Η σχιζοφρένεια του χρέους

By Gavyn Davies

Ποια είναι η λέξη που χαρακτηρίζει καλύτερα την εποχή μας; Αδιαμφισβήτητα το χρέος. Η άνευ προηγουμένου συσσώρευση χρέους – και θα πρέπει να σημειωθεί ότι πρόκειται κυρίως για χρέος του ιδιωτικού και όχι του δημόσιου τομέα- ήταν η δύναμη που ώθησε την εκρηκτική παγκόσμια ανάπτυξη μέχρι το 2008. Και τώρα, η δυσκολία να ξεφύγουμε από το χρέος ίσως να είναι το βασικό πρόβλημα της επόμενης δεκαετίας.

Αρκετοί υποστηρίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει υγιής ανάκαμψη στις ανεπτυγμένες οικονομίες, μέχρις ότου μειωθεί το συνολικό χρέος. Συχνά, δεν μπαίνουν καν στον κόπο να κάνουν την διάκριση.......
ανάμεσα στο χρέος του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Και τα δύο θεωρούνται εξίσου τοξικά. Ο Βρετανός πρωθυπουργός δέχθηκε έντονη κριτική την προηγούμενη εβδομάδα όταν προσπάθησε να κάνει τον διαχωρισμό. Το προσχέδιο της σχετικής του ομιλίας σε εσωκομματικό συνέδριο, εσπευσμένα άλλαξε όταν έγιναν αντιληπτές οι επιπτώσεις των όσων θα έλεγε ο κ. Cameron.

Όσο ταχύτερα μειωθεί το χρέος του ιδιωτικού τομέα, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ανάγκη να δημιουργηθεί τείχος προστασίας για την συνολική εγχώρια ζήτηση, εξέλιξη που θα διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα το δημόσιο χρέος. Η βρετανική κυβέρνηση δηλώνει ότι απορρίπτει αυτή την πολιτική.

Στο ίδιο κομματικό συνέδριο όμως, ο βρετανός υπουργός Οικονομικών ζήτησε νέα πολιτική «πιστωτικής χαλάρωσης» βάσει της οποίας το υπουργείο θα εγγυηθεί την παράταση των χρεών των μικρών επιχειρήσεων. Στο ίδιο μήκος κύματος δεν κινείται και η διεύρυνση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την Τράπεζα της Αγγλίας κατά 75 δισ. στερλίνες, που ανακοινώθηκε και την προηγούμενη εβδομάδα; Οι βρετανικές αρχές δεν είναι οι μόνες που επιδεικνύουν σχιζοφρένεια ως προς το θέμα του χρέους. Είμαι βέβαιος πως έχουν πέσει στην ίδια παγίδα που έχω πέσει και εγώ αρκετές φορές. Η προσευχή του Αγίου Αυγουστίνου «Θεέ μου κάνε με αγνό, αλλά όχι ακόμα» είναι πλέον πολύ επίκαιρη.

Το ΔΝΤ επί παραδείγματι, πριν από μερικούς μήνες υποστήριξε σθεναρά ότι το δημόσιο χρέος θα πρέπει να μειωθεί σύντομα στις πιο ανεπτυγμένες οικονομίες. Τώρα όμως, θεωρεί ότι αυτή η κίνηση θα πρέπει να αναβληθεί.

Οι αξιωματούχοι του χρηματοοικονομικού κλάδου παράλληλα, ζητούν επίμονα να αυξηθούν οι απαιτήσεις για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, αλλά σταδιακά, μέσα στην επόμενη δεκαετία, γιατί στο μεσοδιάστημα θέλουν να ενθαρρύνουν την πιστωτική επέκταση.

Στην ευρωζώνη, οι οικονομίες που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, καλούνται να μειώσουν το δημόσιο χρέος τους ενώ, παράλληλα, η βασική λύση που τίθεται επί τάπητος για να καλυφθεί το κενό, είναι η μόχλευση των κεφαλαίων του EFSF. Η ΕΚΤ ανησυχεί ότι η πιστωτική ανάπτυξη θα πυροδοτήσει σημαντική αύξηση της προσφοράς χρήματος, ενώ παράλληλα, αγοράζει κρατικά και καλυμμένα ομόλογα και παρατείνει απεριόριστο δανεισμό σε όλο τον τραπεζικό κλάδο της ευρωζώνης με αντάλλαγμα ολοένα και πι