Γόρδιος δεσμός το προσφυγικό

ΕΛΛAΔΑΈντυπη Έκδοση

Μπροστά σε έναν γρίφο που μοιάζει με γόρδιο δεσμό βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση σχετικά με τις εξελίξεις στο προσφυγικό ζήτημα το 2016. Κυβερνητικοί κύκλοι εκφράζουν φόβους ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να μετατραπεί σε «αποθήκη ψυχών» για εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, οι οποίοι θα εγκλωβιστούν στη χώρα μας στην προσπάθειά τους να φθάσουν σε κάποια χώρα της Βόρειας Ευρώπης. Αυτή η απευκταία εκτίμηση ορισμένων στελεχών του Μαξίμου αποδίδεται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες εξελίξεις σχετικά με το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα και το ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό σε παγκόσμια κλίμακα που δείχνει να διαμορφώνεται με την «ανατολή» της νέας χρονιάς. Κλίμα που χαρακτηρίζεται από τους κλυδωνισμούς που αντιμετωπίζει η Άνγκελα Μέρκελ από πολλά στελέχη του κόμματός της στη Γερμανία, σχετικά με τις θέσεις που έχει εκφράσει για το μεταναστευτικό για:◆ Την έλλειψη αλληλεγγύης, συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.◆ Το κλείσιμο των συνόρων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες του τέως Ανατολικού Μπλοκ. ◆ Την τρομοκρατική απειλή του Ισλαμικού Κράτους. ◆ Τις αρνητικές εξελίξεις στον πόλεμο στη Συρία.◆ Το «ρευστό» κλίμα στις σχέσεις μεταξύ σιιτών και σουνιτών μουσουλμάνων (σ.σ.: με τελευταίο επεισόδιο την κρίση στις σχέσεις Σαουδικής Αραβίας - Ιράν).◆ Την αδυναμία ή απροθυμία της Τουρκίας να περιορίσει τη δράση των δουλεμπόρων στα τουρκικά παράλια, οι οποίοι πλουτίζουν στέλνοντας καθημερινά καραβάνια εξαθλιωμένων προσφύγων στα ελληνικά νησιά ή τους πιο άτυχους σε βέβαιο πνιγμό, στα αφιλόξενα νερά του Αιγαίου. Ακραίες γερμανικές φωνέςΚαταρχάς, είναι οι έντονες πιέσεις που δέχεται η καγκελάριος από πολλά στελέχη της συντηρητικής παράταξής των Χριστιανοδημοκρατών στη Γερμανία, ώστε να αλλάξει την πολιτική της πάνω στο μεταναστευτικό ζήτημα. Ακραίες φωνές που εντάθηκαν μετά τις καταγγελίες δεκάδων Γερμανίδων οι οποίες υποστηρίζουν ότι έπεσαν θύματα σεξουαλικών επιθέσεων από ομάδες μεταναστών στην Κολωνία, κατά τη διάρκεια των εορταστικών εκδηλώσεων τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς και την καθυστερημένη αντίδραση της γερμανικής Αστυνομίας. Η κριτική που οδήγησε τον αρχηγό της Αστυνομίας της γερμανικής πόλης σε παραίτηση, αφορούσε την αρχική απόπειρα των γερμανικών αρχών να υποβαθμίσουν τις καταγγελίες των θυμάτων και να αποκρύψουν την ταυτότητα των δραστών, οι οποίοι, όπως παραδέχθηκε η Αστυνομία αργότερα, στην πλειονότητά τους ήταν οικονομικοί μετανάστες. Δεν έχουν περάσει παρά ελάχιστοι μήνες από τα τέλη Αυγούστου, οπότε ολόκληρος ο πλανήτης απέδιδε τα εύσημα στην Άνγκελα Μέρκελ και τον γερμανικό λαό για την αλληλεγγύη τους στο δράμα των δεκάδων χιλιάδων Σύρων προσφύγων που έφθαναν καθημερινά στη χώρα τους. Τότε όλοι μιλούσαν για τη «φιλάνθρωπη» Γερμανίδα καγκελάριο που έθετε υποψηφιότητα για το Νόμπελ Ειρήνης και ανακηρυσσόταν το «Πρόσωπο του 2015» από τα μεγαλύτερα έντυπα του διεθνούς Τύπου. