Η ΕΔΔ απορρίπτει παράπονο για ανακριβές ρεπορτάζ του ΣΙΓΜΑ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (15/16/11/205) από πολίτη εναντίον του τηλεοπτικού σταθμού Σίγμα και προσωπικά εναντίον του διευθυντή του Χρύσανθου Τσουρούλη για μετάδοση μη εξακριβωμένων και ανακριβών πληροφοριών.

Ειδικότερα ο παραπονούμενος ανέφερε ότι το ΣΙΓΜΑ «μετέδωσε χωρίς να προηγηθεί διερεύνηση και εξακρίβωση πραγματικών γεγονότων πληροφορία δήθεν ότι εντοπίστηκε Ελληνοκύπριος αγνοούμενος του 1974, προκαλώντας αχρείαστο

Το παράπονο αφορούσε σε είδηση του ΣΙΓΜΑ που μεταδόθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου, 2015 η οποία ανέφερε ότι:

«Σύμφωνα με απόλυτα διασταυρωμένες πληροφορίες, Τούρκος υπήκοος, ο οποίος διαμένει στην Τουρκία ισχυρίζεται ότι έχει ενδείξεις πως ενδέχεται να είναι Ελληνοκύπριος που μεταφέρθηκε στην Τουρκία από τα παιδικά του χρόνια και συγκεκριμένα κατά την τουρκική εισβολή στο νησί, το 1974.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο ίδιος ήλθε σε επαφή με το κυπριακό ΥΠΕΞ μέσω της Ελλάδας και ότι η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται σε συνεχή επαφή μαζί του «και έχει αναπτυχθεί επικοινωνία». Μάλιστα, υπάρχει αλληλογραφία μεταξύ του ιδίου και της Δημοκρατίας.

Ο άντρας εξέφρασε την επιθυμία να υποβληθεί σε τεστ DNΑ, ώστε να εξακριβωθεί κατά πόσον επιβεβαιώνονται οι υποψίες του ότι είναι Ελληνοκύπριος απαχθείς από τον τουρκικό στρατό το 1974.

Οι Αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας επεξεργάζονται την περίπτωση του Τούρκου υπηκόου και αναζητούν τρόπους διεξαγωγής των αναγκαίων εξετάσεων DNA.»

Στη συνέχεια η είδηση αναφερόταν σε επιλογές που εξετάζει η Κυπριακή Δημοκρατία για διερεύνηση των ισχυρισμών και παρέθετε δήλωση αρμόδιας πηγής που ανέφερε ότι «είναι υποχρέωση μας… να διερευνήσουμε την περίπτωση του και κάθε άλλη περίπτωση και ισχυρισμό, ακόμα κι αν οι πιθανότητες να είναι αυτός που ισχυρίζεται είναι απειροελάχιστες».

Στη συνέχεια παρέθετε επίσημη δήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών που ανέφερε ότι:

«… τέτοιου είδους ειδήσεις προκαλούν πολλές φορές άδικη και αχρείαστη αναστάτωση σε συγγενείς αγνοουμένων, αφού παρόμοιοι ισχυρισμοί στο παρελθόν αποδείχθηκαν τελικά αβάσιμοι.

Ολες οι υποθέσεις και πληροφορίες που άπτονται του ανθρωπιστικού θέματος των αγνοουμένων, περιλαμβανομένων εκείνων του σημερινού δημοσιεύματος, τυγχάνουν χειρισμού με τη δέουσα σοβαρότητα και υπευθυνότητα από τις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας, έχοντας πάντα ως γνώμονα την αδήριτη αναγκαιότητα του τερματισμού του συνεχιζόμενου δράματος που βιώνουν καθημερινά οι οικογένειες των αγνοουμένων. Με πλήρη σεβασμό στις οικογένειες των αγνοουμένων μας, το Υπουργείο Εξωτερικών θα επανέλθει επί του θέματος εάν προκύψουν εξελίξεις.»

Στις 9/11/2015 Το Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία οι αρμόδιες αρχές εξέτασαν γενετικό υλικό που λήφθηκε από τον Τούρκο υπήκοο και ανέφερε:

«Από τα αποτελέσματα όλων των προαναφερθεισών συγκρίσεων δεν παρατηρήθηκε οποιαδήποτε συσχέτιση των γενετικών προφίλ του εν λόγω προσώπου με οποιοδήποτε γενετικό προφίλ που είναι καταχωρημένο μέχρι σήμερα στην ηλεκτρονική Βάση Δεδομένων Γενετικών Προφίλ συγγενών αγνοουμένων/πεσόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το Υπουργείο Εξωτερικών επαναλαμβάνει ότι το ανθρωπιστικό θέμα των αγνοουμένων αποτελεί ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και ότι τυγχάνει χειρισμού με τη δέουσα σοβαρότητα και υπευθυνότητα από τις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας, έχοντας πάντα ως γνώμονα την αδήριτη αναγκαιότητα του τερματισμού του συνεχιζόμενου δράματος που βιώνουν καθημερινά οι οικογένειες των αγνοουμένων.»

