Σόρος: Το Brexit μπορεί να κάνει την Ευρώπη πολύ καλύτερη

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Μέχρι τη στιγμή που οι Βρετανοί ψήφισαν για να φύγουν από την Ευρώπη, η προσφυγική κρίση ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπιζε η Ευρώπη, γράφει στον Guardian ο επενδυτής Τζόρτζ Σόρος και προσθέτει ότι όντως, η προσφυγική κρίση είχε σημαντικό ρόλο στην μεγαλύτερη πανωλεθρία του Brexit.

Η ψήφος υπέρ του Brexit ήταν ένα μεγάλο σοκ, η αποσύνθεση της ΕΕ έμοιαζε αναπόφευκτη

και οι επιμέρους κρίσεις σε πολλές χώρες της Ευρώπης, κυρίως στην Ιταλία, βάθυναν τις μαύρες προβλέψεις για την επιβίωση της Ευρώπης.

Αλλά μετά το αρχικό σοκ κάτι απρόσμενο συμβαίνει, η τραγωδία δεν μοιάζει πια ένα τετελεσμένο γεγονός. Αρκετοί Βρετανοί ψηφοφόροι έχουν αρχίσει να νιώθουν ένα είδος μεταμέλειας καθώς η υπόθεση γίνεται πράξη. Η στερλίνα έχει βυθιστεί. Ακόμη ένα δημοψήφισμα της Σκωτίας έχει γίνει πολύ πιθανό, οι επικεφαλής της εκστρατείας της εξόδου έχουν εμπλακεί σε μία περίεργη αυτοκαταστροφική αλληλοεξόντωση, πολλοί από τους οπαδούς τους έχουν αρχίσει να αισθάνονται το ζοφερό μέλλον και οι υπογραφές των ατόμων που ζητούν ένα δεύτερο δημοψήφισμα έχουν ξεπεράσει ήδη τα 4 εκατομμύρια.

Καθώς το Brexit ήταν μια αρνητική έκπληξη, η απάντηση σε αυτό ήταν θετική. Άνθρωποι και στις δύο πλευρές των επιχειρημάτων και κυρίως αυτοί που δεν ψήφισαν -κυρίως νέοι κάτω των 35- έχουν αρχίσει να κινητοποιούνται. Αυτό είναι ένα είδος συμμετοχής που η Ευρώπη δεν ήταν ποτέ σε θέση να παράξει.

Η αναταραχή μετά την ψήφο για το Brexit έχει παρουσιάσει στους πολίτες της Βρετανίας όλα αυτά που πρόκειται να χάσουν αφήνοντας την ΕΕ. Εάν αυτό το συναίσθημα επεκταθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, αυτό που μοιάζει ως η αναπόφευκτη αποσύνθεση της Ευρώπης, μπορεί να εξελιχθεί σε ένα θετικό στοιχείο για μία καλύτερη και ισχυρότερη Ευρώπη.

Η διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει από τη Βρετανία. Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να αλλάξει αλλά η εκστρατεία συλλογής υπογραφών μπορεί να ανατρέψει το πολιτικό σκηνικό και να το μεταμορφώσει σε ένα ενθουσιασμό για τη συμμετοχή στην ΕΕ.

Αυτή η προσέγγιση μπορεί να μεταδοθεί στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργώντας ένα κίνημα για τη διάσωση της Ευρώπης και την βαθιά αναδόμησή της. Δεν είμαι πεπεισμένος όμως, συμπληρώνει ο Σόρος, καθώς οι επιπτώσεις του Brexit θα ξεδιπλώνονται ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα επιθυμούν να συμμετάσχουν σε αυτό το κίνημα.

Αυτό που δεν πρέπει να κάνει η ΕΕ είναι να τιμωρήσει τους Βρετανούς ψηφοφόρους και να αγνοήσει τις νομιμοποιημένες ανησυχίες τους για την αναποτελεσματικότητα της Ευρώπης. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να αναγνωρίσουν τις αδυναμίες των θεσμικών συμφωνιών. Αντί να αντιμετωπίζουν το Brexit ως διαπραγματευτικό επιχείρημα για το διαζύγιο, μπορούν να αδράξουν την ευκαιρία να ξανά ανακαλύψουν την ΕΕ και να την κάνουν μία ομάδα που η Βρετανία και άλλες χώρες θα θέλουν να συμμετέχουν.