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των προσφύγων από τη Μέση Ανατολή που έφθασε στη Γερμανία αναζητώντας άσυλο τη χρονιά που πέρασε ξεπέρασε τα 1,1 εκατομμύρια ανθρώπους ! Τώρα, μετά τις καταγγελίες δεκάδων γυναικών σχετικά με οργανωμένες σε βάρος τους σεξουαλικές επιθέσεις από ομάδες ανδρών – μεταξύ των οποίων πολλοί μετανάστες και πρόσφυγες – στην Κολωνία και άλλες γερμανικές άλλες πόλεις, η έως πρότινος αδιαμφισβήτητη κυριαρχία της Μέρκελ όχι μόνο στο σκηνικό της γερμανικής πολιτικής, αλλά και εντός της κυβέρνησής της, δέχεται ισχυρούς κλυδωνισμούς. Στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματός της, με τη συμμετοχή και των Χριστιανοκοινωνιστών (σ.σ.: πρόκειται για δεξιά παράταξη, με εξαιρετικά συντηρητική πολιτική, που συμμετέχει ως μειοψηφία στον κυβερνητικό συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών - Σοσιαλδημοκρατών), η Γερμανίδα καγκελάριος παραδέχθηκε ότι η Γερμανία δεν μπορεί να συνεχίσει να δέχεται ανεξέλεγκτα πρόσφυγες και πρέπει να μπουν αυστηρότερες προϋποθέσεις ως προς τη χορήγηση ασύλου και τον αριθμό των ανθρώπων που θα δέχεται κάθε χρόνο. «Ξεπαγώνει» το ΔουβλίνοΠαράλληλα, άφησε για πρώτη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του «παγωμένου» από το 2012 άρθρου της Συνθήκης του Δουβλίνου που προβλέπει την επαναπροώθηση των παράνομων μεταναστών στις χώρες πρώτης εισόδου στην Ευρώπη. Σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος χιλιάδες μετανάστες, οι οποίοι είτε θα συλλαμβάνονται να εισέρχονται στη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες είτε δεν θα κατορθώνουν να πάρουν άσυλο, να απελαύνονται στην Ελλάδα! Η συγκεκριμένη διάταξη της Συνθήκης του Δουβλίνου παραμένει ανενεργή από τον Ιανουάριο του 2012 εξαιτίας των διαδοχικών καταδικαστικών αποφάσεων σε βάρος της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις «απάνθρωπες», όπως τις χαρακτήριζε, συνθήκες κράτησης των παράτυπων μεταναστών στα κέντρα κράτησης. Έντονο προβληματισμό προκαλεί στη γερμανική κοινωνία και η διαρκώς αυξανόμενη απήχηση των εθνικιστικών και ακροδεξιών φωνών, καθώς και του ακροδεξιού μορφώματος της PEGIDA, που ζητούν την παραίτηση της Μέρκελ, την απέλαση των μεταναστών που ζουν στη Γερμανία και το κλείσιμο των συνόρων. Οι ακροδεξιές και πολλές φορές ρατσιστικές και ξενοφοβικές κραυγές όμως δεν περιορίζονται στο εσωτερικό της Γερμανίας. Μεγάλο «αγκάθι» για την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διατήρηση της Συνθήκης του Σένγκεν, που επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων εντός των κρατών - μελών της ευρωζώνης, αποτελεί η ραγδαία άνοδος – και σε ορισμένες περιπτώσεις ανάληψη της εξουσίας – εθνικιστικών έως και φασιστικών κομμάτων στην Ανατολική Ευρώπη. Ευρωπαϊκοί φράχτεςΤο παράδειγμα της Ουγγαρίας, της οποίας η εθνικιστική κυβέρνηση του ακροδεξιού Βίκτορ Όρμπαν πρώτη ύψωσε φράχτη για να εμποδίσει τους πρόσφυγες να μπουν στη χώρα, ακολούθησαν η Σλοβενία και τα Σκόπια (αν και δεν ανήκουν στην Ε.