Σάλος με το σενάριο αύξησης ορίων συνταξιοδότησης δικαστικών- Το υπ. Δικαιοσύνης μιλά για τρομολαγνεία- Η Ένωση Δικαστικών «αδειάζει» την Θάνου

Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε η πρόταση της προέδρου του Αρείου Πάγου Βασιλικής Θάνου στον ίδιο των πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να παραταθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των Ανωτάτων δικαστικών, παρά το γεγονός ότι το Σύνταγμα ορίζει ρητά ότι η αποχώρηση τους πρέπει να γίνει με την συμπλήρωση του 67ου έτους.

Μια πρόταση που όπως η ίδια ενημέρωσε τους υπόλοιπους δικαστικούς ο πρωθυπουργός είδε με θετικό μάτι.

Όπως είπε η κα Θάνου,η οποία συνταξιοδοτείται τον ερχόμενο Ιούνιο, το θέμα της παράτασης βρίσκει σύμφωνους πολλούς δικαστές, ενώ ενημέρωσε τον πρωθυπουργό και για την ευρωπαϊκή συνθήκη, δηλαδή για το τι ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου οι δικαστές δεν έχουν όριο ηλικίας.

Μάλιστα, όπως είπε η πρόεδρος του Αρείου Πάγου το 67ο έτος έχει οριστεί για την προστασία των δικαστών, ώστε να μην μπορεί κανείς να τους διώξει νωρίτερα. Το αντίθετο, δηλαδή εάν εκείνοι θέλουν να παραμείνουν, δεν μπορεί να θεωρηθεί κόντρα στο Σύνταγμα.

Εάν τελικά περάσει δια νόμου η παράταση των ορίων ηλικίας, τότε για παράδειγμα η κα Θάνου, θα μπορεί να παραμείνει για 3 ακόμη χρόνια στη θέση της, όπως και ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο οποίος συνταξιοδοτείται σε έναν και πλέον χρόνο.H συγκεκριμένη πρόταση προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στους δικαστικούς κόλπους με την Ένωση Εισαγγελέων και Δικατικών να κάνει λόγο για "τρόμο".

Στον αντίποδα με ανακοίνωση του το υπουργείο Δικαιοσύνης "παίρνει" εμμέσως το μέρος της Βασιλικής Θάνου. Το υπουργείο εμφανίζεται ενοχλημένο από τις εκφράσεις που χρησιμοποιούν τόσο δικαστικοί όσο και πολιτικοί για την διαμάχη αυτή και σημειώνει:

«Πολιτικοί εξέφρασαν «το θεσμικό τους τρόμο» ύστερα από δήλωση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων σπεύδει να αναφερθεί σε «τρόμο» εξαιτίας της «ευκολίας και προχειρότητας με την οποία επιχειρείται η υπέρβαση του Συντάγματος» στο θέμα της ηλικίας αποχώρησης των δικαστών. Το τελευταίο μάλιστα πριν καν η κυβέρνηση σκεφθεί, μελετήσει ή διατυπώσει μια πρόθεση σχετική με την ουσία ή τους τρόπους του θέματος.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθησυχάζει. Καμία δίκη προθέσεων και καμία αστυνομία σκέψης δεν εγγίζει την πραγματικότητα. Καμία μεταβολή, κανείς νεωτερισμός δε θα προχωρήσει εκτός του θεσμικού πλαισίου και της νομιμότητας.
Παρακαλούμε όσους μετέχουν στη νομική παιδεία και στην κοινωνική συζήτηση, να αφήσουν χωρίς τρομολαγνικές διατυπώσεις τη δικαιοσύνη να εκτελεί το σημαντικό της έργο».

Έντονη αντίδραση υπήρξε από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων η οποία με ανακοίνωση της «αδειάζει» την κα Θάνου και προειδοποιεί ότι η αύξηση των ορίων ηλικίας των ανώτατων δικαστικών λειτουργών με νόμο -χωρίς δηλαδή αλλαγή στο Σύνταγμα- θα επιφέρει βίαιες ανατροπές σε όλους τους εργαζομένους και στο συνταξιοδοτικό δίκαιο, ενώ τονίζεται ότι οποιαδήποτε σκέψη για μεταβολή του ανώτατου συνταγματικού ορίου ηλικίας με τυπικό νόμο προκαλεί τρόμο κυρίως για την ευκολία και την ανεπίτρεπτη προχειρότητα με την οποία επιχειρείται να ξεπεραστούν ανυπέρβλητοι συνταγματικοί φραγμοί.

