Ο πρώτος μαύρος super star της μπάλας

Το «FFT» του gazzetta.gr αφηγείται την ιστορία του Χοσέ Λεονάρντο Αντράντε, του ίσως κορυφαίου Ουρουγουανού όλων των εποχών. Γράφει ο Γιώργος Καραμάνος.

Στο ξεκίνημα του το ποδόσφαιρο ήταν ένα παιχνίδι για πλούσιους. Σταδιακά άρχισε να μετατρέπεται σε ένα άθλημα που το έπαιζαν οι φτωχοί και οι πλούσιοι απολάμβαναν να το παρακολουθούν. Ωστόσο, στην Ευρώπη παρέμενε αποκλειστικό προνόμιο των λευκών. Μέχρι το 1924 δεν είχε υπάρξει μαύρος ποδοσφαιριστής, καθώς ακόμα και οι ιμπεριαλιστικές χώρες της Γηραιάς Ηπείρου δεν

Οπότε, όταν η Ουρουγουάη παρουσιάστηκε στο Παρίσι για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η παρουσία του Χοσέ Λεονάρντο Αντράντε εξέπληξε οπτικά τους θεατές του ποδοσφαιρικού τουρνουά των Αγώνων. Ακόμα περισσότερα όμως του ξετρέλανε ο αχαλίνωτος αγωνιστικός ρυθμός του. Από αμυντικός μέσος μετατρεπόταν με λίγες δρασκελιές σε εξτρέμ ή ακόμα και σέντερ φορ και αμέσως προλάβαινε να επιστρέψει στην θέση του, έχοντας κάνει φαντεζί ντρίμπλες, τάκλιν και έχοντας ρίξει και μερικές κλωτσιές.

Αν και ρατσιστές εκείνη την εποχή στην πλειονότητα τους οι θεατές Γάλλοι, δεν άργησαν θαμπωμένοι να ξεπεράσουν τα ταμπού τους και να τον αποθεώσουν. Η ιαχή «La Merveille Noire» (σ.σ.: ο θαυματουργός μαύρος) ακουγόταν σε κάθε εμφάνιση του και ειδικά στον τελικό. Εκεί όπου η Σελέστε διέλυσε 3-0 την Σουηδία και κατέκτησε το πρώτο ποδοσφαιρικό μετάλλιο σε Ολυμπιακό τουρνουά, με τον Αντράντε να ψηφίζεται MVP της διοργάνωσης.

Μάλιστα ήταν τέτοια η τρέλα των Γάλλων μαζί του, που τον κράτησαν κοντά τους και μετά τους Αγώνες. Για λίγους μήνες έγινε το μεγαλύτερο trend της Πόλης του Φωτός. Βρέθηκε στα διασημότερα καμπαρέ, παρέδιδε μαθήματα τανγκό στις Κυρίες της υψηλής κοινωνίας και έφτασε να πρωταγωνιστεί ακόμα και σε διαφημίσεις. Ποτέ κανείς μαύρος αθλητής και ειδικά ποδοσφαιριστής δεν είχε κάνει τόσο γκελ. Πόσο μάλλον στην σφικτή κοινωνικά Ευρώπη του Μεσοπολέμου.

Ο Αντράντε επέστρεψε στην πατρίδα του, για να κατακτήσει τρία Κόπα Αμέρικα και τέσσερα χρόνια μετά να γυρίσει για νέους επαίνους στην Ευρώπη. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928 στo Άμστερνταμ, την παράσταση μπορεί να έκλεψε αγωνιστικά ο συμπαίκτης του, Εκτορ Σκαρόνε, αλλά και πάλι στην πορεία προς το χρυσό μετάλλιο, ο Αντράντε ήταν εκείνος που συγκέντρωσε τα βλέμματα εξαιτίας του χρώματος του.

Το 1930 ήταν η ώρα του πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Εκεί ο ήρωας μας δεν ήταν στην καλύτερη αγωνιστική κατάσταση του, καθώς στα 29 του ταλαιπωρούνταν από τραυματισμούς. Ωστόσο, ακόμα και έτσι, κατάφερε να κάνει σούπερ εμφανίσεις, να οδηγήσει την Σελέστε στην κορυφή του Μουντιάλ και να βρεθεί στην all star 11άδα της διοργάνωσης. Πλέον η δημοφιλία του είχε απογειωθεί. Κανείς λευκός δεν τον ξεπερνούσε και τα χρήματα που έβγαζε για την εποχή ήταν απίστευτα πολλά.

Δεν μπόρεσε όμως να διαχειριστεί όλη αυτήν την αναγνωρισιμότητα και το χρήμα. Σταδιακά τα έχασε όλα και έγινε αλκοολικός, για να ξεχαστεί από συγγενείς και φίλους. Πέθανε μόνος και αβοήθητος, παρατημένος σε ένα άσυλο ανιάτων σε ηλικία 55 ετών (1957). Υπήρξε ωστόσο, κάποιος που δεν τον ξέχασε. Ηταν ένας ανιψιός του που τον θαύμαζε. Ο Βίκτορ Ροδρίγκες είχε φροντίσει να προσθέσει το Αντράντε στο επίθετο του και ως τέτοιος βρέθηκε με την Ουρουγουάη να σκοτώνει τη Βραζιλία στο «Μαρακανάσο» του Μουντιάλ του 1950.

Έτσι το όνομα του βρήκε την ποδοσφαιρική συνέχεια του και η FIFA στο τέλος του 20ού αιώνα φρόντισε για την ποδοσφαιρική δικαίωση του, τοποθετώντας τον Χοσέ Λεάντρο Αντράντε στους 100 κορυφαίους όλων των εποχών στην ιστορία του Μουντιάλ. Εκείνου που υπήρξε ο πρώτος μαύρος super star του παιχνιδιού με τη μπάλα στα πόδια και για πολλούς συμπατριώτες του, ο κορυφαίος παίκτης που έβγαλε ποτέ η Σελέστε...