Ε.). Επιπλέον, ο ακραίος πρόεδρος της Τσεχίας Μίλος Ζέμαν, σε συνέντευξή του σε διεθνή μέσα, ούτε λίγο ούτε πολύ χαρακτήρισε τους πρόσφυγες «οργανωμένη εισβολή στην Ευρώπη». Όσον αφορά τα καθ’ ημάς, αυτό το οποίο χαρακτηρίζει τη μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης και τη διαχείριση των προσφυγικών ροών είναι η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων και λοιπών φορέων, καθώς και η σημαντική καθυστέρηση που παρατηρείται ως προς την ολοκλήρωση της κατασκευής των κέντρων καταγραφής στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, που δέχονται τον κύριο όγκο προσφύγων και μεταναστών. Πηγές του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής δήλωσαν στο «Π» ότι τα δύο από τα hot spots που αναμενόταν να δημιουργηθούν (πέρα από αυτά στη Μόρια και το Καρά Τεπέ που λειτουργούν στη Λέσβο) δεν πρόκειται ν’ ανοίξουν νωρίτερα από τα τέλη Φεβρουαρίου. Οι ίδιοι κύκλοι επισήμαναν, μιλώντας στην εφημερίδα, ότι σημαντικό ρόλο στις μελλοντικές εξελίξεις στη χώρα μας σχετικά με τις προσφυγικές ροές θα παίξουν τα όσα πρόκειται να συμβούν τους επόμενους μήνες σε διεθνές επίπεδο. Απρόβλεπτη κατάσταση«Έχουμε την τύχη και ταυτόχρονα την ατυχία να ζούμε την ιστορία όπως αυτή καταγράφεται καθημερινά. Βρισκόμαστε σε μια εξαιρετικά ασταθή κι απρόβλεπτη κατάσταση όσον αφορά τις γεωπολιτικές εξελίξεις στα καυτά μέτωπα του προσφυγικού. Δείτε, για παράδειγμα, τι συμβαίνει στη Γερμανία και τους κλυδωνισμούς που δέχεται η καγκελάριος. Η έως και πριν από λίγους μήνες παντοδύναμη Μέρκελ απειλείται με καθαίρεση από τα ίδια τα στελέχη του κόμματός της, στην περίπτωση που δεν σκληρύνει τη στάση της απέναντι στο μεταναστευτικό ζήτημα. Ποιος πλέον είναι σε θέση να προσδιορίσει τη στάση της Τουρκίας απέναντι στα περίπου δύο εκατομμύρια Σύρων προσφύγων οι οποίοι ζουν στη χώρα, μετά το νέο πολύνεκρο χτύπημα του καμικάζι αυτοκτονίας του ISIS στην Κωνσταντινούπολη; Ή πώς θα εξελιχθεί η διπλωματική κρίση στις σχέσεις μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας, δύο χωρών που έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για εξεύρεση λύσης στον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία; Προσωπικά αυτό που με τρομάζει περισσότερο είναι μια κλιμάκωση της αραβοϊρανικής σύγκρουσης, δηλαδή στην ουσία ένας πόλεμος μουσουλμάνων σιιτών - σουνιτών, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη Μέση Ανατολή». Αυτά επισήμανε στο «Ποντίκι» ένα από τα σημαντικότερα κυβερνητικά στελέχη ως προς τη διαχείριση του προσφυγικού. Πάντως, δεν έδειξε να συμμερίζεται τους φόβους του Μαξίμου σχετικά με τον κίνδυνο εγκλωβισμού εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών στη χώρα μας στην περίπτωση που οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες περιορίσουν ακόμα πιο πολύ τον αριθμό των προσφύγων στους οποίους θα χορηγούν άσυλο ή, ακόμα χειρότερα, κλείσουν τα