Απόψεις | Ένα πολίτευμα σε κρίση…

Για να εξηγούμαστε, νιώθω από την αρχή αυτού του άρθρου την ανάγκη να τονίσω ότι, καλώς ή κακώς, είμαι απ’ αυτούς που πιστεύουν πως το πολίτευμα της χώρας μας είναι δημοκρατικό (αν και θα μπορούσε να είναι και λίγο περισσότερο), πως οι κάμερες στους δρόμους περισσότερο μπορούν να ωφελήσουν παρά να βλάψουν (και συνεπώς ούτε με ενοχλούν ούτε επιθυμώ να τις σπάσω) και πως η κυβέρνηση Παπαδήμου ήταν καθόλα νόμιμη και συνταγματική. Τα λέω αυτά όχι μόνο προς αποφυγήν παρεξηγήσεων και λανθασμένων εντυπώσεων

για τα αταλάντευτα και αδιαπραγμάτευτα φιλοδημοκρατικά μου φρονήματα, αλλά και γιατί –πολύ περισσότερο- αντιπαθώ τις ιαχές λαϊκισμού που κάνουν όλο και συχνότερα λόγο περί έλλειψης δημοκρατίας , περί δικτατόρων που μας κυβερνούν , περί χούντας, μουντζώνοντας παραλλήλως το κοινοβούλιο και υποστηρίζοντας στα κρυφά ακραίου τύπου ενέργειες που μόνο την άμεση δημοκρατία που υποτίθεται πως εκείνοι οραματίζονται δεν υπηρετούν…

Κι όμως, τους τελευταίους μήνες, στο όνομα της σωτηρίας της χώρας, έγιναν πολιτικές κινήσεις που υπονόμευσαν προκλητικά την αστική, φιλελεύθερη, έμμεση και άρα κοινοβουλευτική μας δημοκρατία… Το αξιοπερίεργο είναι πως αυτές οι κινήσεις έγιναν από πολιτικές δυνάμεις που υποτίθεται πως προασπίζουν την ομαλή λειτουργία του αρτιότερου των πολιτευμάτων, απέναντι μάλιστα σε ακραίες δυνάμεις που συστηματικά, με τις βίαιες πράξεις και την αντισυστημική τους ρητορεία την καταστρατηγούν. Οι συγκυβερνώντες λοιπόν, ανάμεσά τους ο εκ των κορυφέων συνταγματολόγων κ. Βενιζέλος και ο διαπρεπής νομικός κ. Κουβέλης, οι «εγγυητές της ομαλής λειτουργίας του πολιτεύματος», όπως αρέσκονται να αυτοαποκαλούνται, ανέχθηκαν μεθοδεύσεις πολιτικά αλαζονικές και θεσμικά επικίνδυνες που υπερέβαιναν και περιφρονούσαν την συνταγματική νομιμότητα. Ναι, καλά καταλάβατε. Αναφέρομαι στις 7 τον αριθμό πράξεις νομοθετικού περιεχομένου που παρέκαμψαν με συνοπτικές διαδικασίες το Κοινοβούλιο αλλά και στον κ. Στουρνάρα που παρακίνησε κάποιους διοικητικούς της ΔΕΗ να περιφρονήσουν ειλημμένη δικαστική απόφαση. Τα δύο προαναφερθέντα περιστατικά, είναι χαρακτηριστικά της υπεροψίας με την οποία αντιμετωπίζει τα όποια εμπόδια ανακύπτουν η τρικομματική κυβέρνηση που, για να ξαναεξηγούμαστε, ως προσφάτως –μάλιστα- δημοκρατικά εκλεγμένη, έχει κάθε δικαίωμα να συνεχίσει να κυβερνά –μέχρι αποδείξεως του εναντίου φυσικά…

Όσον αφορά τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, είχαν όλες ένα κοινό σημείο. Είχαν ως στόχο όχι μόνο να προσθέσουν κι άλλα μέτρα (στα ήδη –οριακώς- ψηφισθέντα) σε βάρος αδύναμων κρίκων της κοινωνίας αλλά και γενικότερα να ικανοποιήσουν τις τελευταίες και -απ’ ότι φάνηκε- εκβιαστικότερες απαιτήσεις των δανειστών πριν από την καταβολή της τελευταίας δόσης που προσφάτως έλαβε η χώρα. Το άρθρο 44 παρ. 1 του Συντάγματος όμως προειδοποιεί ότι τέτοια παράκαμψη της νομοθετικής εξουσίας δύναται να γίνει μονάχα σε «περιπτώσεις έκτακτες και εξαιρετικά επείγουσας ανάγκης», οπότε και «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί, ύστερα από πρόταση του υπουργικού συμβουλίου να εκδώσει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου».

