Επιστρέφουν τα σενάρια τρόμου

Σε επικίνδυνα νερά πλέουν οι παγκόσμιες χρηματαγορές, με τις ανησυχίες να εντείνονται
Τεράστιο πλήγμα έχει υποστεί μέχρι στιγμής ο τραπεζικός κλάδος, ενώ οι αγορές αμφισβητούν ευθέως την ικανότητα των κεντρικών τραπεζών να αναχαιτίσουν τον κίνδυνο

Τα σενάρια τρόμου επιστρέφουν στο σκηνικό της παγκόσμιας οικονομίας, μετά τις εξαιρετικά κακές επιδόσεις των διεθνών χρηματαγορών και της νέας πτώσης των τιμών του πετρελαίου,

με τις μετοχές να σημειώνουν απώλειες στην αξία τους για όγδοη φορά μέσα σε εννιά μέρες. Τα χρηματιστήρια του κόσμου μοιάζουν να προσπαθούν να κρατηθούν πάνω από τον γκρεμό, την ώρα που οι μετοχές των τραπεζών κατρακυλούν στον απόηχο των κακών ειδήσεων και σκοτεινών εκτιμήσεων για το μέλλον.

Την εβδομάδα που πέρασε, ο τραπεζικός κλάδος στην ευρωπαϊκή αγορά έχει σημειώσει πτώση πάνω από 10%, με τις ανησυχίες για την κερδοφορία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να βρίσκονται σε κρεσέντο, ενώ από τις αρχές του 2016 έχει καταγραφεί συνολική πτώση 28%. Κι όλο αυτό να διαδραματίζεται σε κλίμα χαμηλής ανάπτυξης και μικρών επιτοκίων, που έχουν παρασύρει την εμπιστοσύνη των επενδυτών σε χαμηλά επίπεδα. Σημειώνεται δε, ότι οι μετοχές των ευρωπαϊκών εταιρειών φλερτάρουν με τον πάτο, σε μια περίοδο 2,5 ετών, λόγω των τραγικών οικονομικών αποτελεσμάτων και του κινδύνου που αφορά στη φερεγγυότητα.

Κατακρημνίστηκε η Societe General
Η χρηματιστηριακή κρίση φέρνει μαζί της μια σειρά κυμάτων που πλήττουν κυρίως τον τραπεζικό κλάδο και δη το συστημικό του κομμάτι, προκαλώντας μπαράζ ρευστοποιήσεων, επιβαρύνοντας την απόδοση των κρατικών ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που αγγίζουν ταυτόχρονα και τον βορρά, ενώ χτυπούν κόκκινο καμπανάκι στο Παρίσι, με τη Societe General να κατακρημνίζεται στο -13%, μετά την ανακοίνωση των (απογοητευτικών) οικονομικών της αποτελεσμάτων για τέταρτο συνεχόμενο τρίμηνο. Την ίδια ώρα η Credit Suisse σημειώνει διόλου ευκαταφρόνητες απώλειες, ύψους 8,41%. Δύσκολες ώρες βιώνει και ο γερμανικός τραπεζικός κολοσσός της Deutsche Bank, ο οποίος μετά την προχθεσινή ανάσα, απόρροια των δηλώσεων του Υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, υποχώρησε εκ νέου κατά 5,83%, δίνοντας συνέχεια στην επικίνδυνη πορεία που έχει πάρει εδώ και μια εβδομάδα.

Ισχυρότατες πιέσεις σε τράπεζες και εμπορεύματα
Τα βασικά χρηματιστήρια στην Ευρώπη κατέγραψαν απώλειες άνω του 3%, με τον τραπεζικό κλάδο και την αγορά των εμπορευμάτων να δέχονται τις ισχυρότερες πιέσεις. Συγκεκριμένα, ο βρετανικός δείκτης FTSE 100 υποχώρησε κατά 2,13%, ο γερμανικός DAX κατέγραψε απώλειες κατά 2,55%, ενώ ο γαλλικός CAC 40 κινήθηκε πτωτικά κατά 3,70%, ενώ ο σύνθετος πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 σημείωσε πτώση 3,4% στις 304,47 μονάδες. Σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει τις τάσεις μαζικής ρευστοποίησης, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, εμφανίστηκε καθησυχαστικός σχετικά με την πορεία των ευρωπαϊκών τραπεζών, λέγοντας ότι «δεν υπάρχει ανησυχία για τον τραπεζικό κλάδο» κι επισημαίνοντας εκ νέου την ανάγκη ολοκλήρωσης της τραπεζικής ένωσης που, όπως θεωρεί, θα βοηθήσει στην αναχαίτιση του προβλήματος.