σύνορά τους στους μετανάστες. «Από τη στιγμή που οι μετανάστες θα αρχίσουν να διαπιστώνουν ότι η Ελλάδα έπαψε να αποτελεί τη γέφυρα για το πέρασμά τους στην Ευρώπη, θα αναζητήσουν νέους “δρομους”. Πρόκειται βέβαια για εκτίμηση, που όμως στηρίζεται στην εμπειρία πολλών ετών» τόνισε το κυβερνητικό στέλεχος. Το άμεσο μέλλον θα δείξει αν η εκτίμηση αυτή θα δικαιωθεί ή όχι, με απρόβλεπτες για τη χώρα μας συνέπειες. Έλλειψη συντονισμού Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ολοκλήρωση των κέντρων καταγραφής προσφύγων και μεταναστών στα νησιά (hot spots) και οι αυξημένες ροές από τα τουρκικά παράλια, που, σύμφωνα με το Λιμενικό, φέτος, και μέχρι στιγμής, είναι κατά δέκα φορές μεγαλύτερες εν συγκρίσει με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα τον Ιανουάριο του 2015, ένδειξη ότι η Τουρκία προς το παρόν δεν φαίνεται διατεθειμένη να συνεργαστεί για τον περιορισμό της δράσης των δουλεμπόρων, αλλά και το κύμα φυγής δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών που παραμένουν επί μήνες σε πόλεις της γειτονικής χώρας ήταν δύο από τα βασικά αντικείμενα συζήτησης του Υπουργικού Συμβουλίου που συγκλήθηκε χθες το απόγευμα στη Βουλή. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Α. Τσίπρας εξέφρασε τη δυσφορία του προς τους συναρμόδιους υπουργούς, επικεντρώνοντας την κριτική του στην έλλειψη συντονισμού, που έχει ως συνέπεια οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας προς τους Ευρωπαίους εταίρους σχετικά με την πλήρη καταγραφή και ταυτοποίηση όλων όσοι μπαίνουν στην Ευρώπη από την Ελλάδα, να μην τηρούνται. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει ότι η διατήρηση της Συνθήκης Σένγκεν «κρέμεται από μια κλωστή» που μπορεί ανά πάσα στιγμή να κοπεί και τότε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες να εγκλωβιστούν εδώ, δίχως τις υπάρχουσες υποδομές για τη φιλοξενία τους. Η μία μετά την άλλη οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης επιβάλλουν αυστηρούς περιορισμούς ως προς τη διαδικασία χορήγησης ασύλου στους πρόσφυγες. «Μαύρες μνήμες» ξυπνούν στη ΔανίαΣτη Δανία, με μια πρωτοφανή απόφαση που εγκρίθηκε την Τετάρτη από το Κοινοβούλιο, η κυβέρνηση επιβάλλει την καταβολή χρηματικής εγγύησης σε όσους πρόσφυγες επιθυμούν να καταθέσουν αίτηση ασύλου. Μάλιστα, η σκανδιναβική χώρα προχώρησε ακόμα παραπέρα αναβιώνοντας «μαύρες μνήμες» της ναζιστικής Γερμανίας, καθώς ζητά από όσους πρόσφυγες δεν διαθέτουν χρήματα για την κατάθεση αίτησης ασύλου να πληρώνουν την «ταρίφα» σε χρυσό, καταθέτοντας κοσμήματα και χρυσαφικά.... Οι Δανοί δεν περιορίζονται εκεί, αλλά ουσιαστικά αποκόπτουν κάθε δεσμό των Σύρων που φθάνουν στη χώρα τους με στενούς συγγενείς που έμειναν πίσω, θεσπίζοντας νόμο σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύεται για τρία χρόνια οποιαδήποτε αίτηση επανένωσης οικογενειών από τη Συρία, οι οποίες μένουν μόνιμα στη Δανία, με άλλα μέλη των οικογενειών τους.προσφυγικόΕλλάδαΕΕΤουρκίαφράχτεςIssue: 1899Issue date: 14-01-2016Has video: