διεθνώς περισσότερο επίκαιρο παρά πότε, στο πλαίσιο της ανάγκης για βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη καθώς και για προστασία της άυλης και υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς, που διασώζεται σε μεγάλο βαθμό στα ιστορικά αστικά κέντρα.

Σχεδιαστικές προτάσεις όπως η αναβίωση του κινηματογράφου ¨Οθέλλος¨ που επιχειρήθηκε από τους φοιτητές της Σχολής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου συμβάλουν στον προβληματισμό που αναπτύσσεται σήμερα τόσο από πολίτες και οργανωμένα σύνολα, όσο και από τον Δήμο της πόλης για τα μέτρα και τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν για την αναβάθμιση του δημοσίου χώρου και την κατ΄ επέκταση βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης της πόλης.