Ακολουθώντας την ίδια τακτική, ο Πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, εισερχόμενος στη συνεδρία των Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι ισχυρότερες από ό,τι ήταν προηγουμένως, σε μια προσπάθεια να περιορίσει όσο το δυνατόν τις ανησυχίες. «Πιστεύω ότι στην Ευρωζώνη, δομικά, είμαστε σε πολύ καλύτερη θέση από ό,τι ήμασταν πριν από μερικά χρόνια. Αυτό ισχύει επίσης για τις τράπεζές μας», επισήμανε. Πρόσθεσε δε ότι «η διαδικασία της συνεχιζόμενης ενίσχυσης των τραπεζών θα διατηρηθεί με την Τραπεζική Ένωση» και κάλεσε τις αγορές να προσαρμοστούν σε αυτό, καθώς ίσως να πρόκειται για κομμάτι του προβλήματος.

Πλήγμα στις προσδοκίες από τη Σουηδία
Μείωση επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, δηλαδή στο -0,50%, ανακοίνωσε η σουηδική κεντρική τράπεζα Riksbank. Η εν λόγω μείωση είναι μεγαλύτερη από αυτήν που εκτιμούσαν οι αγορές, με αποτέλεσμα να ενισχύεται περαιτέρω η ανησυχία για την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας. Ταυτόχρονα, οι αμφιβολίες για τη δυνατότητα των κεντρικών τραπεζών των χωρών να στήσουν αναχώματα στον κίνδυνο και να στηρίξουν την παγκόσμια οικονομία εντάθηκαν κατά πολύ. Από την άλλη μεριά, οι επενδυτές, αντιδρώντας ενστικτωδώς, όπως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, στράφηκαν στα ασφαλή λιμάνια του χρυσού και των κρατικών ομολόγων, οδηγώντας την τιμή του πρώτου σε άλμα ύψους 5% και ρίχνοντας αισθητά τις αποδόσεις.

Πτώση σε Ελλάδα και Κύπρο
Από τη δίνη των μαζικών πωλήσεων δεν ξέφυγε ούτε ο μαύρος πρωταγωνιστής των ημερών, το Χρηματιστήριο Αθηνών, με τον Γενικό Δείκτη να καταγράφει πτώση 1,89% και τον Τραπεζικό να εξακολουθεί τη διολίσθηση, σημειώνοντας απώλειες 4,85%. Ευρισκόμενη στο μάτι ενός πολυσύνθετου κυκλώνα που περιλαμβάνει τόσο τα «εντός», όσο και τα «εκτός» Ελλάδας και παραδομένη στην αβεβαιότητα των ημερών, η Σοφοκλέους άγγιξε τα χαμηλά 317 μηνών (!).

Συγκεκριμένα, τα προγράμματα πώλησης παραμένουν ενεργοποιημένα σε οτιδήποτε φέρει ευρωπαϊκές παραμέτρους, επηρεαζόμενο από την κάκιστη κατάσταση στα ευρωπαϊκά και διεθνή χρηματιστήρια, αλλά και από τις εξελίξεις στο εσωτερικό εν όψει Eurogroup, αξιολόγησης, πολιτικής αναταραχής. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η ανησυχία της Αθήνας επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο, με τους Θεσμούς να θέτουν ζήτημα νέας περικοπής συντάξεων, αλλά και από το συνεχιζόμενο πρόβλημα του προσφυγικού.