Απαντώντας στην καταγγελία ότι δεν έγινε διερεύνηση της είδησης, ο αναπληρωτής διευθυντής ειδήσεων του ΣΙΓΜΑ Νικήτας Κυριάκου ανέφερε στην Επιτροπή ότι προτού μεταδοθεί η είδηση οι πληροφορίες διασταυρώθηκαν με το Υπουργείο Εξωτερικών και επιβεβαιώθηκε πως ήταν ακριβείς.

Η Επιτροπή, αφού μελέτησε τις εκατέρωθεν θέσεις και όλο το υλικό που τέθηκε ενώπιον της διαπίστωσε ότι η είδηση που μετέδωσε το ΣΙΓΜΑ ήταν απόλυτα ακριβής και βασιζόταν σε πραγματικά γεγονότα, τα οποία ήταν ότι ένας Τούρκος υπήκοος διατύπωσε τον ισχυρισμό ότι δυνατό να ήταν Ελληνοκύπριος αγνοούμενος της Τουρκικής εισβολής του 1974 και ότι το Υπουργείο Εξωτερικών ήταν ενήμερο του ισχυρισμού αυτού και το διερευνούσε.

Τα γεγονότα αυτά αναφέρθηκαν σαφώς στην είδηση και δεν αφέθηκε η παραμικρή υποψία ότι ο ισχυρισμός ήταν ακριβής. Αντίθετα, η είδηση έκαμε σαφές ότι το Υπουργείο Εξωτερικών διερευνούσε τον ισχυρισμό αν και θεωρούσε ότι η πιθανότητα να ήταν ακριβής ήταν απειροελάχιστη.

Περαιτέρω, ο τηλεοπτικός σταθμός παρακολούθησε την εξέλιξη της είδησης και στις 9/11/2015 μετέδωσε είδηση δύο λεπτών σχετικά με την ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών για τα αποτελέσματα των εξετάσεων γενετικού υλικού που κατέρριπταν τον ισχυρισμό του Τούρκου υπηκόου.

Η Επιτροπή θεωρεί πως το κριτήριο στην υπόθεση αυτή δεν ήταν κατά πόσον ο ισχυρισμούς που πρόβαλε ο Τούρκος υπήκοος ήταν ακριβής, αλλά κατά πόσον τα γεγονότα που αναφέρονταν στην είδηση ήταν πραγματικά.

Από την εξέταση όλων των στοιχείων προκύπτει ότι η είδηση του ΣΙΓΜΑ παρέθετα πραγματικά γεγονότα, τα οποία έτυχαν επιβεβαίωσης και από το Υπουργείο Εξωτερικών.

Κατά συνέπεια αποφάσισε ότι δεν υπήρξε παραβίαση της πρόνοιας για την ακρίβεια των πληροφοριών ή παραπλάνηση και ότι ο τηλεοπτικός σταθμός προέβη στις επιβαλλόμενες ενέργειες για επιβεβαίωση της ακρίβειας των πληροφοριών.

Συνακόλουθα, η Επιτροπή απέρριψε το παράπονο.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή απέρριψε το παράπονο για μετάδοση ανεξακρίβωτων πληροφοριών.

Ως προς την πτυχή της πρόκλησης αναστάτωσης στους συγγενείς των αγνοουμένων, η Επιτροπή θεώρησε ότι δεν θα μπορούσε να απαγορευθεί σε οποιοδήποτε ΜΜΕ η δημοσιοποίηση έγκυρων πληροφοριών. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος, που με βάση τον Κώδικα ανάγονται στην υποβοήθηση ανίχνευσης εγκλήματος, την προστασία της δημόσιας ασφάλειας ή υγείας, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την παρεμπόδιση παραπλάνησης του κοινού. Στην προκειμένη περίπτωση δεν μπορούσε να υπάρξει παραπλάνηση από τη δήλωση του Τούρκου υπηκόου, δεδομένου ότι προβλήθηκε επαρκώς η προειδοποίηση του Υπουργείου Εξωτερικών ότι η πιθανότητα οι ισχυρισμοί να ήταν ακριβείς ήταν απειροελάχιστη.

Επίσης η Επιτροπή διαπίστωσε πως το Σίγμα ολοκλήρωσε το θέμα μεταδίδοντας είδηση για την τελική ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών ότι οι ισχυρισμοί του Τούρκου Υπηκόου δεν ήταν ακριβείς.

Κατά συνέπεια η Επιτροπή αποφάσισε πως ο τηλεοπτικός σταθμός ικανοποίησε πλήρως τις πρόνοιες του Κώδικα περί ακρίβειας των πληροφοριών, διερεύνησε τις πληροφορίες και δεν άφησε να αιωρείται αναπάντητο το ερώτημα ως προς την ακρίβεια των ισχυρισμών του Τούρκου υπηκόου.

Η Επιτροπή συμμερίζεται τη θέση του Υπουργείου Εξωτερικών ότι ειδήσεις για ισχυρισμούς που είναι δυνατό να προκαλέσουν αναστάτωση σε ομάδες ανθρώπων, και κυρίως των συγγενών των αγνοουμένων θα πρέπει να τυγχάνουν χειρισμού με τη μέγιστη υπευθυνότητα.