Το ερώτημα που ευλόγως τίθεται κάπου εδώ είναι το ποιες περιπτώσεις μπορούν να χαρακτηριστούν ως επείγουσας ανάγκης αλλά και το σε ποια έκταση μπορούν να εκδοθούν πράξεις νομοθετικού περιεχομένου… Σε γενικές γραμμές, από την διατύπωσή της, μπορούμε να εξάγουμε το συμπέρασμα πως η συγκεκριμένη συνταγματική ρύθμιση έχει έναν χαρακτήρα εξόχως εξαιρετικό. Κι αυτό γιατί, μπορεί μεν ο συντάκτης να αφήνει σοφά ένα αόριστο παράθυρο ευελιξίας ώστε οι εκάστοτε κυβερνώντες να κρίνουν ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν πότε μια απόφαση πρέπει να ληφθεί άμεσα χωρίς χρονοτριβή, το ίδιο το γεγονός όμως πως κάνει λόγο για έκτακτες και επείγουσας ανάγκης περιπτώσεις, θαρρώ πως αφαιρεί το δικαίωμα από την εκτελεστική εξουσία να κάνει αλόγιστη χρήση της προαναφερθείσας νομοθετικής της δυνατότητας.

Σε αυτό το συμπέρασμα πρέπει να προσθέσουμε πως οι 7 αυτές πράξεις εκδόθηκαν λίγες μόνο μέρες μετά την ψήφιση από το Κοινοβούλιο επώδυνων και αντιδημοφιλών μέτρων, κάτι που μαρτυρά πως τα επιτελεία των κυβερνητικών κομμάτων είχαν βολιδοσκοπήσει το κλίμα των κοινοβουλευτικών τους ομάδων και είχαν συμπεράνει πως ο, τι πέρασε με πράξη νομοθετικού περιεχομένου, δεν επρόκειτο να ψηφιστεί από την πλειοψηφία των βουλευτών κάποιες μέρες πριν. Αν δε συνυπολογίσουμε πως το 2012 εκδόθηκαν 26 πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, περίπου 3 φορές περισσότερες δηλαδή από τον μέσο όρο όσων εκδίδονταν ετησίως μέχρι σήμερα, αντιλαμβανόμεθα πως η σημερινή κυβέρνηση φοβάται να εκτεθεί ακόμα και στους ίδιους της τους βουλευτές στους οποίους μάλιστα δεν φαίνεται να δείχνει και την αρμόζουσα εμπιστοσύνη…

Κι αν το παραπάνω ατόπημα είναι μονάχα υποκειμενικώς επιλήψιμο, καθώς οι ερμηνείες του Συντάγματος και των Νόμων είναι πάντοτε διαφορετικές και βασίζονται σε εξίσου ενδιαφέροντα σκεπτικά, θαρρώ πως για την παραίνεση του κ. Στουρνάρα προς τον διοικητή της ΔΕΗ να παραβλέψει και να αψηφήσει δικαστική απόφαση ώστε να συνεχίσει να εισπράττει το τέλος ακινήτων (το γνωστό και ως «χαράτσι») μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος που εκδίδει, δεν μπορεί να υπάρξει αμφιβολία πως αποτελεί μια ξεκάθαρα αυθαίρετη και έκνομη ενέργεια. Απορώ δε, γιατί οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης που συνηθίζουν να ξεσηκώνονται για ψύλλου πήδημα δεν αντέδρασαν στην συγκεκριμένη περίπτωση εγκαίρως και δυναμικώς ώστε να αναζητηθούν έως και ποινικές ευθύνες… Το ότι η εκτελεστική εξουσία υπόκειται όπως όλος ο υπόλοιπος κόσμος στον νόμο και τις επιταγές του συντάγματος (αρχή της νομιμότητας) νόμιζα πως ήταν ήδη γνωστό. Όπως επίσης νόμιζα πως η περιβόητη υπεροχή του νόμου που εξασφαλίζει(;) τον περιορισμό της δυνατότητας αυθαιρεσίας των κυβερνώντων ήταν σεβαστή πρωτίστως από τους ίδιους τους κυβερνώντες, οι οποίοι υπό κανονικές συνθήκες πρέπει να επιδιώκουν να ελέγχονται και να περιορίζονται, αν επιθυμούν πάντα να παίζουν τον ρόλο που τους ανατίθεται σ’ ένα υγιές δημοκρατικό πολίτευμα. Απ’ ότι φαίνεται όμως, είτε μπροστά στους εκβιασμούς των δανειστών –αν θέλουμε να είμαστε αυστηροί- είτε μπροστά στην περιβόητη αναγκαιότητα για υποχωρήσεις της χώρας μας έναντι της ανάγκης της για ρευστότητα –αν θέλουμε να είμαστε πιο επιεικείς- οι αρχές και οι κανόνες την δημοκρατία μας ( που πράγματι υπάρχει) μετατρέπονται σ ένα προαιρετικής εκτελεστότητας και ισχνής δεσμευτικότητας μανιφέστο κάποιων ρομαντικών που εκλήθησαν να ζήσουν σε πιο αθώες και λιγότερο απαιτητικές εποχές…