Εάν οι αποξενωμένοι ψηφοφόροι στην Γαλλία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, την Ιταλία, την Πολωνία και αλλού βλέπουν ότι η ΕΕ ευνοεί τη ζωή τους η ΕΕ θα ενισχυθεί και θα ενδυναμωθεί. Εάν όχι η Ένωση θα καταρρεύσει γρηγορότερα από ότι οι ηγέτες και οι πολίτες μπορούν να συνειδητοποιήσουν.

Το επόμενο προβληματικό σημείο είναι η Ιταλία, η οποία αντιμετωπίζει μία τραπεζική κρίση και ένα δημοψήφισμα τον Οκτώβριο. Ο Ματέο Ρέντσι εάν δεν μπορέσει να διασώσει τις τράπεζες θα χάσει το δημοψήφισμα. Αυτό μπορεί να ενισχύσει το «κίνημα των πέντε αστέρων» ένα κόμμα που συνεργάζεται με το Ukip του Φάρατζ στο Ευρωκοινοβούλιο. Για να βρει λύση ο Ρέντσι χρειάζεται τη βοήθεια των Ευρωπαϊκών αρχών αλλά είναι πολύ αργές και χωρίς ευελιξία.

Οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η Ένωση είναι στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Αντί να κατηγορεί ο ένας τον άλλο θα πρέπει να συγκεντρωθούν και να λάβουν σημαντικά μέτρα.

Πρώτα θα πρέπει να υπάρξει μία σαφής διάκριση ανάμεσα στα μέλη της ευρωζώνης και στα μέλη της ΕΕ. Τα μέλη της ΕΕ που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη δεν θα πρέπει να δέχονται διακρίσεις. Εάν η ευρωζώνη θέλει να γίνει περισσότερο ενωμένη, όπως θα πρέπει να γίνει, χρειάζεται το δικό της υπουργείο Οικονομικών και προϋπολογισμό που θα λειτουργεί ως οικονομική αρχή, παράλληλα με την νομισματική λειτουργία της ΕΚΤ.

Δεύτερον, η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το εξαιρετικό και σε γενικές γραμμές ανεκμετάλλευτο όριο πίστωσης. Οι ηγέτες δεν θα μπορούν να λειτουργούν ανεύθυνα και να ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια δανεισμού όταν η ίδια η ύπαρξή τους είναι σε κίνδυνο.

Τρίτο, η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει την άμυνά της για να προστατεύει τον εαυτό της από εξωτερικούς εχθρούς που μοιάζουν διατεθειμένοι να εκμεταλλευθούν την επικρατούσα αδυναμία. Το μεγαλύτερο κεφάλαιο της ΕΕ είναι η Ουκρανία και οι πολίτες της μπορούν να υπερασπιστούν τη χώρα τους μέχρι θανάτου, υπερασπιζόμενοι ταυτόχρονα την Ευρώπη, κάτι που στις μέρες μας είναι σπάνιο. Η νέα ηγεσία της χώρας είναι έτοιμη για ριζικές μεταρρυθμίσεις αλλά η χώρα δεν λαμβάνει την υποστήριξη που της αξίζει από την ΕΕ, οι ΗΠΑ είναι πιο υποστηρικτικές.

Τέταρτο, το σχέδιο της ΕΕ για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης πρέπει να αναθεωρηθεί. Είναι γεμάτο με παρανοήσεις και αντιφάσεις που το καθιστούν αναποτελεσματικό. Είναι υπό χρηματοδοτούμενο και χρησιμοποιεί μέτρα κατασταλτικά που δημιουργούν αντίσταση.

Εάν η ΕΕ εμφανίσει πρόοδο σε αυτά τα σημεία θα εξελιχθεί σε ένα οργανισμό στον οποίο οι πολίτες θα θέλουν να συμμετέχουν και να ανήκουν. Σε μία τέτοια περίπτωση οι αλλαγές των συνθηκών και περισσότερη ενσωμάτωση θα γίνει ξανά πιθανή.

Εάν οι ευρωπαίοι ηγέτες αποτύχουν, αυτοί που θέλουν να σώσουν την ΕΕ με στόχο να την επανιδρύσουν θα ακολουθήσουν το παράδειγμα των Βρετανών ακτιβιστών. Τώρα περισσότερο από ποτέ, οι υπερασπιστές της Ευρώπης πρέπει να βρουν τρόπους να περιορίσουν την επιρροή τους.

Επιμέλεια: Κυριάκος Αργυρόπουλος

Βρετανίαεπιπτώσεις BrexitBrexitΣόροςHas video: Exclude from popular: 0