ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑΣ

"Το γένος ποτέ δεν υποτάχθηκε στον σουλτάνο. Είχε πάντα τον βασιλιά του, τον στρατό του, τα κάστρα του. Βασιλιάς του ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, στρατός του οι Αρματωλοί και κλέφτες, κάστρα του η Μάνη και το Σούλι."

(Θεόδωρος Κολοκοτρώνης)

Μετά το τέλος των ρωσοτουρκικών πολέμων η παρακμή της......
οθωμανικής αυτοκρατορίας επιταχύνθηκε βαθμιαία με την πολιτκή αναταραχή, η οποία παρατηρήθηκε σε ολόκληρο τον βαλκανικό χώρο και εντάθηκε ακόμη περισσότερο με την επέκταση της γεωγραφικής δικαιοδοσίας των τούρκων μπέηδων, όπως του Αλή πασά και του Ισμαήλ μπέη των Σερρών, αλλά και την σερβική επανάσταση στις αρχές του 19ου. Η απήχηση της σερβικής εξέγερσης στην Ελλάδα εκδηλώθηκε με γενικό αναβρασμό στην Μάνη, στα Άγραφα και στον βορειοελλαδικό χώρο. Αξιόλογη αντιστασιακή δράση ανέλαβαν οι κλεφταρματωλοί του Ολύμπου, όπως ο Γεωργάκης Ολύμπιος, ο Νικοτσαράς, ο Καρατάσος και άλλοι, οι οποίοι πολέμησαν στο πλευρό των Σέρβων. Τον Οκτώβριο του 1803 ο Γεωργάκης συνεννοήθηκε με τον ηγεμόνα της Βλαχίας, Κωνσταντίνο Υψηλάντη να σχηματίσει το "Ελληνικό σύνταγμα της Οδησσού", που πήρε μέρος στον ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1806-1812. Το εθελοντικό αυτό σώμα με επικεφαλής τον Νικόλαο Πάγκαλο αποτελείτο από Έλληνες της μεσημβρινής Ρωσίας, της Μολδαβίας και της Βλαχίας, αλλά και μετανάστες από την ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά. Το "Ελληνικό σύνταγμα της Οδησσού" διαλύθηκε στα τέλη του 1807.

Στην Μάνη, τώρα, επικρατεί ένας επαναστατικός αναβρασμός σε ολόκληρη την διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Στις αρχές του 19ου μια μεγάλη οικογένεια της Μάνης, οι Γρηγοράκηδες, είχαν ξεσηκώσει τους Μανιάτες. Ο ρωτοτουρκικός πόλεμος του 1806-1812 προκάλεσε σημαντική αναταραχή στον Ελλαδικό χώρο. Το 1804 η Πύλη άρχισε να παίρνει μέτρα για την καταδίωξη των ενόπλων ελληνικών αντιστασιακών πυρήνων. Η ασφάλεια στην Πελοπόνησσο επιβλήθηκε με την εξόντωση των Κολοκοτρωναίων. Οι Ρώσοι με στρατηγό τον Έλληνα Εμμανουήλ Παπαδόπουλο χρησιμοποίησαν τα στρατιωτικά σώματα των Σουλιωτών, που είχαν καταφύγει στο μεταξύ στα Ιόνια νησιά.

Στο Βόρειο Αιγαίο δρούσε ο ρωσικός στόλος. Η άφιξη του προκάλεσε τον ενθουσιασμό των αρχηγών των νησιών της Ύδρας, των Σπετσών και άλλων κοντινών, που κινητοποιήσαν αμέσως τα πλοία τους. Έλληνες αρματολοί, όπως ο Κατσαντώνης, ο Μπότσαρης, ο Βλαχάβας, οι Λαζαίοι, αγωνίζονται σε διάφορες περιοχές κατά των τούρκων. Ιδιαίτερα αξιόλογη υπήρξε η επαναστατική δραστηριοποίηση του Νικοτσαρά. Τον Ιούνιο του 1807 ο Νικοτσαράς, αφού πρώτα συνεννοήθηκε με τον ναύαρχο της ρωσικής μοίρας του Αιγαίου, Σινιάβιν, κατέστρωσε το παράτολμο σχέδιο να διασχίσει τις βαλκανικές χώρες και να ενωθεί με τα ρωσικά στρατεύματα της Βλαχίας. Ο Νικοτσαράς αποβιβάσθηκε στον Σταυρό Χαλκιδικής και προχώρησε προς την Ζίχνα, αλλά η επιχείρησή του ματαιώθηκε, ύστερα από την σύγκρουσή του με 8.000 άνδρες του Ισμαήλ των Σερρών. Στις αρχές Ιουλίου ο Νικοτσαράς έχασε την ζωή του πολεμώντας τους τούρκους στο Λιτόχωρο. Από τις αρχές του 1808 άρχισε να ξεσηκώνει το