«ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΜΑΣ ΔΕΝ ΧΩΡΑΝΕ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ ΣΑΣ»

του Γ.Γκελάκη Μέλους της ΕΛ.Λ.Α.Σ

Σκέψεις για την έννοια της αντιπροσώπευσης , των εκλογών και του κράτους.

Γιατί υπάρχει η ανάγκη:

- να σκέφτονται άλλοι για μένα?

-να καθορίζουν άλλοι την ζωή μου?

-να υπηρετούν και να.....
προασπίζουν άλλοι τα προσωπικά μου συμφέροντα?

-να χαράζουν άλλοι τις προσωπικές μου φιλοδοξίες?

-να ορίζουν άλλοι τα δικαιώματα μου?

-να διαμορφώνουν άλλοι την παιδεία και την εκπαίδευση μου?

-να διαφυλάττουν άλλοι τα εργατικά μου δικαιώματα?

-να προστατεύουν άλλοι την υγεία μου?

-να κρίνουν άλλοι την απονομή της δικαιοσύνης?

-να οριοθετούν άλλοι την ελευθερία μου?

- τελικά να πρέπει να εμπιστεύομαι όλους αυτούς τους άλλους κι όχι εμένα?

…. …. …. ….

Οι αρχαίοι δεν γνωρίζουν την υποκριτική και απατηλή έννοια της αντιπροσωπείας του λαού, όπως δεν την γνωρίζουν και οι μεγάλοι φιλόσοφοι συμπεριλαμβανομένου και του Ρουσσώ. Για τους αρχαίους, το ζήτημα δεν έμπαινε καν, ο δε λόγος είναι εμφανής. Από την στιγμή κατά την οποία, αμετάκλητα και για ορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. πέντε χρόνια), αναθέτει κανείς την εξουσία σε ορισμένους ανθρώπους, έχει μόνος του αλλοτριωθεί πολιτικά. Ο Ρουσσώ έγραφε για τους Άγγλους (γιατί τότε η Αγγλία μόνο , είχε κοινοβούλιο): Οι Άγγλοι νομίζουν ότι είναι ελεύθεροι μία μέρα στα πέντε χρόνια. Στο σημείο αυτό ο Ρουσσώ είναι, βέβαια, ενδοτικός, διότι, φυσικά, ούτε μια μέρα στα πέντε χρόνια δεν είναι ελεύθεροι: αυτό που σκέφτεται κανείς, οι επιλογές που κάνει αυτή τη μέρα έχουν ήδη καθοριστεί (και πολύ περισσότερο στη σημερινή εποχή) από τα προηγούμενα πέντε χρόνια: από τον εκλογικό νόμο, από τα υπάρχοντα κόμματα, τους υποψηφίους κλπ.

Υπάρχει, στο σημείο αυτό, μια βασική πολιτική αλλοτρίωση, που οι αρχαίοι δεν είχαν καν αντιμετωπίσει ως πολιτική δυνατότητα, δεδομένου ότι θεωρούσαν πως κανείς δεν μπορεί να αντιπροσωπεύσει τον πολίτη στην Εκκλησία του Δήμου. Μ’ άλλα λόγια, δεν υπήρχε αυτή η θεολογική ιδέα σύμφωνα με την οποία η κυρίαρχη υπόσταση του λαού, μετά από μια μυστηριώδη χημική διαδικασία, συμπυκνώνεται μια Κυριακή και, μέσω επιφοιτήσεως, βρίσκει σκήνωμα σε 300 ανθρώπους, οι οποίοι την διατηρούν και την μεταφέρουν ενσαρκώνοντάς την για πέντε χρόνια μέχρι, να ξαναδιαλυθεί μέσα στον λαό που την ξανασυμπυκνώνει και την μεταφέρει στους 300 κ.ο.κ.

Για τους αρχαίους, η αρχή και η ιδέα της δημοκρατίας δεν είναι καθόλου αυτό που νομίζουμε εμείς σήμερα, δηλαδή οι εκλογές.

Είναι η ψήφος, βεβαίως, (ψήφιζαν, ναι ή όχι, για τα διάφορα θέματα). Δεν θεωρούσαν όμως ότι οι άρχοντες εκλέγονται. εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις, οι άρχοντες αναδεικνύονται με κλήρο. Από τον Ηρόδοτο μέχρι και τον Αριστοτέλη, θεωρούσαν (και εφιστώ την προσοχή στο σημείο αυτό) ότι οι εκλογές είναι θεσμός αριστοκρατικός. Κι αν το καλοσκεφτεί κανείς, το πράγμ