Γέλιο με το ζόρι...

Μπορεί το γέλιο να είναι αναγκαίο...
όχι όµως και η γελοιοποίηση καθ’ υπαγόρευσιν µιας δήθεν πλακατζίδικης αλλά κατ’ ουσίαν κανιβαλικής τηλεόρασης. Γελοιοποιούνται οικειοθελώς. Και για να είµαστε ακριβείς έναντι αµοιβής. Γιατί στην εκποµπή «Πλάκα κάνεις» (AΝΤ1) µε αρχιφασαδόρους τους...


Σάββα Πούµπουρα και ∆ηµήτρη Βλάχο, οι οποίοι για την ακρίβεια έχουν τον ρόλο του «σκηνοθέτη» της πλάκας, υπάρχε ι αµοιβή για τον γελοιοποιούµενο που φτάνει τα 4.000 ευρώ αν θελήσει να φτάσει ώς το τέλος τον αυτοεξευτελισµό του. Ηδη όµως το καρναβαλικό «παιχνίδι» νοθεύεται. Γιατί οι φάρσες είναι µια µορφή καρναβαλισµού, είναι η «αντεστραµµένη» συµπεριφορά ενός ενηλίκου που γίνεται συµπαθής όπως ένα σκανταλιάρικο παιδί. Ολα αυτά όσο υπάρχει το στοιχείο του αυθορµητισµού. Στο σκηνοθετηµένο σούργελο της εκποµπής του ΑΝΤ1 τίποτε δεν είναι αυθόρµητο. Ισως ο συνοδός αυτού που επιλέγεται να γελοιοποιηθεί, αν δεχθούµε ότι έχει πραγµατική άγνοια. Αυτός είναι και το «θύµα». Γιατί το κοινό γνωρίζει, ο εκτελών τη φάρσα επίσης, όπως και οι εντολείς - φαρσαδόροι. Υποτίθεται ότι αυτή η «συνενοχή» κοινού - φαρσέρ είναι που βγάζει γέλιο.

Τι βλέπουµε στην εν λόγω εκποµπή; Ζευγάρια ερωτικά, φιλικά, αδελφών που πάνε αµέριµνοι για φαγητό σε ένα εστιατόριο το οποίο εκ των προτέρων έχουν επιλέξει οι εντολείς-της-φάρσας. Εκεί βάζουν κάµερες και µικρόφωνα, επιλέγουν ένα ζευγάρι - στόχο, καλούν τον έναν από τους δύο και του προτείνουν να παίξει. ∆έχεται. Τον καλωδιώνουν.

Εκείνος/η επιστρέφει στη θέση του και παίρνει από ακουστικό τις εντολές ή από το κινητό του, ενώ κάµερες παρακολουθούν και ζουµάρουν στις εκφράσεις του συνοδού που υποτίθεται έχει πλήρη άγνοια. Και αίφνης αρχίζει η φάρσα. Οι εντολές θέλουν τον καθ’ υπαγόρευσιν «φαρσέρ» να ανεβαίνει στα τραπέζια ξαφνικά, να βγάζει περίεργους ήχους, να βγάζει τα ρούχα του στην τουαλέτα και να εµφανίζεται µε µαγιό (πού το βρήκε ξαφνικά;), να πίνει κρασί από το γοβάκι της συνοδού του ή να κάνει τροχάδην µέσα στο εστιατόριο.

Οχι µόνο δεν βγάζει γέλιο όλη αυτή η οργάνωση αλλά καταντάει και ενοχλητική σάχλα. Εκτός από το θαυµαστό – είναι αλήθεια – κέφι των απλών ανθρώπων να συµµετέχουν στο πανηγύρι του αυτοεξευτελισµού τους για µια χούφτα ευρουδάκια, όλα τα υπόλοιπα είναι επαναλαµβανόµενα και χωρίς έµπνευση αστειάκια που ακόµη και γυµνασιόπαιδες σε εκδροµική χαλαρότητα έχουν ξεπεράσει.

Η απόλαυση της φάρσας δεν είναι άλλη από την απόλαυση του υποτελούς που ξεφεύγει µε τη φάρσα από τον κοινωνικό έλεγχο. Αλλά όλο αυτό υπονοµεύεται και εντέλει ακυρώνεται ως αυθεντική καρναβαλική απόλαυση από το γεγονός ότι δεν υπάρχει αυθορµητισµός. Η πλάκα, η απόλαυση και η χαρά χάνονται και το µόνο που µένει είναι εκείνος ο εξευτελισµός του ριάλιτι, η ηδονοβλεπτική περιέργεια για τα συναισθήµατα, τις αντιδράσεις, τον θυµό εκείνου που έχει άγνοια για όσα συµβαίνουν. Αυτός είναι το πραγµατικό «θύµα».

Το γεγονός ότι ο χώρος είναι δηµόσιος προσθέτει τα βλέµµατα περιέργων από