Με τις παραπάνω γραμμές δεν επιδιώκω ούτε να μηδενίσω ούτε να λαϊκίσω. Η κατάχρηση όμως των δυνατοτήτων που μας παρέχει το Σύνταγμα ή ακόμα και η κυνική και εξόφθαλμη καταπάτηση των επιταγών του –ακόμα κι αν αυτό συμβαίνει κατ’ εξαίρεση- πρέπει να μας προβληματίσουν όλους. Και πάνω απ’ όλα πρέπει να προβληματίσουν τους πολιτικούς αρχηγούς που στήριξαν δια της ένοχης σιωπής τους ενέργειες που θίγουν την ευνομούμενη πολιτεία μας και την μέχρι προσφάτως ικανοποιητικά λειτουργούσα δημοκρατίας μας.

Γνωρίζω πως γράφω και πάλι εκπρόθεσμα, τη στιγμή που άλλα σκάνδαλα βρίσκονται στο προσκήνιο. Είναι όμως θαρρώ πιο σημαντική και πολύ πιο επικίνδυνη η ταύτιση της εξουσιαστικής πρακτικής των κυβερνώντων μας με άλλους συγκεντρωτικότερους της δημοκρατικής τρόπους διακυβέρνησης εν συγκρίσει με ένα σκάνδαλο που έχει ως πρωταγωνιστή έναν υπουργό που θέλησε να βοηθήσει δυο συγγενικά του πρόσωπα να φοροδιαφύγουν… Και είναι πολύ πιο βαθειά η κρίση των θεσμών και του πολιτεύματός μας όταν μέσω αυτών των πρακτικών δικαιώνονται πλήρως ακραίες δυνάμεις του πολιτικού τόξου που ποτέ δεν εκτίμησαν την δημοκρατία ενώ αντίθετα την υπέσκαπταν συστηματικά…

Μεταξύ ευρώ και δραχμής προτιμούμε σίγουρα το πρώτο. Μεταξύ ευρώ και δημοκρατίας όμως, επιτρέψτε μου να επιλέξω δίχως καμιά αμφιβολία το δεύτερο…

Καλή Χρονιά σε Όλους…

Υ.Γ.: Εβρισκόμενος προ εβδομάδων σε χριστουγεννιάτικη συναυλία του Δήμου Ψυχικού αντελήφθην πως στα μπροστινά καθίσματα καθόταν ο τσάρος της οικονομίας μας, ο Γιάννης ο Στουρνάρας, μετά της σικάτης συζύγου του. Όταν ο διευθύνων την χορωδία του Δήμου (μετά την λήξη της εξαιρετικής κατά τα άλλα συναυλίας) παρουσίασε τον Υπουργό και κουμπάρο του μετά μεγάλων επαίνων και τιμών μπροστά στο χαριτωμένο κοινό των δημοτών του Ψυχικού, η μισή αίθουσα ξέσπασε σε ενθουσιώδη και αυθόρμητα χειροκροτήματα, η άλλη μισή «πάγωσε» απ’ τα αδικαιολογήτως θερμά λόγια του μαέστρου και έμεινε άπραγη, ενώ μόλις ένας εκ των ακροατών αποδοκίμασε εντόνως… Τέτοιες συμπεριφορές στο Ψυχικό θεωρούνται -και δικαίως!- απρεπείς και τουλάχιστον άκομψες…