Αναλυτικά η ανακοίνωση της Ένωσης αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Αναφορικά με χθεσινά δημοσιεύματα του Τύπου, που κάνουν λόγο για συζητήσεις του Πρωθυπουργού με τους Προέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων σχετικά με την αύξηση του ορίου ηλικίας αποχώρησης των Δικαστικών Λειτουργών από την υπηρεσία, υπενθυμίζουμε την σαφέστατη Συνταγματική πρόβλεψη του άρθρου 88 παρ. 5 «Οι δικαστικοί λειτουργοί έως και το βαθμό του εφέτη ή του αντεισαγγελέα εφετών και τους αντίστοιχους με αυτούς βαθμούς, αποχωρούν υποχρεωτικά από την υπηρεσία μόλις συμπληρώσουν το 65ο έτος της ηλικίας τους και όλοι όσοι έχουν βαθμούς ανώτερους από αυτούς ή τους αντίστοιχους με αυτούς αποχωρούν υποχρεωτικά από την υπηρεσία μόλις συμπληρώσουν το 67ο έτος της ηλικίας τους». Η συνταγματική διάταξη δεν αφήνει κανένα απολύτως περιθώριο παρερμηνείας. Έτσι εφαρμόζεται από την ψήφισή της το 1975 χωρίς ποτέ κανείς να αμφισβητήσει το νόημά της. Οποιαδήποτε συνεπώς σκέψη για μεταβολή του ανώτατου συνταγματικού ορίου με τυπικό νόμο προκαλεί τρόμο κυρίως για την ευκολία και την ανεπίτρεπτη προχειρότητα με την οποία επιχειρείται να ξεπεραστούν ανυπέρβλητοι συνταγματικοί φραγμοί. Τυχόν αύξηση του ορίου ηλικίας των δικαστικών λειτουργών και μάλιστα με μη σύννομο τρόπο θα λειτουργήσει χωρίς καμία αμφιβολία ως προπομπός για όλους τους εργαζομένους και θα οδηγήσει σε ακόμα βιαιότερες ρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό. Στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης και αναφορικά με την αναγκαιότητα ή μη αύξησης του ορίου ηλικίας των δικαστών θα τοποθετηθούμε τον κατάλληλο χρόνο με γνώμονα την εύρυθμη λειτουργία της δικαιοσύνης. Καθιστούμε σαφές για ακόμα μία φορά ότι η βούληση και τα αιτήματα των Δικαστών και Εισαγγελέων της Χώρας διατυπώνονται αποκλειστικά από τις Δικαστικές Ενώσεις. Τέλος καλούμε τον Υπουργό Δικαιοσύνης και τον Πρωθυπουργό να λάβουν θέση στο ζήτημα που ανέκυψε και να ξεκαθαρίσουν ότι δεν υπάρχει περιθώριο οποιασδήποτε διαφορετικής ερμηνείας της ξεκάθαρης συνταγματικής διάταξης του άρθρου 88 παρ. 5. Σε αντίθετη περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις που θα πλήξουν βαρύτατα τη συνταγματική τάξη και το κράτος δικαίου».

Νωρίτερα, με ανάρτηση του ο Ευάγγελος Βενιζέλος στον λογαριασμό του στο Facebook αναφέρεται στο σχετικό άρθρο 88 παρ. 5 το οποίο θέτει όριο ηλικίας που «αποκλείεται να αυξηθεί με νόμο, το δε άρθρο 118 παρ. 1 δεν αφήνει κανένα περιθώριο ερμηνευτικού αυτοσχεδιασμού», όπως γράφει χαρακτηριστικά.

Επιπλέον στη μακροσκελή του ανακοίνωση ο Ευάγγελος Βενιζέλος τονίζει: Το όριο ηλικίας των δικαστικών λειτουργών κατά το Σύνταγμα

Σύμφωνα με το άρθρο 88 παρ.5 του Συντάγματος: «Οι δικαστικοί λειτουργοί έως και το βαθμό του εφέτη ή του αντεισαγγελέα εφετών και τους αντίστοιχους με αυτούς βαθμούς, αποχωρούν υποχρεωτικά από την υπηρεσία μόλις συμπληρώσουν το εξηκοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους και όλοι όσοι έχουν βαθμούς ανώτερους από αυτούς ή τους αντίστοιχους με αυτούς αποχωρούν υποχρεωτικά από την υπηρεσία μόλις συμπληρώσουν το εξηκοστό έβδομο έτος της ηλικίας τους. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής θεωρείται σε κάθε περίπτωση ως ημέρα που συμπληρώνεται το όριο αυτό η 30ή Ιουνίου του έτους της αποχώρησης του δικαστικού λειτουργού».

