Οι επτανήσιοι στην επανάσταση του 1821. Η μάχη του Λάλα 13 Ιουνίου 1821Μία από τις πρώτες νικηφόρες μάχες των επαναστατημένων Ελλήνων στην Πελοπόννησο..

Η προσφορά των Επτανησίων στον αγώνα του 1821 χαρακτηρίστηκε από τους ιστορικούς σαν ανεκτίμητος και αποφασιστική. Για τη συμβολή και συμμετοχή κάθε νησιού του Ιονίου ασχολήθηκαν πολλοί συγγραφείς. Εξαίρεση αποτελεί το μικρό νησί των Παξών, που μόνον ο κ. Βερύκιος στο βιβλίο του....
«Επτανησιακοί παλμοί και αγώνες του 21» κάνει μυθιστορηματική αναφορά στον Γεώργιο Ανεμογιάννη. Ο ίδιος συγγραφέας, γράφει γενικά: «Η Επτάνησος υπήρξε για την Ελλάδα στα χρόνια της επανάστασης η στοργική και γενναία καρδιά της. Η καρδιά που αγκάλιασε τον πόνο των καταδιωγμένων, εδέχτηκε αναρίθμητους πρόσφυγες, τους παρεχώρησε προστασία, τους έδωσε παρηγοριά, τους γλύτωσε από την σφαγή και τον όλεθρο».Τα Επτάνησα από το 1814 βρίσκονται στην κατοχή της αγγλικής αυτοκρατορίας. Με την κήρυξη της επανάστασης, η αγγλική διοίκηση τις 7 Ιουνίου 1821, δημοσιεύει προκήρυξη με την οποία «Διορίζονται όλοι οι υπήκοοι Ιόνιοι να μην πάρουν κανένα μέρος, μήτε εις βοήθειαν μήτε εναντίον, ούτε του ενός ούτε του άλλου από τους πολεμούντας, είτε δια θαλάσσης είτε διά ξηράς». Το πνεύμα της αγγλικής πολιτικής, ήταν αυστηρά ουδετερότητα απέναντι των εμπολέμων. Στην ουσία όμως, η αγγλική πολιτική ήταν καθαρά φιλοτουρκική και ανθελληνική. Αυτή στα Επτάνησα εκφράστηκε από τον αρμοστή Μαίτλαν, τον επικαλούμενο Σουλτάν Θωμά. Ήταν δυστύχημα για την επαναστατημένη Ελλάδα, η τοποθέτηση του στρατηγού Μαίτλαν, σαν πρώτου αρμοστή στα Επτάνησα. Οι αγωνιστές Επτανήσιοι αντιμετώπιζαν έναν βίαιο, απολυταρχικό και φοβερό δυνάστη, προσηλωμένο στις αρχές της ιεράς συμμαχίας (προκήρυξη Ιόνιο Κράτος Τ. 23, αριθ. 232).Παρ’ όλα αυτά, πολλοί επτανήσιοι, έλαβαν μέρος στην επανάσταση, είτε οργανωμένοι σε επτανησιακά σώματα, είτε με άλλες ομάδες οπλαρχηγών. Η προσφορά τους ήταν μεγάλη, τόσο στο στρατό ξηράς όσο και στη θάλασσα.
Σημειώνεται μεγάλη συμμετοχή απόδημων Επτανησίων –ιδιαίτερα Κεφαλλονιτών– στη Φιλική Εταιρεία, μέσω της οποίας στέλνουν χρήματα ή πολεμοφόδια στους επαναστατημένους συμπατριώτες της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου. Κεφαλλονίτες και Ιθακήσιοι της διασποράς παίρνουν μέρος στην Επανάσταση της Μολδοβλαχίας. Ευρύτερη, πάντως θεωρείται η συμμετοχή των Επτανησίων στις μάχες της Επανάστασης του 1821, γεγονός που δείχνει πως ένιωθαν κομμάτι της σκλαβωμένης Ελλάδας και συνέδεαν την ανεξαρτησία τους με την ευρύτερη απελευθέρωση της Ελλάδας.
Τέλος, Σημαντική θεωρείται η συμβολή των Κεφαλλονιτών στη μάχη του Λάλα (9-13 Ιουνίου 1821), όταν οι ναυτικοί Γεράσιμος Μουσούρης, Ευαγγελής Πανάς, Ανδρέας και Κωνσταντίνος Μεταξάς οργανώνουν εθελοντικά σώματα μαχητών και διαφεύγουν στην Πελοπόννησο. Εκεί ενώνονται με Ζακυνθινούς εθελοντές και συμβάλλουν αποφασιστικά στη νικηφόρα έκβαση της μάχης.

Η ΜΑΧΗ ΣΤΟ ΛΑΛΑ-ΗΛΕΙΑΣ(13 ΙΟΥΝΗ 1821)


Το Λάλα είναι χωριό της ορεινής Ηλείας στο όρος Φολόη («Λαλαίος» ο κάτοικος του και «Λαλιώτης» ο καταγόμενος από αυτό). Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας το κατοικούσαν οι Λαλαίοι ,οι οποίοι προέρχονταν από Αλβανούς που εξισλαμίστηκα