Την ίδια ώρα το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου έκλεισε χθες με μικρές απώλειες, περιορίζοντας κατά πολύ τις μεγάλες ζημιές της τάξης του 1,80% που σημείωνε στο μέσο της χρηματιστηριακής συνάντησης, ως απόρροια του αρνητικού κλίματος των διεθνών αγορών. Συγκεκριμένα, η Τράπεζα Κύπρου σημείωσε απώλειες 2,99% και η Ελληνική 1,65%.

Κρατάει τα επιτόκια η Fed
Εκτός Ευρώπης το κλίμα δεν είναι καλύτερο. Σε δηλώσεις της η επικεφαλής της Fed των ΗΠΑ Janet Yellen κατά τη χθεσινή ομιλία της ενώπιον του Κογκρέσου είπε ότι δεν εξετάζεται -προς το παρόν- σχέδιο υιοθέτησης αρνητικών επιτοκίων, παρά τη σφοδρή επιδείνωση που έχουν υποστεί οι οικονομικές συνθήκες από τον Δεκέμβριο του 2015 και παρά την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας που ενδέχεται να επηρεάσει τις ΗΠΑ. Ενδεικτικά, αργά χθες βράδυ η εικόνα της Wall Street ήταν ιδιαιτέρως άσχημη, με τις απώλειες να διευρύνονται. Συγκεκριμένα, μέχρι χθες βράδυ ο Dow Jones σημείωνε πτώση της τάξεως 2,02%, ο Nasdaq κινήθηκε 1,5% χαμηλότερα, ενώ ο S&P 500 σημείωνε πτώση 1,77%, όλοι με τάση προς τα κάτω.

Στην άλλη άκρη της γης, οι αγορές στην Ασία υπέστησαν νέους κλυδωνισμούς. Συγκεκριμένα, το χρηματιστήριο στο Χονγκ Κονγκ, στον απόηχο της επιβράδυνσης, έκλεισε με σοβαρή πτώση 3,9%, ανοίγοντας μετά από μία παρατεταμένη αργία λόγω της κινεζικής πρωτοχρονιάς. Από την άλλη μεριά, το βασικό χρηματιστήριο της χώρας, αυτό της Σαγκάης, παρέμεινε κλειστό, αναθερμαίνοντας τους φόβους για νέα βουτιά των μετοχών με το άνοιγμά του τη Δευτέρα.

Μαύρες εκτιμήσεις για το πετρέλαιο
Όσον αφορά στη συνεχιζόμενη πτωτική πορεία του μαύρου χρυσού, το αργό πετρέλαιο κινήθηκε κάτω από 27 δολάρια το βαρέλι, ενώ τα futures του αμερικανικού αργού καταγράφουν πτώση 2,73% στα 26,70 δολάρια το βαρέλι και του Brent 1,39% στα 30,41 δολάρια. Όπως αναφέρουν διεθνείς αναλυτές, ο υπερκορεσμός της αγοράς και οι εκτιμήσεις της Goldman Sachs ότι η τιμή του πετρελαίου δεν θα πάρει την ανιούσα, λειτουργούν ανασταλτικά στην ανατροπή του σκηνικού. Παράλληλα, η νέα άνοδος που ανακοινώθηκε στα αμερικανικά αποθέματα αργού, οι ανησυχίες για την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και οι ενδείξεις ότι οι χώρες του ΟΠΕΚ έχουν πολύ δρόμο ακόμα να καλύψουν προκειμένου να έρθουν σε συμφωνία για τη μείωση της παραγωγής, πιέζουν το πολύτιμο αγαθό προς τα κάτω, μη βοηθώντας την κατάσταση.

Εν τω μεταξύ, σε σημείωμα προς τους πελάτες της, η Goldman Sachs προειδοποίησε πως οι τιμές του πετρελαίου θα παραμείνουν πολύ χαμηλές, προσδιορίζοντάς τες μεταξύ 20 και 40 δολαρίων, κάνοντας ταυτόχρονα πρόβλεψη για μεγάλες διακυμάνσεις, τουλάχιστον μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2016.