Η διάταξη αυτή ρυθμίζει πλήρως, σε συνταγματικό επίπεδο, τα σχετικά με το όριο ηλικίας των δικαστικών λειτουργών. Η συνταγματική διάταξη δεν επιφυλάσσεται υπέρ του νόμου. Δεν παραπέμπει στον κοινό νομοθέτη για τη ρύθμιση πτυχών του ζητήματος του ορίου ηλικίας των δικαστικών λειτουργών. Τα όρια είναι συνταγματικώς δεδομένα και σαφή.

Αντιθέτως στο άρθρο 16 παρ. 6 εδάφιο γ´ του Συντάγματος που ρυθμίζει το όριο ηλικίας των καθηγητών ΑΕΙ, περιέχεται ρητή παραπομπή στο νόμο ( επιφύλαξη υπέρ του νόμου). Τίθεται εκ του Συντάγματος το όριο του 67ου έτους της ηλικίας, εφόσον ο κοινός νόμος δεν ορίσει διαφορετικό όριο. Η διαφορά στη γραμματική διατύπωση του άρθρου 16 παρ. 6 και του άρθρου 88 παρ. 5 είναι χαρακτηριστική. Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 16 παρ. 6 εδάφιο γ´ : «Νόμος ορίζει το όριο ηλικίας των καθηγητών των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων· έως ότου εκδοθεί ο νόμος αυτός οι καθηγητές που υπηρετούν αποχωρούν αυτοδικαίως μόλις λήξει το ακαδημαϊκό έτος στο οποίο συμπληρώνουν το εξηκοστό έβδομο έτος της ηλικίας τους» .

Μεταφέρεται δημοσιογραφικά η άποψη κάποιων ότι το άρθρο 88 παρ. 6 προβλέπει το όριο ηλικίας των δικαστικών λειτουργών ως εγγύηση υπέρ αυτών. Άρα δεν μπορούν λόγω ισοβιότητας να απολυθούν πριν συμπληρώσουν το όριο, αλλά μπορούν να παραμείνουν, αν το επιθυμούν και για όσο χρόνο το επιθυμούν!

Το όριο ηλικίας που θέτει το άρθρο 88 παρ. 5 δεν συνιστά εγγύηση προσωπική αλλά θεσμική με τη μορφή κανόνα που διέπει την οργάνωση και λειτουργία της δικαιοσύνης διασφαλίζοντας την ομαλή υπηρεσιακή εξέλιξη όλων των δικαστικών λειτουργών, των παλαιότερων που αποχωρούν και των νεώτερων για τους οποίους ανοίγουν θέσεις προς προαγωγή.

Την απάντηση τη δίνει άλλωστε ρητά η μεταβατική διάταξη του άρθρου 118 παρ. 1 του Συντάγματος: «Αφότου αρχίσει να ισχύει το Σύνταγμα [αυτό έγινε στις 11.6.1975] οι δικαστικοί λειτουργοί, από το βαθμό του προέδρου ή εισαγγελέα εφετών και άνω, ή τον αντίστοιχο με αυτούς, αποχωρούν από την υπηρεσία, όπως έως τώρα, μόλις συμπληρώσουν το εβδομηκοστό έτος της ηλικίας τους· το όριο αυτό μειώνεται από το έτος 1977 κατά ένα έτος ετησίως έως το εξηκοστό έβδομο έτος».

Είναι συνεπώς προφανές ότι το άρθρο 88 παρ. 5 θέτει όριο ηλικίας που αποκλείεται να αυξηθεί με νόμο, το δε άρθρο 118 παρ. 1 δεν αφήνει κανένα περιθώριο ερμηνευτικού αυτοσχεδιασμού.

ΝΔ: Το όριο ηλικίας για αποχώρηση των δικαστών είναι συνταγματικά προσδιορισμένο

«Το όριο ηλικίας για την αποχώρηση των δικαστικών λειτουργών είναι συνταγματικά προσδιορισμένο και οποιαδήποτε μεταβολή σε αυτό το όριο είναι αδιανόητη» τονίζει σε ανακοίνωσή της η ΝΔ.

«Καλούμε την κυβέρνηση να σταματήσει τα παιχνίδια με τους θεσμούς, το Σύνταγμα, τη Δικαιοσύνη και εν τέλει την ίδια τη Δημοκρατία» προσθέτει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.