Τα …social media του 16ου αιώνα

Η έναρξη της Μεταρρύθμισης τοποθετείται χρονικά τη στιγμή που ο Μάρτιν Λούθερ...

τοιχοκόλλησε τις 95 θέσεις για τη δύναμη και την αποτελεσματικότητα των συχωροχαρτιών στην πόρτα της εκκλησίας στο Wittenberg στις 31 Οκτωβρίου 1517. Το έγγραφο αυτό περιείχε 95 προτάσεις, γραμμένες σε λατινικούς, τις οποίες επιθυμούσε να συζητήσει ανοιχτά με τους πολίτες.

Ο Λούθερ, θεολόγος και ο υπουργός, ήταν εξοργισμένος από τη συμπεριφορά του Johann Tetzel, ενός Δομινικανού καλόγερου, ο οποίος πωλούσε συγχωροχάρτια. Τα χρήματα από τις πωλήσεις είχαν προορισμό να δοθούν στον Πάπα Λέων X για την ανοικοδόμηση της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη.

«Από τη στιγμή που το κέρμα σας μπαίνει στο σεντούκι, οι ψυχές σας πάνε στο καθαρτήριο«. Αυτό έγραφε ο Johann Tetzel έξω από την εκκλησία του. Από την πλευρά του, όμως, Λούθερ, είχε γράψει πως αυτό αποτελεί «εξαπάτηση των πιστών«. Έτσι, εναπόθεσε μια λίστα με προτάσεις στην πόρτα της εκκλησίας με σκοπό να ξεκινήσει μια δημόσια συζήτηση με τους πολίτες και την εκκλησία.

Ο εν λόγω επικοινωνιακός τρόπος διαχείρισης του ζητήματος από το Λούθερ σίγουρα θυμίζει κάτι. Τα σημερινά social media. Οι επικοινωνιολόγοι, ύστερα από μελέτη της ιστορίας, εκφράζουν πλέον τη βεβαιότητά τους πως πάντα υπήρχαν επικοινωνιακά μέσα και τεχνάσματα απλά, αναλόγως την εποχή και το επίπεδο της τεχνολογίας, λάμβανε διαφορετικές μορφές και διαστάσεις.

Σύμφωνα με τους εδικούς, συγκρίνοντας τον επικοινωνιακό τρόπο του Λούθερ με αυτό των σημερινών χρηστών των κοινωνικών δικτύων, όπως του twitter και του Facebook, διακρίνονται αρκετές ομοιότητες. Για παράδειγμα, οι σύγχρονοι μπλόγκερς χρησιμοποιούν τα social media με σκοπό να θέσουν προς δημόσια συζήτηση κάποιο ζήτημα και να γίνει διάλογος με τους υπόλοιπους χρήστες.

Ακριβώς το ίδιο προσπάθησε να κάνει και ο Μάρτιν Λούθερ, πριν από πέντε αιώνες, αλλά με ο «τοίχος» συζήτησης τότε…ήταν η πόρτα μιας εκκλησίας.